จาก มหานิทานสูตร พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐

ดูกรอานนท์ เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงเกิดสังขาร
เพราะสังขารเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ
เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป
เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดสฬายตนะ
เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงเกิดผัสสะ
เพราะผัสสะเป็นปัจจัยจึงเกิดเวทนา
เพราะเวทนาเป็นปัจจัยจึงเกิดตัณหา
เพราะตัณหาเป็นปัจจัยจึงเกิดอุปาทาน
เพราะอุปาทานเป็นปัจจัยจึงเกิดภพ
เพราะภพเป็นปัจจัยจึงเกิดชาติ
เพราะชาติเป็นปัจจัยจึงเกิด ชรามรณะ โสกปริเทวทุกขโทมนัสอุปายาส ฯ
ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ย่อมมีด้วยประการฉะนี้ ฯ




จาก ปัจจัยสูตร พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖

ภิกษุทั้งหลาย ความจริงแท้ ความไม่คลาดเคลื่อน ความไม่เป็นอย่างอื่น มูลเหตุอันแน่นอนในธาตุอันนั้น ดังพรรณนามาฉะนี้แล เราเรียกว่าปฏิจจสมุปบาท

(ภิกฺขเว ยา ตตฺร ตถตา อวิตถตา อนฺถตา อิทปฺปจฺจยตา อย วุจฺจติ ภิกฺขเว ปฏิจฺจสมุปฺปาโท)

(ถ้าเขียนทับศัพท์จะได้ว่า -ภิกษุทั้งหลาย ตถตา อวิตถตา อนัญญถตา หลักอิทัปปัจจยตา ดังพรรณนามาฉะนี้แล เรียกว่าปฏิจจสมุปบาท)




ในการอธิบายปฏิจจสมุปบาท สามารถนำมาอธิบายได้หลายแบบ สุดแต่ว่า จะนำส่วนไหนมาอธิบาย

อธิบาย เป็นวงกลม หมายถึง วัฏฏสงสาร

อธิบาย เป็นส่วน หมายถึง ตามเหตุปัจจัย

สำหรับสำนวนในการอธิบาย ขึ้นอยู่กับ เหตุปัจจัย ของผู้อธิบาย







http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v ... 455&Z=1887


ก็คำนี้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป เรากล่าวอธิบายดังต่อ
ไปนี้-

ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าวไว้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป

ดูกรอานนท์ ก็วิญญาณจักไม่หยั่งลงในท้องแห่งมารดา นามรูปจักขาดในท้องแห่งมารดาได้บ้างไหม ฯ

ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ

ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณหยั่งลงในท้องแห่งมารดา แล้วจักล่วงเลยไป
นามรูปจักบังเกิดเพื่อความเป็น อย่างนี้ได้บ้างไหม ฯ

ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ

ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณ ของกุมารก็ดี ของกุมาริกาก็ดี ผู้ยังเยาว์วัยอยู่
จักขาดความสืบต่อ นามรูปจักถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ ได้บ้างไหม ฯ

ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ

เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งนามรูป
ก็คือวิญญาณนั่นเอง ฯ





เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป


วิญญาณ ได้แก่ วิญญาณปฏิสนธิ

นามรูป ได้แก่ กายและจิต หรือ การมีชีวิต ที่เกิดขึ้น ตามเหตุปัจจัย



เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ


http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v ... 455&Z=1887



ก็คำนี้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ เรากล่าวอธิบายดังต่อ
ไปนี้-

ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าวไว้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ

ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณจักไม่ได้อาศัยในนามรูปแล้ว ความเกิดขึ้นแห่งชาติชรามรณะและกองทุกข์ พึงปรากฏต่อไป ได้บ้างไหม ฯ

ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ


เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งวิญญาณ
ก็คือนามรูปนั่นเอง

ด้วยเหตุผลเพียงเท่านี้แหละ อานนท์ วิญญาณและนามรูป จึงยังเกิด แก่ ตาย จุติ หรืออุปบัติ ทางแห่งชื่อ ทางแห่งนิรุติ ทางแห่งบัญญัติ ทางที่กำหนดรู้ด้วยปัญญาและวัฏฏสังสาร ย่อมเป็นไปด้วยเหตุเพียงเท่านี้ๆ ความเป็นอย่างนี้ ย่อมมีเพื่อบัญญัติ คือนามรูปกับวิญญาณ ฯ




เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ

ผัสสะ มีหกอย่าง คือ

1.จักขุสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางตา คือ ตา+รูป+จักขุวิญญาณ
2.โสตสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางหู คือ หู+เสียง+โสตวิญญาณ
3.ฆานสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางจมูก คือ จมูก+กลิ่น+ฆานวิญญาณ
4.ชิวหาสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางลิ้น คือ ลิ้น+รส+ชิวหาวิญญาณ
5.กายสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางกาย คือ กาย+โผฏฐัพพะ(เช่น ร้อน เย็น อ่อน แข็ง)+กายวิญญาณ
6.มโนสัมผัส หมายถึง ความกระทบทางใจ คือ ใจ+ธรรมารมณ์(สิ่งที่ใจนึกคิด)+มโนวิญญาณ


ถ้าวิญญาณจักไม่ได้อาศัยในนามรูปแล้ว หมายถึง ถ้าไม่มีชีวิต ผัสสะย่อมเกิดขึ้นไม่ได้

ที่ถาม เพราะ เห็นว่า คุณควรค้นหาข้อมูลบ้าง ไม่ใช่เอาแต่ถามอย่างเดียว ต้องรู้จักคิดเองบ้าง ถูกหรือผิด ไม่มีหรอก มีแต่เหตุปัจจัยเท่านั้นเอง

รู้แบบไหน ก็หาเพิ่มเติมจากสิ่งที่คิดว่ารู้ แล้วนำมาแสดงข้อคิดเห็นต่อกัน

ฮ่า!จินตนาการเหลือเฟื่อ กำลังเมดเล่พระธรรมหรือครับ
เอาขันธ์ห้า อริยสัจสี่ มาผสมปนเปกับปฏิจฯ มั่วไปหมด แถมยังมีนั่งสมาธิอีกแน่ะ

คุยเรื่อง นามรูปเป็นเหตุใกล้ให้เกิดวิญญาณ ...... เป็นเรื่องของเหตุปัจจัยนั่นเอง

แล้ว ขันธ์5 มันมีที่นามรูป หรือ ที่ ชาติ ละครับ สรุปไม่ได้หรือ

หรือ ที่แท้ วิญาณ+นามรูป คือ ขั้นละเอียดของ ชาติ แต่มันไม่ใช่ชาติ นะ

และลองดู อวิชชา สังขาร วิญญาณ ที่ละเอียดลงไป แฝงอยู่ใน ผัสสะ ด้วยนะครับ

ลองพิจารณาดูเถอะครับ อาจจะไม่ใช่ก็ได้
รูปแบบข้ามภพชาติ ก็มีสอนกันทั่วไป ก็รู้ไว้
ส่วนที่รู้ ก็ไม่ต้องยึด จิตจะวิ่งไปยึด เราก็ต้องไม่ยึด

ไม่จำเป็นต้องเหมือนกันหรอกครับ ท่านโฮ ท่านโฮฉลาดที่สุดอยู่แล้ว เพียรให้จริง ก็รู้กันเอง ผมเองก็มั่วไปงันแหละครับ เชื่อได้เสียที่ไหนกัน ฟังๆไว้ เอาไปพิจารณาบ้างก็อาจมีดีบ้างอ่ะนะ

การจะกล่าวถึงผล ควรกล่าวถึงเหตุก่อน ไม่ใช่เรื่องการสรุปได้ หรือไม่ได้



อีกนัยหนึ่งของ เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป

http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v ... agebreak=0


[๒๖๖] สา. ดูกรอาวุโส ถ้าเช่นนั้น ผมจักเปรียบให้ท่านฟัง ในโลกนี้
บุรุษผู้ฉลาดบางพวกย่อมรู้ชัดเนื้อความของภาษิตได้ แม้ด้วยอุปมา ฯ

อาวุโส ไม้อ้อ ๒ กำ พึงตั้งอยู่ได้เพราะต่างอาศัยซึ่งกันและกันฉันใด
เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป เพราะ
นามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ฯลฯ
ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ

ถ้าไม้อ้อ ๒ กำนั้น พึงเอาออกเสียกำหนึ่ง อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ถ้าดึงอีก
กำหนึ่งออก อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ฉันใด เพราะนามรูปดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ
วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะ
ดับ ผัสสะจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้
ฉันนั้นแล ฯ


ตรงนี้ ต้องยกประโยคทั้งหมดมา ไม่ใช่ หยิบยก ส่วนใดส่วนหนึ่งของประโยคนั้นๆมา
เพราะ ประโยคที่ ๒ เป็นการขยายใจความเรื่อง เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป ของประโยคแรก


เป็นการแสดงเรื่อง วิญญาณปฏิสนธิ กับ นามรูป ที่ปรากฏขึ้น ได้แก่ การมีชีวิต จะมีชีวิตได้ ต้องประกอบด้วยกายและจิต

เมื่อมีทั้งกายและจิต เป็นเครื่องหมายหรือนิมิต ความเป็นสิ่งที่มีชีวิต ได้แก่ วิญญาณ

เมื่อมีเครื่องหมายหรือนิมิต ความเป็นสิ่งที่มีชีวิต จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ฯลฯ

ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ




หากมีแต่กาย ไม่มีจิต เครื่องหมายหรือนิมิต ความเป็นสิ่งที่มีชีวิต(วิญญาณ) ย่อมปรากฏขึ้นไม่ได้

หากมีแต่จิต ปราศจากกาย เครื่องหมายหรือนิมิต ของความเป็นสิ่งมีชีวิต(วิญญาณ) ย่อมปรากฏขึ้นไม่ได้

เมื่อขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ที่เป็นเครื่องหมายหรือนิมิต ของความเป็นสิ่งมีชีวิต (วิญญาณ) เพราะวิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะจึงดับ ฯลฯ
ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ






ซึ่งเป็นคนละสภาวะ ที่พระผู้มีพระภาค ทรงได้แสดงไว้

http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v ... 455&Z=1887


ก็คำนี้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ เรากล่าวอธิบายดังต่อ
ไปนี้-

ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าวไว้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ

ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณจักไม่ได้อาศัยในนามรูปแล้ว ความเกิดขึ้นแห่งชาติชรามรณะและกองทุกข์ พึงปรากฏต่อไป ได้บ้างไหม ฯ

ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ


เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งวิญญาณ
ก็คือนามรูปนั่นเอง

ถ้าภิกษุแสดงธรรม เพื่อความหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อดับชราและ
มรณะ ควรจะกล่าวว่า ภิกษุธรรมกถึก ฯ

ถ้าภิกษุปฏิบัติ เพื่อความหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อดับชราและมรณะ
ควรจะกล่าวว่า ภิกษุปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ฯ


ถ้าภิกษุหลุดพ้น เพราะความหน่าย เพราะความคลายกำหนัด เพราะ
ความดับ เพราะไม่ถือมั่นชราและมรณะ ควรจะกล่าวว่า ภิกษุบรรลุนิพพานใน
ปัจจุบัน ฯ


ถ้าภิกษุแสดงธรรม เพื่อความหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อดับชาติ ฯลฯ
ภพ ... อุปาทาน ... ตัณหา ... เวทนา ... ผัสสะ ... สฬายตนะ ... นามรูป ... วิญญาณ ...
สังขารทั้งหลาย ... อวิชชา ควรจะกล่าวว่า ภิกษุธรรมกถึก ฯ

ถ้าภิกษุปฏิบัติเพื่อความหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อดับอวิชชา ควรจะ
กล่าวว่า ภิกษุปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ฯ

ถ้าภิกษุหลุดพ้นเพราะความหน่าย เพราะคลายกำหนัด เพราะความดับ
เพราะความไม่ถือมั่นอวิชชา ควรจะกล่าวว่า ภิกษุบรรลุนิพพานในปัจจุบัน ฯ

แล้ว ขันธ์5 มันมีที่นามรูป หรือ ที่ ชาติ ละครับ สรุปไม่ได้หรือ

ขันธ์5 มีอยู่ทุกขั้นตอน



อวิชชา(ในขันธ์5)เป็นปัจจัย สังขารจึงมี
สังขาร(ในขันธ์5)เป็นปัจจัย วิญญาณจึงมี
วิญญาณ(ในขันธ์5)เป็นปัจจัย นามรูปจึงมี

ขณะที่มีปฏิสนธิวิญญาณ ขณะนั้นก็มีขันธ์5พร้อม(คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร ปฏิสนธิวิญญาณ)

ปฏิสนธิวิญญาณ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป เร็วมากๆ ตามปกติของการเกิดดับแห่งจิต

ปฏิสนธิวิญญาณ เป็นปัจจัย นามรูปหลังๆ จึงมี

หมายเหตุ เวลาที่พูดถึงนามรูป ก็คือ พูดถึงขันธ์5
ขันธ์5 ซึ่งเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป อยู่อย่างรวดเร็วเป็นนิตย์

รูปแบบการสอน ของแต่ละคน เกิดจากเหตุปัจจัยที่มีอยู่ ของแต่ละคน
ที่ยังมีว่ากัน ล้วนแต่เกิดจาก ความไม่รู้ที่มีอยู่

ถ้ารู้แล้ว ไม่หลงที่จะสร้างเหตุให้เกิดขึ้นมาใหม่หรอก ว่าเขา เขาก็ว่าเรา เพราะไม่รู้ชัดในเหตุและผล จึงผลัดกัน ว่ากันไป ว่ากันมา ถ้ารู้แล้ว มีแต่หยุด มีแต่ยอมรับ


อย่าดูนอกตัว จงย้อนกลับมาดูพฤติกรรมของตนเอง​ให้บ่อยๆ มีเกิดขึ้นบ่อยไหม ที่ยังชอบกล่าวเพ่งโทษนอกตัว

หรือ ยังสร้างเหตุใหม่ให้เกิดขึ้นเนืองๆ ตามความรู้สึกยินดีหรือยินร้าย ที่เกิดขึ้น เพราะผัสสะ ที่เป็นเหตุปัจจัยอยู่

นี้ซิของแท้ ทุกอย่างมันหลุดออกมาจาก ขันธ์5 ----> ปัญจุปาทานขันธ์----->อุปทาน

ถามมาก็ตอบไป ไม่รู้เดียวนั้น ก็หาข้อมูลมาถามตอบกันก็ได้ ไม่เห็นต้องสนใจ หรือต้องเพ่งโทษใคร เอามาดูแล้ววาง ใช่ไม่ใช่มันออกมาเองเมื่อ เหตุปัจจัยมันพร้อม

จิตตัวผมเองยังเต็มไปด้วยอวิชชา แล้วผมจะเชื่อความคิดผมเองได้ยังไง กลางคืนหรือกลางวัน หลับตาลงก็ไม่เห็นแล้ว

อย่าซีเรียส ครับ

คุณนี่ ขนาดกล่าวเพ่งโทษผู้อื่น แบบเนียนมาก ยังไม่รู้ตัวหรือ?













อะไรที่พูดไม่เป็นกลาง มีถูก/ผิด ใช่/ไม่ใช่ แท้/เทียมฯลฯ นั่นแหละคือ การยึด