ภาวะที่เดิมทีเรารู้สึกว่านี่คือเรา แต่ปรากฎว่ามันชักจะไม่ใช่นี่หว่า...หง่ะ

อะไรอย่างเงี๊ยะ...ใช่ป่าว...คะ

คือแบบว่า ตอนนั้น เอกอนตระหนักแก่ใจประมาณนั้น

ไบกอนๆ ไปที่กระท่อมพ่อหม้ายช่วยหาเหาใส่หัวที ง่ายกว่าหาจิตหลายเท่าไปๆๆ

สภาวะธรรมอันเป็น ธรรมชาติของสัตว์ทั้งหลาย นำสัตว์เข้าสู่ภพ มีอยู่

เรียกจิตบ้าง..ใจบ้าง ธาตุรู้บ้าง..
เป็นสังขตะธรรม อันเหตุปัจจัยปรุงแต่ง มีคูหาคือรูปกายในกามาวจรภพ ที่เรียกว่ามนุษยโลกนี้บ้างเป็นที่อาศัย

อนุมานตามภาษาว่า มีลักษณะเป็นนามธรรม

สัขตะธรรม หรือธรรมชาติของสภาวะดังกล่าว คือขันธ์ 4 เป็นปัจจัยปรุงแต่งให้สำเร็จเป็นจิต อันได้แก่
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์

สังขตะธรรม หรือธรรมชาติของสภาวะดังกล่าว คือ จิตและเจตสิก(พฤติจิต)เป็นปัจจัยปรุงแต่งให้สำเร็จเป็นจิต

สังขตะธรรมดังกล่าว เนื่องจากเป็นสังขตะธรรม พระพุทธองค์จึงทรงตรัสสอนให้เห็นชัดได้ด้วยปฏิจสมุปปาทาธรรม

สังขตะธรรมดังกล่าว มีรูปกายเป็นที่อาศัย จึงทำให้เกิดความแบ่งแยกความรู้เกี่ยวกับ อายตนะภายใน อายตนะภายนอก และผัสสะต่างๆขึ้นมา และสังขตะธรรมนั่นเอง คืออายตนะภายใน

และขออธิบายการทำงานอย่างหยาบๆดังนี้

จิตนี้ถ้าเปรียบก็จะเป็นเหมือนหัวหน้างานที่ทำงานได้ด้วยตนเอง มีองคาพยพต่างๆ เรียกว่าเจตสิกเป็นตัวขับเคลื่อนแห่งจิตนั้น ไปตามความรู้ความต้องการของหัวหน้างาน

การขับเคลื่อน การแสดงออก พฤติ ต่างๆนั้น เรียกว่า เวทนาบ้าง สัญญาบ้าง สังขารบ้าง โดยมีอายตนะรองรับที่เหมาะที่สมทั้งสิ้น

เมื่อจิตยังมีเหตุคือ ราคะ โทสะ โมหะยังไม่สิ้น จิตและเจตสิก จึงแสดงตัวในภพต่างๆ เป็นความยึดมั่นถือมั่น เพราะด้วยอำนาจแห่งความยึดมั่นถือมั่นนั่นเอง เรียกว่า อวิชชา

ความยึดมั่นในบุญ ความยึดมั่นในบาป ความยึดมั่นในอเนญชา อันเป็นสังขาร เจตนา กรรมของจิตที่จิตเข้าถึงอยู่จึงปรุงแต่งจิตให้แสดงตัวในภพนั้นๆ

ตราบใดที่ความยึดมั่นถือมั่นดังนี้ยังประกอบอยู่กับจิต จิตจึงอยู่ในสังสารวัฏฏ์ ตลอดไป

ที่เราปฏิบัติอบรมจิตใจ ก็เพื่อละความยึดมั่นถือมั่น ต่อสภาวะนี้คือจิตนี้เอง โดยอบรมจิตด้วยสมถะวิปัสสนา นั่นเอง

เพราะเหตุไร
เพราะ ความสละวาง ความยึดถือว่า รูป เป็นตน
แม้สละวางกระทั่ง ความยึดถือว่า จิต เป็นตน เป็นวัตถุที่พึงยึดถือได้ เช่นกัน

สติปัฏฐาน4ที่แท้จริงก็จะเริ่มจากตรงนี้..
คือการระลึกอยู่รู้อยู่ ถึงความไม่ยินดี ไม่ยินร้าย ไม่เพ่งเล็งอยากได้ อยากมี อยากเป็น สละวางทุกสิ่ง
โดยมีสติระลึกอยู่รู้อยู่เช่นนั้น โดยมีกาย เวทนา จิต ธรรม ซึ่งก็คือขันธ์ 5 ทั้งหลายเป็นที่ตั้งนั่นเอง

...สภาวะธรรมอันนี้เป็นสังขตธรรมหรือครับ
...ไม่ใข่ของเดิมที่มีอยู่ดังเช่นธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ หรอกหรือครับ
...ถ้าขันธ์4ปรุงขึ้นมาแถมเป็นอายตนะภายในแล้วเวลาธาตุแตก
...สภาวะนี้จะเป็นอย่างไร

ธาตุ 2 สังขตะธาตุ อสังขตธาตุ
ธาตุที่ มีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง
ธาตุดับแห่งเหตุปัจจัย

ธาตุ 3 รูปธาตุ อรูปธาตุ นิโรธธาตุ
รูปธาตุ อรูปธาตุ ---->สังขตะธาตุ
นิโรธธาตุ----> อสังขตธาตุ

ธรรม 2 สังขตธรรม อสังขตธรรม
รูป นาม --->สังขตธรรม
นิพพาน ---> อสังขตธรรม

รูปขันธ์ นามขันธ์4--->สังขตธรรม สังขตธาตุ
นิพพาน--->อสังขตธรรม อสังขตธาตุ

ธาตุ คือ ธรรม
เวลาธาตุแตก --- ไม่มีในพุทธพจน์ มีแต่ความดับเหตุปัจจัย

เช่นขณะดับขันธปรินิพพาน ในระหว่างคือออกจากฌาน4 แล้วทรงดับขันธปรินิพพาน คือดับขันธ์ 4
โดยไม่ไล่เรียงลำดับขันธ์อย่างที่ปรากฏในคำสอนของอาจาริยาวาทในภายหลัง

คำถามนี้ คงต้องรอ อีกสักระยะเวลา แล้วจะมาตอบ นะครับถ้าเป็นไปได้

ขอโอกาสแสดงความเห็นถึงเรื่อง
...สภาวะธรรมที่มีอยู่...อันหนึ่งครับ

บางคนเรียกจิตบ้าง..ใจบ้าง..ผู้รู้บ้าง..จิตหนึ่งบ้าง..ธาตุรู้บ้าง..อะไรอีกต่างๆ
...มีลักษณะเป็นนามธรรม..ไม่เป็นสังขาร..ไม่อยู่ในขันธ์5..ไม่อยู่ในปฏิจสมุปบาท..ไม่อยู่ในอายตนะใดๆ แสดงตัวอยู่ตลอดเวลา แต่ถูกบดบังด้วยสังขารความคิดปรุงต่างๆ
..ในที่นี้ขออนุญาตเรียกว่าจิต..
และขออธิบายการทำงานอย่างหยาบๆดังนี้

จิตนี้ถ้าเปรียบก็จะเป็นเหมือน..สิ่งๆหนึ่งที่เป็นที่รองรับ..เป็นที่ทำงานของตัวปรุงแต่งทั้งหลายทางบาลีน่าจะเรียกว่า..เจตสิก..
เป็นที่รับส่งข้อมูลของขันธ์5และอายตนะทั้งหลาย..เป็นตัวภพของ..อวิชา....กรรม
..การปรุงแต่งเกิดเป็นสังขารนี้จึงมีอยู่ตลอดเวลา..เพราะมีปัจจัยที่ใหม่ๆถูกส่งผ่านมาทาง อายตนะทั้งภายนอกภายใน และ ขันธ์5มาให้ปรุงแต่งอยู่ตลอดเวลา
อันเก่าดับไปอันใหม่เกิดมา..เอาอันนี้ไปรวมอันนั้นวุ่นวายไปหมด..แต่มันก็เป็นหน้าที่ของมัน..
..สังขารที่เกิดขึ้นมาก็แบ่งอย่างหยาบๆเป็น3ทางคือ ทางดี ทางขั่ว และกลางๆ ..สังขารเหล่านั้นแสดงตัวกลับมาทางขันธ์5ในรูปแบบต่างๆ..
วนเวียนไปมาอยู่อย่างนี้ ไม่รู้ต้นรู้ปลาย..
แต่ตัวจิตนี้เป็นเพียงสิ่งที่รองรับ..สิ่งที่เกิดขึ้นนี้เท่านั้น..เป็นผู้ดู..ผู้รู้เท่านั้นไม่มีสิทธ์มีเสียงอะไร
.
.

...ที่เราปฏิบัติอบรมจิตใจ กันแทบเป็นแทบตายก็เพื่อย้อนเข้ามาให้ถึงต้นตอของมันก็คือ ตัวจิตนี้เอง ที่เราเอาสติแนบไปกับพุทโธๆไม่ให้ไปส่งส่ายหาอารมณ์อื่น หรือกรรมฐาน40 หรือใช้ปัญญาอบรมสมาธิ หรือพิจารณาไตรลักษ์ ตามแต่จริตนิสัยของแต่ละคน


ก็เพื่อ
จะย้อนไปถึงต้นตอคือตัวจิตที่มันเป็นที่เกิดดับของสังขารทั้งหลายจริงๆ..เป็นตัวภพของอวิชชา กิเลสอนุสัยจริงๆ ..ไปดูจิตเห็นจิตจริงๆ..การฆ่ากิเลสจริงๆ
สติปัฏฐาน4ที่แท้จริงก็จะเริ่มจากตรงนี้..

ถ้าหากว่า..พิจารณาจนปล่อยได้แม้กระทั่งผู้พิจารณาและตัวจิตได้จริงๆแล้ว

...จะเหลืออะไร..????????


..เหมือนก๋วยเตี๋ยวชามหนึ่ง..ตกลงพื้นแตกดัง..เพล้ง!!!!!..มันจะเป็นยังไง



....มันก็ตัวใครตัวมัน...เท่านั้นเอง..


...โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน...

....เป็นความเห็นส่วนบุคคล...


...แล้วความเห็นของคุณ..คิดว่าสภาวะธรรมนี้มีจริงหรือไม่..หรือคลาดเคลื่อนอย่างไร..


..หรือเป็นเป็นแค่เพียง..นิทานหลอกเด็กเรื่องนึง!!!!!....

ขออนุญาติครับ

สภาวะต่างๆที่ปรากฏ มันเปลี่ยนรูป ลักษณะต่างๆในขณะที่ทำปฏิกิริยากับสิ่งแวดล้อม
ตอบสนองความเป็นเหตุเป็นผลกัน แต่ในขณะที่มันไม่ได้ทำการตอบสนองใดๆ
เราไม่อาจจะรู้ได้โดยทางอายตนะ ว่ามันเป็นความมีอยู่หรือไม่ใช่ความมีอยู่
หากเราลองหยั่งลงไป ว่ามันคืออะไร เราจะตกอยู่บนความพิดพลาดทันที

สิ่งที่ปรากฏต่างๆนั้น ดูเอาว่า มีอะไร ไปรู้เห็น อยู่ในสิ่งที่ปรากฏอันนั้น เท่านั้น

รู้ สภาวะต่างๆที่ปรากฏอยู่ ให้แจ้งชัด ตามความเป็นจริง ด้วยทางแห่งพระพุทธเจ้า
ลด ละการแสดงหา หรือตามชื่อเรียกขาน ความใดๆ ในสิ่งสูงสุดสิ่งนั้น
ละการแสดงหา ที่ตั้งอยู่ ที่เกิดขึ้น ลักษณะต่างๆของสิ่งสูงสุดสิ่งนั้น

ขอบคุณครับ