ใครบอกคะ ว่านิพพานเป็นเครื่องมือ แสดงความสำเร็จในการภาวนา

เครื่องมือ คือ การพิจารณานิพพานโดยอนุมาน เพราะถ้าไม่พิจารณา จะแยกไม่ออกว่า นั่นคือนิพพานแท้หรือนิพพานเทียม เป็นเครื่องมือในบุคคลทั่วไป
ส่วนพระอริยะ ก็ใช้การพิจารณาโดยประจักข์ เป็นเครื่องมือ

อยู่ๆจะเข้าเสวยอารมณ์นิพพานเรย เจอนิพพานเทียมก็ไปไปตามปราถนานั่นแหละค่ะ
และนิพพาน ก็ไม่ใช่เครื่องมือสุดท้ายด้วย ไม่ใช่พ่วงแพ

เพราะใช้อารมณ์ของสี่ประเภทเป็นเครืองมือให้รู้นิพพาน คือ โคตรภูจิต มรรคจิต ผลจิต และปัจจเวกขณะ
ปัญญาในมหากุศลตะหาก เป็นเครื่องมือค่ะ