๔) เกี่ยวกับอิทธิฤทธิ์ปาฏิหารย์

สำหรับหลวงพ่อเอง ท่านไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์เลย
เหมือนไม่สนใจ ท่านไม่กล่าวถึงแต่ก็ไม่ปฏิเสธ
ถ้ามีคนไปถามเรื่องชนิดนี้หลวงพ่อก็ตัดบท
หรือพูดชักนำออกไปในเรื่องของการประพฤติปฏิบัติพื่อการพ้นทุกข์เสีย
อย่างเช่นครั้งหนึ่งมีคนไปถามท่านว่า

“เขาว่าหลวงพ่อเป็นพระอรหันต์ เป็นจริงเหาะได้หรือเปล่า”
หลวงพ่อจึงได้ตอบว่า
“เรื่องเหาะเรื่องบินนี่ไม่สำคัญหรอก แมงกุดจี่มันก็เหาะได้”

และอีกครั้งหนึ่ง เมื่อครูคนหนึ่ง
ถามท่านเกี่ยวกับการเหาะเหินเดินอากาศของพระอรหันต์ในครั้งพุทธกาล
ซึ่งเคยอ่านพบ ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ท่านตอบว่า
“ถามไกลตัวเกินไปแล้วล่ะครู
มาพูดถึงตอสั้นๆ ที่จะตำเท้าเรานี่ดีกว่า”

ส่วนเรื่องการรู้วาระจิตนั้น
สมัยหนึ่งมีพระรูปหนึ่งไปบิณฑบาตบ้านผึ้ง
เดินไปก็คิดไป คิดอยู่ในใจว่า วันนี้หิวข้าวมาก จะฉันเยอะๆ
จะปั้นเอาข้าวเหนียวก้อนโตๆ ให้เท่าศรีษะของตัวเองถึงจะอิ่ม
พอกลับจากบิณฑบาตกำลังเดินเข้าประตูวัด หลวงพ่อถามว่า

“มันหิวมากจนคิดจะปั้นเอาข้าวเหนียวก้อนโตๆ เท่าศรีษะของตัวเองหรือ”

พระที่ถูกท่านทักอย่างนั้นเลยไม่รู้จะพูดอย่างไร
เงียบเลยทั้งอายด้วยที่หลวงพ่อท่านรู้ใจ

และครั้งหนึ่ง คุณหมออุทัย เจนพาณิชย์
ลูกศิษย์ใกล้ชิดคนหนึ่ง ที่ได้เจอเรื่องอย่างนี้หลายครั้ง
ได้ถามหลวงพ่อด้วยความอัศจรรย์ใจว่าทำได้อย่างไร
หลวงพ่อตอบเพียงแต่ว่า

“หมอ นี่เป็นเรื่องของการทำสมาธิ
ไม่ลึกซึ้งอะไรหรอกแต่ไม่น่าเอามาคุยกัน”



๕) งามทุกกาลเทศะ

หลายคนประทับใจว่า หลวงพ่อชำนาญในการปรับตัว
หรือวางตัวต่อกาละและเทศะ ในลักษณะที่โบราณเรียกว่า
“บัวไม่ให้ช้ำ น้ำไม่ให้ขุ่น แต่เอาปลามากินได้”
โดยปฏิปทาที่ยืดหยุ่น แต่ไม่เคยขัดต่อธรรมวินัย

พระลูกศิษย์รูปหนึ่งได้เล่าปฏิปทาบางประการ
ของหลวงพ่อในเรื่องนี้ให้ฟังว่า

“เมื่อท่านไปเมืองนอกท่านก็ปฏิบัติไม่ให้ขัดกับประเพณี
ดูกาลเทศะ ท่านบอกว่าแม้เราจะเป็นผู้ปฏิบัติ
ก็อย่าเอาของเราไปขัดกับประเพณีของเขา
จะเอาแต่ของเราท่าเดียวไม่ได้ ต้องดูของเขาก่อน
ไม่เฉพาะแต่ที่เมืองนอก เวลารับนิมนต์ไปฉันในเมือง
หรือไปร่วมฉันกับพระวัดบ้าน
ท่านก็สอนว่า ดูพิธีของเขาก่อน
สิ่งไม่เสียหาย ไม่เป็นอาบัติ ไม่ขัดกับพระวินัยโดยตรง
แต่เป็นกฎที่เราตั้งของเราเอง ก็รู้จักผ่อนปรนแก้ไขจึงจะฉลาด
อย่างเช่น ของบางอย่าง เขาถวายก็รับไว้ อย่าฉันเสียก็หมดเรื่อง
ไม่ต้องไปพูด ต้องกัปปิยะก่อน มันจะขัดกัน
แต่ถ้ามีโยมของเราอยู่จะกัปปิยะก็ได้
มีอะไรสมควรฉัน ไม่ผิดก็ฉันเสีย
อย่างอยู่เมืองนอก เขาจะข้ามหัวข้ามหู ท่านก็ไม่ให้ถือ
ท่านบอกว่าประเพณีคนละอย่าง ถือกันคนละอย่าง ไม่เสียหายหรอก”



๖) สันโดษอย่างยิ่ง

ครั้งหนึ่งลูกศิษย์กลุ่มหนึ่งได้ปรารภกัน
เรื่องที่อยากให้วัดหนองป่าพงได้มีมูลนิธิ อย่างเช่นกับที่บางวัดมีอยู่แล้ว
เพื่อวัดจะได้มีความมั่นคง เพราะหลวงพ่อก็มีอายุมากขึ้นทุกวัน
เมื่อปรึกษาหารือกันดีแล้ว จึงนำเรื่องเข้ากราบเรียนถวายความเห็น
หลวงพ่อฟังแล้วก็ตอบว่า

“อย่างนั้นก็ดีอยู่ แต่ผมคิดว่ามันยังไม่ถูกต้อง
เพราะพวกท่านก็ยังไม่อาศัยปฏิปทาที่บริสุทธิ์ของตัวเอง
ถ้าพวกท่านปฏิบัติดีปฏิบัติชอบแล้วก็คงจะไม่อด
พระพุทธเจ้าท่านก็ยังไม่เคยมีมูลนิธิเลย
ท่านก็โกนหัวปลงผม ทำอะไรเหมือนพวกเรา ท่านก็ยังอยู่ได้
ท่านได้ปูทางไว้ให้แล้ว เราก็เดินตามทางของท่านก็น่าจะพอไปได้นะ”

หลวงพ่อหยุดไปครู่หนึ่ง ก่อนที่จะสรุปอย่างเด็ดเดี่ยวว่า
“บาตรกับจีวรเนี่ยแหละ
มูลนิธิที่พระพุทธเจ้าตั้งไว้ให้เรา กินไม่หมดหรอก!”

หลวงพ่อท่านย้ำ
“เราพอกิน พออยู่แล้ว จะมากอะไรทำไมนะ กินข้าวมื้อเดียว”

หลายครั้งที่โยมเคยมาตัดพ้อต่อว่า
เพราะได้ปวารณาถวายปัจจัยไว้ให้หลวงพ่อใช้ในกิจส่วนตัว
แต่ท่านไม่เคยเรียกใช้สักที แต่กลับปรารภกับลูกศิษย์ลูกหาว่า

“ยิ่งเขามาปวารณาแล้วผมก็ยิ่งกลัว”

พระอาจารย์เอนกได้เล่าความประทับใจในปฏิปทาข้อนี้ของหลวงพ่อว่า

“แต่สิ่งที่ผมภูมิใจ พอใจ และศรัทธาในตัวท่าน
ก็คือปฏิปทาของท่านเอง ท่านไม่ใช่นักสะสมวัตถุไม่ว่าจะมีมูลค่าเท่าใดก็ตาม
ท่านเคยบอกว่า พระถ้าบวชเข้ามาแล้วสะสมของพวกนี้ก็หมดกัน"

พระอาจารย์ชากับลูกศิษย์ชาวต่างชาติ


หลวงพ่อชากับลูกศิษย์ชาวต่างชาติ

เป็นที่ยอมรับกันว่าหลวงพ่อชาเป็นครูบาอาจารย์
ที่มีลูกศิษย์ลูกหาชาวต่างประเทศเป็นจำนวนมาก
โดยเฉพาะชาวตะวันตกซึ่งคนไทยทั่วไปเรียกกันติดปากว่า “ฝรั่ง”

และก็เป็นที่น่ายินดีที่ลูกศิษย์ฝรั่งของหลวงพ่อ
ได้เป็นตัวแทนที่เข้มแข็งและมีประสิทธิภาพ
ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้กว้างไกลออกไปยังต่างประเทศ
ชาวตะวันตกที่สนใจในการปฏิบัติภาวนา
และการบรรพชาอุปสมบทในพระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาททวีจำนวนขึ้นเรื่อยๆ
ดังจะเห็นได้ว่ามีสำนักสาขาของวัดหนองป่าพง
ได้รับการจัดตั้งขึ้นแล้วหลายแห่งในประเทศตะวันตก

ส่วนในประเทศไทยมี วัดป่านานาชาติ
ซึ่งเป็นวัดพระฝรั่งวัดแรกที่หลวงพ่อให้จัดตั้งขึ้น
ณ บ้านบุ่งหวาย อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
เป็นวัดป่าสาขาลำดับที่ ๑๙ ของวัดหนองป่าพง
โดยมุ่งหมายให้เป็นอาวาสสำหรับชาวต่างประเทศที่เข้ามาศึกษา
และอุปสมบทในพระพุทธศาสนา ได้อบรมสั่งสอนกันเองนั้น

และก็ได้กลายเป็นสถานที่ดึงดูดความสนใจใคร่รู้ของชาวไทยไปด้วย
ในแต่ละวันจึงมีผู้คนทั้งชายไทยและชาวต่างประเทศ
เดินทางมาขอพักปฏิบัติธรรมอยู่มิได้ขาด
บ้างก็มาพักในช่วงสั้นเพียง ๒-๓ วัน
เพื่อสัมผัสบรรยากาศพอรู้รสชาติแล้วก็จากไป
บ้างก็มาพักเป็นอาทิตย์เป็นเดือนและเป็นปี

สำหรับชาวต่างประเทศนั้นมีจำนวนไม่น้อย
และนับวันจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ที่ยุติการเดินทางลงด้วยการขอบรรพชาอุปสมบท
ยอมละทิ้งถิ่นฐานบ้านช่องในต่างประเทศขอพักพิงในประเทศไทย
เพื่อมุ่งมั่นแสวงหาบ้านอันแท้จริงของตัวเองต่อไป


ทางเข้าวัดป่านานาชาติ บ้านบุ่งหวาย


ศาลาการเปรียญ วัดป่านานาชาติ


ปฏิปทาของพระชาวต่างชาติที่งดงามตามอย่างสมณะ


ภาษาไม่ใช่ปัญหา

“หลวงพ่อสอนฝรั่งอย่างไร ในเมื่อท่านพูดภาษาอังกฤษไม่ได้
และลูกศิษย์ฝรั่งเองก็ไม่คุ้นกับภาษาไทย”
คำถามทำนองนี้มีอยู่เสมอและหลวงพ่อก็มีคำตอบ
ท่านเปรียบเทียบให้ฟังอย่างคมคายว่า

“น้ำร้อนก็มี น้ำฮ้อนก็มี ฮอทวอเตอร์ก็มี
มันเป็นแต่ชื่อภายนอก ถ้าเอามือจุ่มลงไปก็ไม่ต้องใช้ภาษาหรอก
คนชาติไหนก็รู้ได้เอง (ว่ามันร้อน)”

บางทีท่านตั้งคำถามเอากับพวกช่างสงสัยในเรื่องเหล่านี้ว่า

“ที่บ้านโยมมีสัตว์เลี้ยงไหม อย่างหมาแมว หรือวัวควายอย่างนี้
เวลาพูดกับมัน โยมต้องรู้ภาษาของมันด้วยหรือเปล่า?”

เคล็ดลับในการสอนของหลวงพ่อมีอยู่เพียงประการเดียว
และไม่ใช่เรื่องลี้ลับเลย นั่นคือ ท่านสอนด้วยการกระทำ
จึงไม่จำเป็นต้องใช้ภาษามาก ดังที่ท่านชี้แจงให้ฟังว่า

“ถึงแม้มีลูกศิษย์เมืองนอกมาอยู่ด้วยมากๆ อย่างนี้
ก็ไม่ได้เทศน์ให้เขาฟังมากนัก พาเขาทำเอาเลย
ทำดีได้ดี ถ้าทำไม่ดีก็ได้ของไม่ดี พาเขาทำดู
เมื่อทำจริงๆ ก็เลยได้ดี เขาก็เลยเชื่อ
ไม่ใช่มาอ่านหนังสือเท่านั้นนะ ทำจริงๆ นั่นแหละ
สิ่งใดไม่ดีก็ละมัน อันไหนไม่ดีก็เลิกมันเสีย มันก็เป็นความดีขึ้นมา”

การสอนแบบ “พาเขาทำเอาเลย” นี้
บางทีหลวงพ่อก็เปรียบเทียบให้ฟังว่า
“ไม่ยากหรอก ดึงไปดึงมาเหมือนควาย เดี๋ยวมันก็เป็นเท่านั้นล่ะ”

จุดเด่นและจุดอ่อนของมนุษย์เรามักจะอยู่ในที่เดียวกัน
สำหรับพระฝรั่งส่วนใหญ่ที่มามอบตัวเป็นศิษย์ของหลวงพ่อ
จุดนั้นอยู่ที่ความสงสัย หลวงพ่อจึงมีลูกศิษย์ช่างซักช่างถามอยู่หลายรูป

“เมื่อเราทำให้เขาหยุดได้ เขาก็มองเห็นข้างหลังถนัดเลยฝรั่งเหล่านี้
แต่ครั้งแรกก็เปลืองอาจารย์นิดหน่อย
อยู่กับอาจารย์ที่ไหนก็ต้องถามทั้งนั้นแหละ
ก็คนไม่รู้จักนี่ ต้องถามจนกว่าหมดสงสัยนั่นแหละ
ไม่มีอไรจะถามถึงหยุด ไม่ยังงั้นก็วิ่งตลอดเวลา...มันร้อน...”


พระอาจารย์ชากับคณะศิษย์ต่างชาติ

พระอาจารย์สุเมโธ (โรเบิร์ต แจ็คแมน)
ลูกศิษย์ชาวต่างชาติรูปแรกในหลวงพ่อชา
อ่านประวัติและปฏิปทาได้ที่นี่
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=19591


ลูกศิษย์ต่างชาติรูปแรก

มีคนถามหลวงพ่อเช่นเดียวกันว่า
ได้เคยทำความรู้จักมักคุ้นกับชาวต่างประเทศมาตั้งแต่ครั้งไหนและอย่างไร
เขาจึงได้พากันมาสมัครเป็นลูกศิษย์ลูกหามากมายเช่นนี้
แท้ที่จริงหลวงพ่อรู้จักฝรั่งจากหนังที่ท่านเคยดูสมัยเป็นเด็กเท่านั้นเอง
ซึ่งท่านได้เล่าถึงสายใยในเรื่องนี้ว่า

“มันมีนิมิตอยู่ ฝรั่งมาวัดหนองป่าพงมันเป็นนิมิต
ตั้งแต่เป็นเด็กไม่กี่ปีหรอก เคยไปดูหนังกับเขา
แล้วก็เห็นฝรั่งสูบยาตัวยาวๆ ดูแล้วก็คิดสนใจ
เอ! คนอะไรน้อตัวใหญ่ร่างใหญ่เหลือเกิน
ยังติดตาติดใจมาตลอดทุกวันนี้ อันนี้จึงมีพวกฝรั่งมาเยอะ
อันนี้พูดเป็นเหตุมันมีปรากฏอยู่นะ

ต่อมาก็พอดี สุเมโธ (พระราชสุเมธาจารย์) มาเลย
เหมือนสุเมโธน่ะแหละ...
จมูกยาวๆ พอเห็น อื้อ! พระรูปนี้มันเป็นฝรั่งเว้ย
เราเคยเห็นอยู่ในหนังเลยเล่าให้สุเมโธฟัง
มันเป็นเหตุมันเป็นปัจจัย ยังงั้นมันถึงมีญาติฝรั่งมาก
ทั้งที่พูดภาษาอังกฤษไม่ได้ แต่ว่าฝรั่งยอมมาอยู่ด้วย

เราก็พยายามฝึกให้เขารู้จักธรรมะตามความพอใจของเรา
ถึงแม้เขาไม่รู้จักประเพณีอะไรของไทยก็ช่างมันเถอะ
เราก็ไม่ถือ เพราะว่ามันเป็นยังงั้น
แล้วก็ค่อยๆ ช่วยมาเรื่อยๆ มา อันนี้พูดถึงนิยายมันเป็นยังงั้นมา”


พระราชสุเมธาจารย์ (พระอาจารย์สุเมโธ)


ก่อนจะมาสู่สำนักวัดหนองป่าพง
ท่านพระอาจารย์สุเมโธ (โรเบิร์ต แจ็คแมน)
อดีตทหารหน่วยเสนารักษ์แห่งกองเรือในสงครามเกาหลี
จบการศึกษาด้านเอเชียศึกษา ระดับปริญญาโท
จากมหาวิทยาลัยเบิร์คเลย์ คาลิฟอร์เนีย
เคยทำงานเป็นอาสาสมัครสันติภาพ (PEACE CORPS)
เป็นครูสอนภาษาอังกฤษที่เกาะบอร์เนียว

จากนั้นย้ายมาสอนที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
เริ่มฝึกปฏิบัติธรรมที่วัดมหาธาตุ จนตัดสินใจเข้าสู่เพศบรรพชิตในที่สุด

ท่านบรรพชาอยู่ที่จังหวัดหนองคายเป็นวลา ๑ ปี
หลังจากอุปสมบทแล้วไม่นาน
ในปี พ.ศ.๒๕๑๐ ท่านก็มีโอกาสได้พบกับพระสมชายลูกศิษย์ของหลวงพ่อ
ซึ่งเดินธุดงค์ไปเขตนั้น และบังเอิญที่พระสมชายพูดภาษาอังกฤษได้

พระอาจารย์สุเมโธจึงได้ฟังกิตติศัพท์และเกิดความสนใจ
ในวัตรปฏิบัติอันเคร่งครัดของหลวงพ่อชาเป็นอย่างมาก
จนถึงกราบลาอุปัชฌาย์ของท่านที่จังหวัดหนองคาย
เดินทางมาฝากตัวเป็นศิษย์
ขออยู่ศึกษาและปฏิบัติพระธรรมวินัยกับหลวงพ่อที่วัดหนองป่าพง
ซึ่งหลวงพ่อก็เมตตารับไว้ แต่ตั้งเงื่อนไขเอากับท่านว่า

“จะมาอยู่กับผมก็ได้ แต่มีข้อแม้
ว่าผมจะไม่หาอะไรมาบำรุงท่านให้ได้ตามอยาก
ต้องทำตามระเบียบข้อวัตรเหมือนที่พระเณรไทยเขาทำกัน”

ปีแรก ในวัดหนองป่าพงผ่านไปอย่างอบอุ่น
เพราะหลวงพ่อให้ความเมตตามาก ทำให้ท่านอาจารย์สุเมโธมีกำลังใจ
สามารถอดทนต่อความลำบากขัดข้องต่างๆ โดยไม่ท้อถอย
แต่พอขึ้นปีที่ ๒-๓ หลวงพ่อก็เริ่มเคี่ยวเข็ญท่านมากขึ้น
แถมมีอุบายในการสอนและการทดสอบหลายอย่างหลายประการ
ดังเรื่องที่ท่านได้เมตตาเล่าให้ฟังต่อไปนี้

(๑)
“...บางครั้งหลวงพ่อก็เล่าให้โยมทั้งศาลาฟังถึงเรื่องที่ผมทำไม่สวยไม่งาม
เช่น การฉันข้าวด้วยมือแต่เปิบไม่เป็น
ขยุ้มอาหารขึ้นมาเต็มกำมือแล้วโปะใส่ปากใส่จมูกเลอะเทอะไปทั้งหน้า
ทั้งพระทั้งโยมหัวเราะกันลั่นศาลา ผมนั้นทั้งโกรธทั้งอาย

(๒)
มีอยู่ครั้งหนึ่งเณรไปหยิบผ้าสังฆาฏิของผมมาส่งให้หลวงพ่อ
ท่านบอกว่า รู้ทันทีว่าหยิบผิดเพราะมันเหม็น
ผมได้ยินเข้าก็เคืองอยู่เหมือนกัน รู้สึกไม่ค่อยพอใจ
แต่ก็ยังอยู่ในเกณฑ์ที่ทนได้ไม่แสดงออกมาเท่าไรก็เพราะความเคารพท่าน
หลวงพ่อเลยถามว่า สบายดีหรือ ผมก็ตอบว่า สบายดีครับ
แต่ว่าหูแดงคือเราโกรธ อันนี้เป็นอุบายที่ท่านจะสอบอารมณ์เรา
ว่ามีพื้นฐานที่จะรองรับธรรมะได้มากน้อยแค่ไหน

อีกอย่างหนึ่งผมเป็นพระฝรั่งรูปเดียวในเวลานั้น
เป็นจุดเด่นที่ญาติโยมให้ความสำคัญและสรรเสริญอยู่เสมอ
พระไทยก็เคารพเพราะผมตั้งใจปฏิบัติเอาจริงเอาจัง
บางทีก็มีการอิจฉาริษยาบ้าง เพราะพระฝรั่งย่อมเด่นเป็นธรรมดา
แต่หลวงพ่อท่านไม่ลำเอียง พระไทยอยู่อย่างไรพระฝรั่งก็อยู่อย่างนั้น
กุฏิก็เหมือนกัน อาหารก็เหมือนกันไม่มีอะไรพิเศษ
จะดุด่าว่ากล่าวตักเตือนอะไรก็เป็นเรื่องของพระธรรมวินัยทั้งนั้น
ท่านไม่เคยเลือกที่รักมักที่ชัง...”

(๓)
“...ทุกเช้าเวลาหลวงพ่อกลับจากบิณฑบาต
จะมีพระเณรหลายรูปไปรอที่หน้าศาลาเพื่อคอยล้างเท้าท่าน
ระยะแรกๆ ที่ผมไปอยู่ที่วัดหนองป่าพงได้เห็นกิจวัตรอันนี้ทีไร
ก็ได้แต่นึกค่อนขอดพระเณรเหล่านั้นอยู่ในใจ
ล้างเท้าท่านรูปเดียวสองรูปก็พอทำไมต้องไปมากมาย
แต่พออยู่นานเข้าผมก็ชักจะเป็นไปด้วย
แล้วก็มีอยู่เช้าวันหนึ่ง ก่อนที่จะรู้ตัวว่าอะไรเป็นอะไร
ผมก็ปราดเข้าไปอยู่หน้าพระเณรรูปอื่นๆ เสียแล้ว
ขณะก้มลงล้างเท้าถวายท่าน เราก็ได้ยินเสียงนุ่มๆ เย็นๆ
กลั้วเสียงหัวเราะของหลวงพ่อ พูดอยู่บนหัวเราว่า
สุเมโธ ยอมแล้ว บ่...”

ปฏิปทาและธรรมะที่เน้นย้ำกับฆราวาส

(๑) ฟังธรรมให้ได้ธรรม

หลวงพ่อเล่าว่า ตอนมาอยู่วัดหนองป่าพงใหม่ๆ
ชาวบ้านยังฟังเทศน์แบบพระวัดป่าไม่ค่อยถนัด

“ก็มีแต่เทศน์มหาชาติหรือโจทย์รับเท่านั้น
เทศน์ฉลองสังฆทาน เทศน์ปัญญาบารมี
ทำการสะเดาะเคราะห์เรียกขวัญ ทำกันไปอย่างนั้น
การเทศน์เพื่อจะให้ลดละกิเลสตัณหานี้
ปฏิบัติกรรมฐานนี้ ไม่ค่อยมี ไม่รู้จัก”

ฉะนั้น หลวงพ่อจึงต้องอธิบายบ่อยๆ ว่า
ควรฟังเทศน์อย่างไร ฟังเทศน์เพื่ออะไร
แล้วท่านชี้ให้เห็นว่า สังคมเปลี่ยนไปแล้ว
ชาวบ้านจะฟังเหมือนสมัยก่อนไม่ได้

“การฟังธรรมเป็นประเพณีของเราชาวพุทธทั้งหลายที่อยู่ในเมืองไทย
และการฟังธรรมก็คือมาทำเพื่อให้มีประโยชน์นั่นเอง
การฟังธรรมในสมัยก่อนนี้ ญาติโยมเราทั้งหลายนั้น
โดยมากก็ ฟังธรรมเอาบุญ กัน

เมื่ออาตมายังเป็นเด็กๆ ถึงวันพระวันธรรมสวนะ
พ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ก็ไปฟังธรรมกัน ไปฟังธรรมเอาบุญกัน
ผู้เทศน์ก็เทศน์ให้ฟังเรื่องอะไรต่างๆ ก็ไม่ค่อยจะรู้เรื่อง
ผู้นั่งฟังก็นั่งฟังจะเอาบุญเท่านั้นแหละ
คือได้ยินเสียง ก็เรียกว่ามันเป็นบุญ นั่นเรียกว่า ฟังธรรมเอาบุญกัน

ในสมัยต่อมาปัจจุบันนี้การศึกษามันเจริญขึ้น
ความรู้สึกนึกคิดของพวกญาติพี่น้องทั้งหลาย เป็นต้น
มันก็วิ่งขึ้นสู่ความเจริญ ความฉลาด ทั้งนั้น
การฟังธรรมมันจึงเลื่อนขึ้นไปหาเหตุผล
ในปัจจุบันนี้ ควรจะฟังธรรมเพื่อหาเหตุผล
เพื่อให้เกิดปัญญาว่า อะไรมันเป็นอะไรกัน
ฟังธรรมเพื่ออะไร ฟังแล้วมันเป็นอย่างไร มีอานิสงส์อย่างไร
จิตใจเราเป็นผู้ศึกษามันถึงรู้อย่างนี้”

แล้วหลวงพ่อสอนวิธีฟังเทศน์อย่างสงบ

“ในเวลานี้ ปัจจุบันนี้ อาตมาจะได้ให้ธรรมะ
ให้โยมตั้งใจเสมือนว่าพระพุทธเจ้าของเรานั้นตั้งอยู่ในที่เฉพาะหน้าของโยม
จงตั้งใจให้ดี กำหนดจิตให้เป็นหนึ่ง หลับตาให้สบาย
น้อมเอาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์มาไว้ที่ใจ
เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

อย่าฟังธรรมเพื่อเอาบุญ ถ้าฟังธรรมะเพื่อเอาบุญแล้วจะง่วง
เกิดความสุขความสบายก็ง่วงเท่านั้นเอง
เมื่อฟังเทศน์ง่วงนอนก็ไม่รู้อะไร
และเมื่อไม่รู้อะไรก็โง่อยู่ตามเคย ก็ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้นสักที

เราฟังธรรมต้องให้เกิดความฉลาด ฉลาดคือกุศล
เรื่องบุญและเรื่องกุศลนั้นต่างกัน
ถ้าเป็นกุศลแล้วมันตื่นหูตื่นตาตื่นใจ
รู้จักผิดรู้จักถูก รู้จักดีรู้จักชั่ว รู้จักสิ่งที่ควรละ รู้สิ่งที่ควรบำเพ็ญ
ส่วนคำว่า ‘บุญ’ นั้น มันคอยแต่จะเก็บใส่กระบุงอยู่เรื่อย
สบายอยู่เรื่อย สนุกอยู่เรื่อย ไม่ตื่นตัวไม่ตื่นเต้น ไม่ชอบค้นหาธรรมะ”



(๒) ให้รู้จักบาปบุญที่แท้จริง

ดังที่หลวงพ่อท่านเทศนาไว้ตอนหนึ่ง
ซึ่งได้มีการรวบรวมไว้เป็นธรรมเทศนา ชื่อว่า ทำใจให้เป็นบุญ
บรรยายที่วัดหนองป่าพง ให้แก่ชมรมพุทธศาสตร์เอสโซ่
เมื่อวันที่ ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๒๔ ความตอนหนึ่งว่า

“โดยมากก็มาแสวงหาบุญกัน
แต่ว่าไม่เคยเห็นญาติโยมที่แสวงหาการละบาป
มีแต่แสวงบุญเรื่อยไป ไม่รู้จะเอาบุญไปไว้ตรงไหนก็ไม่รู้
ผ้าสกปรกไม่ฟอก แต่อยากจะรับน้ำย้อมนะ นี่มันเป็นอย่างนั้น

สพฺพปาปสฺสอกรณํ กุสลสูปสมฺปทา สจิตฺตปริโยทปนํ
สามคาถาเท่านี้ ไม่มากเลย

สพฺพปาปสฺสอกรณํ การไม่กระทำบาปทั้งปวงนั่นน่ะ
เอตัง พุทธานะสาสะนัง เป็นคำสอนของพระ
อันนี้เป็นหัวใจของพุทธศาสนา
แต่เราข้ามไปโน้น เราไปเอาอย่างนี้
การละบาปทั้งปวงน้อยใหญ่ทางกายวาจาใจน่ะเป็นเลิศประเสริฐแล้ว
เอตัง พุทธานะสานะนัง อันนี้เป็นคำสอนของพระ
อันนี้เป็นตัวศาสนา อันนี้เป็นคำสั่งสอนที่แท้จริง”

อ่านพระธรรมเทศนาได้ที่
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=38519


หลวงพ่อชาย้ำกับญาติโยมเสมอ ให้พากันรักษาศีล ละการทำบาป
มีคำสอนในเรื่องการละบาป บำเพ็ญบุญอีกตอนหนึ่ง ความว่า

“ทุกวันนี้มีแต่คนชอบทำบุญ เป็นนักแสวงบุญ
แต่ไม่มีคนละบาป บุญก็ทำบาปก็ไม่ทิ้ง นั่นคือคนไม่รู้จักดี ไม่รู้จักชั่ว
การที่เรามาทำบุญสุนทานกันวันนี้ ก็เรียกว่า บำรุงพระพุทธศาสนา
แต่ว่าต้องให้รู้จักพุทธศาสนา
ถ้าเราบำรุงพระพุทธศาสนาเพื่อเอาบุญกันอย่างเดียวนั้น
บางทีมันจะไม่ถึงพุทธศาสนา”

“คำว่า ‘บาป’ นั้น ประชาชนชาวพุทธเราไม่เห็น
ทำไมคนไม่เห็นบาป คือไม่เห็นความผิดนั่นเอง
ความผิดนั่นแหละมันเป็นบาป
ถ้าไปทำแล้วมันผิด ผิดแล้วมันก็เป็นทุกข์ เป็นเหตุให้เดือดร้อน
ความเดือดร้อนนั่นแหละมันเป็นบาป”

มรณกาล



ความแก่ ความเจ็บ ความตาย
เป็นสภาวธรรมที่มีความหมายสำหรับผู้ที่เป็นเจ้าของสังขาร
แต่สำหรับผู้ที่ได้สละกรรมสิทธิ์ในกายและจิตหมดแล้ว
ท่านย่อมมองความเลื่อมสลายของสังขารว่า
เป็นสักแต่ความแปรปรวนของธรรมชาติเท่านั้นเอง
โดยไม่อาจมีสิ่งใดมากระทบกระเทือนใจเลย เป็นผู้ที่พ้นแล้วจากบ่วงของมาร

หลวงพ่อเองเคยตอบโยมที่ถามถึงอายุของท่านว่า
“ไม่มีอายุ”

และก่อนหลวงพ่อล้มป่วยหนัก ได้ปรารภปลอบใจลูกศิษย์ผู้อยู่ใกล้ชิดว่า
“ผมไม่มีอะไร ไม่ต้องเป็นห่วง ผมไม่มีอะไร”

ในวาระสุดท้ายของชีวิต ถ้าหลวงพ่อพูดได้
ท่านคงจะเอ่ยอ้างพระสูตรที่ท่านชอบมากที่สุดตอนหนึ่ง

คือ คำตอบของพระยมกะ ตอบคำถามของพระสารีบุตรว่า
“ถ้ามีใครถามท่านว่า พระอรหันต์ตายแล้วไปไหน? ท่านจะตอบเขาว่าอย่างไร?”
พระยมกะ ตอบว่า
“ข้าพเจ้าจะตอบว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เกิดขึ้นแล้วดับไป”
ซึ่งในสมัยก่อนเมื่อกล่าวถึงคำนี้ ท่านจะหัวเราะเบาๆ ด้วยความพอใจทุกครั้ง

ฉะนั้นกองสังขารที่ปรากฏแก่โลกในนามว่า หลวงพ่อชา นั้น
อาจเปรียบเทียบได้กับเรือที่ยังแล่นอยู่ หลังจากดับเครื่องแล้ว
ด้วยอำนาจแรงของเครื่องยังมีอยู่ แต่มันก็ช้าลงๆ เรื่อยๆ
และในที่สุดมันก็หยุดนิ่งสงบ

หลวงพ่อชาที่โลกรู้จัก ได้ถึงจุดนิ่งอย่างถูกต้อง
ตามหลักตายตัวของธรรมชาติ
ในวันครูที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ.๒๕๓๕ ที่วัดหนองป่าพง

ลำดับเหตุการณ์สู่มรณกาลของหลวงพ่อชา สุภทฺโท

๕-๑๑ มกราคม ๒๕๓๕
หลวงพ่อมีอาการอ่อนเพลีย เสมหะเหนียว
ความดันโลหิตสูงเกินระดับปกติมาก และมีอาการหอบ
หายใจลำบาก ชักกระตุก ปัสสาวะน้อยลง

๑๒ มกราคม ๒๕๓๕
คณะแพทย์และพยาบาลขออนุญาตจากคณะสงฆ์
เพื่อนิมนต์หลวงพ่อเข้ารับการรักษา
ที่โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ จังหวัดอุบลราชธานี
ผลการตรวจจากห้องปฏิบัติการ โดยเอ็กซเรย์คลื่นไฟฟ้าหัวใจและเลือด
พบว่า มีน้ำท่วมปอด หัวใจวายจากเส้นเลือดอุดตัน
ร่วมกับภาวะไตวายเฉียบพลัน
ผลการรักษา ๓ วันแรก อาการน้ำท่วมปอด
และหัวใจวายดีขึ้นเล็กน้อย แต่ภาวะไตวายกำเริบมากขึ้น
ความดันโลหิตและชีพจรอยู่ในเกณฑ์ปกติ
การหายใจหอบเป็นระยะปัสสาวะน้อยมาก

เช้าวันที่ ๑๕ มกราคม ๒๕๓๕
ความดันโลหิตลดต่ำลงผิดปกติ
คณะแพทย์ลงความเห็นว่า สาเหตุน่าจะเป็นทางด้านหัวใจ
และมีการติดเชื้อในกระแสโลหิตร่วมด้วย
หลังจากให้ยาช่วยเพิ่มความดันโลหิตและยาปฏิชีวนะ
ความดันโลหิตขึ้นสูงแต่ยังไม่ถึงเกณฑ์ปกติ
เอ็กซเรย์พบว่าหัวใจโต และน้ำท่วมปอดเพิ่มขึ้นกว่าวันก่อน
ปัสสาวะไม่ออกเลย ผลการตรวจเลือด อาการไตวานแทรกซ้อนร้ายแรงขึ้น

๒๐.๐๐ น. ผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานี (นายสายสิทธิ์ พรแก้ว)
นำรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กราบเยี่ยมดูอาการหลวงพ่อ

๒๑.๐๐ น. คณะแพทย์ได้ประเมินอาการหลวงพ่อแล้วว่า
ช็อคจากหัวใจวายไม่ดีขึ้น ร่วมกับภาวะไตวายที่เป็นมากขึ้นเรื่อยๆ
สุดวิสัยที่จะเยียวยารักษาได้
จึงกราบเรียนปรึกษาพระอาจารย์เลี่ยมและท่านผู้ว่าราชการจังหวัด
ในที่สุดเห็นพ้องกันว่า จะนิมนต์หลวงพ่อกลับวัด

๒๒.๐๐ น. คณะสงฆ์ร่วมกับท่านผู้ว่าราชการจังหวัดฯ
และคณะแพทย์พยาบาลโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ จังหวัดอุบลราชธานี
นิมนต์หลวงพ่อกลับวัดหนองป่าพง

๒๒.๔๐ น. หลวงพ่อกลับถึงกุฏิพยาบาลวัดหนองป่าพง

๐๕.๒๐ น. วันพฤหัสบดีที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๓๕
หลวงพ่อได้ละสังขารไปด้วยอาการสงบ
จบการเดินทางอันยาวนานในวัฏสงสารลงอย่างงดงาม

ช่าวการมรณภาพของพระโพธิญาณเถร (หลวงพ่อชา สุภทฺโท)
วัดหนองป่าพง แพร่กระจายไปทั่วประเทศ
ศิษยานุศิษย์และพุทธบริษัทในเขตจังหวัดอุบลราชธานีและใกล้เคียง
ต่างหลั่งไหลมาคารวะศพอย่างเนืองแน่น

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
พระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ในการบำเพ็ญพระราชกุศลศพ
พระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท) กำหนด ๗ วัน

๑๘.๒๐ น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ ดร.เชาน์ ณ ศีลวันต์ องคมนตรี
เป็นผู้แทนพระองค์นำน้ำพระราชทานสรงศพ
พร้อมกับพระราชทานพวงมาลาวางหน้าหีบศพ
พระโพธิญาณเถร ณ วัดหนองป่าพง

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ฯ
ทรงพระราชทานพวงมาลาวางหน้าหีบศพ

๑๘.๕๐ น. เคลื่อนศพหลวงพ่อจากกุฏิพยาบาลมายังธรรมศาลา
เพื่อประกอบพิธีบำเพ็ญกุศล และให้พุทธบริษัทกราบคารวะบูชา

พระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา วัดหนองป่าพงและสำนักสาขา
รวมทั้งสาธุชนทั่วไปร่วมปฏิบัติบูชา นั่งสมาธิ ทำวัตรสวดมนต์
ฟังพระธรรมเทศนา ตั้งแต่ ๑๙.๐๐-๒๔.๐๐ น.
เป็นเวลา ๑๕ วัน (๑๖-๓๐ มกราคม ๒๕๓๕)

๑๗ มกราคม ๒๕๓๕
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ
เสด็จนมัสการศพหลวงพ่อ
และทรงพระราชทานพวงมาลาวางหน้าหีบศพ

๑๘ มกราคม ๒๕๓๕
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร
ทรงพระราชทานพวงมาลาวางหน้าหีบศพ

๒๐ มกราคม ๒๕๓๕
นิมนต์พระสมณศักดิ์ในจังหวัดอุบลราชธานี สวดมาติกา บังสุกุล
พระอาจารย์แบน ธนากโร
และศิษยานุศิษย์วัดดอยธรรมเจดีย์ จังหวัดสกลนคร มาคารวะศพ

๒๒ มกราคม ๒๕๓๕
มรณภาพครบ ๗ วัน
นิมนต์พระสมณศักดิ์ในจังหวัดอุบลราชธานี
รับภัตตาหาร สวดมาติกาบังสุกุล

ท่านอาจารย์พระมหาบัว ญาณสมฺปนฺโน
วัดป่าบ้านตาด จังหวัดอุดรธานี ได้เมตตามาเยี่ยมและได้แสดงธรรม
พร้อมกับพักค้างคืนด้วย ๑ คืน

๓๐ มกราคม ๒๕๓๕
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก
เสด็จเยี่ยมและทรงประทานโอวาทแก่พุทธบริษัทที่มาร่วมบำเพ็ญกุศล

หลังจากร่วมปฏิบัติบูชาบำเพ็ญกุศลของศิษยานุศิษย์ เป็นเวลาครบ ๑๕ วัน
คณะสงฆ์วัดหนองป่าพงและสำนักสาขา มีมติให้บำเพ็ญกุศลต่อไป
จนถึงวันพระราชทานเพลิงศพในเดือนมกราคม ๒๕๓๖
เพื่อเป็นการบูชาพระคุณของหลวงพ่อ
และเพื่อประโยชน์ทางธรรมปฏิบัติของพุทธศาสนิกชนทั่วไป