คำว่า ภพ องค์ธรรมคือ เจตนาเจตสิก ซึ่งก็คือกรรมนั่นเอง
บางแห่งพูดว่า กัมมภพ ไปเลย
บางที่ก็พูดว่า ภพในใจ
.......
คนเรา มีการสร้างภพในใจอยู่ตลอดเวลา หลังจากผัสสะ

........
เหล่านี้คือ ภพในใจ

ภพในใจ ของแต่ละคน เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา แล้วแต่ว่าจะผัสสะเรื่องอะไร

ตัวสภาพจิต หรือภพในใจ อันนี้
หากคนเราตายทันที จะส่งผลให้ไปเกิดเป็นสิ่งนั้นๆ ภพนั้นๆ ตามภพในใจในขณะนั้น
เรียกว่า ชาติ

อาการยึดมั่นใน เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ขาดตกอีกตัวหนึ่งครับ คือ รูป
คือ การยึดมั่นในขันธ์ 5 (รวมนะครับไม่ใช่แยกกัน) ยึดว่านี้คือตัวเรา นี่ของกู นี่หน้าตาเรา นี่หุ่นของเรา นี่คือผิวพรรณของเรา นี่แหละคือการยึดมั่นใน (รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ) ทุกอย่างไม่เที่ยงเกิดจากเหตุและปัจจัยมาประชุมกันชั่วคราวเท่านั้นสุดท้ายแตกสลายหายไป ไม่มีตัวตน

เมื่อเรายึดมั่นอย่างนี้ทำให้เราเกิดความพอใจ ไม่พอใจ ในตัวตนของเราทำให้เกิดตัณหา ตัณหาทำให้เกิดอุปทาน คือ การยึดมั่นเพื่อตอบสนองตัณหาตนเอง ทำให้เกิดภพตามมา ภพ คือการตัดสินใจ /ตกลงใจ หรือเจตนา ชาติก็ตามมา ชาติ คือ การเกิดของทุกข์

ปัญหาที่ ๘ ถามถึงที่อยู่แห่งผลกรรม

“ ข้าแต่พระนาคเสน กรรมดีและกรรมชั่ว ที่บุคคลทำด้วยนามรูปนี้ไปอยู่ที่ไหน ? ”
“ ขอถวายพระพร ติดตามผู้ทำไปเหมือนกับเงาตามตัว ”
“ ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้า อาจชี้กรรมเหล่านั้นได้หรือไม่ว่า กรรมเหล่านั้นอยู่ที่ไหน ? ”
“ ขอถวายพระพร ไม่อาจชี้ได้ ”
“ ขอถวายพระพร เปรียบเหมือนต้นไม้ที่ยังไม่มีผล มหาบพิตรอาจชี้ได้หรือไม่ว่าผลอยู่ที่ไหน ? ”
“ ไม่อาจชี้ได้ พระผู้เป็นเจ้า ”
“ ข้อนี้ก็ฉันนั้นแหละ มหาบพิตร เมื่อการสืบต่อยังไม่ขาด ก็ไม่อาจชี้กรรมเหล่านั้นได้ว่ากรรมเหล่านั้นอยู่ที่ไหน ”
พระเจ้ามิลินท์จึงตรัสว่า
“ ถูกดีแล้ว พระผู้เป็นเจ้า ”

ไม่อาจชี้ได้....ว่า...อยู่ที่ไหน...

จูฬกัมมวิภังคสูตร (๑๓๕)

[๕๗๙] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้-
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของ
อนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล สุภมาณพ โตเทยยบุตร
เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ แล้วได้ทักทายปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค
ครั้นผ่านคำทักทายปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว ได้นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ฯ

[๕๘๐] สุภมาณพ โตเทยยบุตร พอนั่งเรียบร้อยแล้ว ได้ทูลถาม
พระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อะไรหนอแล เป็นเหตุ เป็นปัจจัย
ให้พวกมนุษย์ที่เกิดเป็นมนุษย์อยู่ ปรากฏความเลวและความประณีต คือ มนุษย์
ทั้งหลายย่อมปรากฏมีอายุสั้น มีอายุยืน มีโรคมาก มีโรคน้อย มีผิวพรรณทราม
มีผิวพรรณงาม มีศักดาน้อย มีศักดามาก มีโภคะน้อย มีโภคะมาก เกิดใน
สกุลต่ำ เกิดในสกุลสูง ไร้ปัญญา มีปัญญา ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อะไรหนอแล
เป็นเหตุ เป็นปัจจัย ให้พวกมนุษย์ที่เกิดเป็นมนุษย์อยู่ ปรากฏความเลวและความ
ประณีต ฯ

[๕๘๑] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรมาณพ สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็น
ของตน เป็นทายาทแห่งกรรม มีกรรมเป็นกำเนิด มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ มีกรรม
เป็นที่พึ่งอาศัย กรรมย่อมจำแนกสัตว์ให้เลวและประณีตได้ ฯ

ส. ข้าพระองค์ย่อมไม่ทราบเนื้อความโดยพิสดารของอุเทศที่พระโคดมผู้-
*เจริญตรัสโดยย่อ มิได้จำแนกเนื้อความโดยพิสดารนี้ได้ ขอพระโคดมผู้เจริญ
ได้โปรดแสดงธรรมแก่ข้าพระองค์ โดยประการที่ข้าพระองค์จะพึงทราบเนื้อความ
แห่งอุเทศนี้โดยพิสดารได้เถิด ฯ

พ. ดูกรมาณพ ถ้าอย่างนั้น ท่านจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจะกล่าวต่อไป
สุภมาณพ โตเทยยบุตร ทูลรับพระผู้มีพระภาคว่า ชอบแล้ว พระเจ้าข้า ฯ

[๕๘๒] พระผู้มีพระภาคจึงได้ตรัสดังนี้ว่า ดูกรมาณพ บุคคลบางคนใน
โลกนี้จะเป็นสตรีก็ตาม บุรุษก็ตาม เป็นผู้มักทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วง เป็นคน
เหี้ยมโหด มีมือเปื้อนเลือด หมกมุ่นในการประหัตประหาร ไม่เอ็นดูในเหล่าสัตว์
มีชีวิต เขาตายไป จะเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก เพราะกรรมนั้น อันเขา
ให้พรั่งพร้อม สมาทานไว้อย่างนี้ หากตายไป ไม่เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก
ถ้ามาเป็นมนุษย์ เกิด ณ ที่ใดๆ ในภายหลัง จะเป็นคนมีอายุสั้น ดูกรมาณพ
ปฏิปทาเป็นไปเพื่อมีอายุสั้นนี้ คือ เป็นผู้มักทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วง เป็นคน
เหี้ยมโหด มีมือเปื้อนเลือด หมกมุ่นในการประหัตประหาร ไม่เอ็นดูในเหล่าสัตว์
มีชีวิต ฯ

[๕๘๓] ดูกรมาณพ ส่วนบุคคลบางคนในโลกนี้จะเป็นสตรีก็ตาม บุรุษ
ก็ตาม ละปาณาติบาตแล้ว เป็นผู้เว้นขาดจากปาณาติบาต วางอาชญา วางศาตราได้
มีความละอาย ถึงความเอ็นดู อนุเคราะห์ด้วยความเกื้อกูลในสรรพสัตว์และภูตอยู่
เขาตายไป จะเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ เพราะกรรมนั้น อันเขาให้พรั่งพร้อม
สมาทานไว้อย่างนี้ หากตายไป ไม่เข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ถ้ามาเป็นมนุษย์
เกิด ณ ที่ใดๆ ในภายหลัง จะเป็นคนมีอายุยืน ดูกรมาณพ ปฏิปทาเป็นไปเพื่อ
มีอายุยืนนี้ คือ ละปาณาติบาตแล้ว เป็นผู้เว้นขาดจากปาณาติบาต วางอาชญา
วางศาตราได้ มีความละอาย ถึงความเอ็นดู อนุเคราะห์ด้วยความเกื้อกูลใน
สรรพสัตว์และภูตอยู่ ฯ
...
อ่านต่อ http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.p ... 623&Z=7798

การปฏิบัติเพื่อดับกิเสล มันเป็นการไปรู้เวทนาที่เกิดจากผัสสะเป็นครั้งๆ
เขาไม่ได้ไปดับเวทนา สิ่งที่เขาดับคือจิตสังขาร ดับการปรุงแต่ง

การดับวงปฏิจจฯนอกจากพระอรหันต์ไม่มีใครดับได้
กิเลสหรือสังโยชน์10ทุกตัวก็ขึ้นอยู่กับกระบวนการปฏิจจฯ

ดังนั้นการดับกิเลสของปุถุชนจนถึงอริยะขั้นเสขะ เขาดับการปรุงแต่ง
ของกระบวนการในวงปฏิจจฯ วงปฏิจจฯมีให้รู้ไม่ได้ให้ดับ

ทำไมไม่ดับที่อวิชชาละครับ เพราะผัสสะไม่ใช่เหตุ มีแต่วิชา ก็คือมรรค8 ที่ใช้ดับอวิชชาคือต้นเหตุ
ตามอริยสัจ4

ทำไมไม่ดับที่อวิชชาละครับ เพราะผัสสะไม่ใช่เหตุ มีแต่วิชา ก็คือมรรค8 ที่ใช้ดับอวิชชาคือต้นเหตุ
ตามอริยสัจ4

อธิบายมาก็ใช่ครับแต่มันคนละเรื่อง ในกระบวนการของปฏิจจฯท่านเน้น
ให้เห็นถึงเหตุปัจจัยแห่งการเกิดในภพชาติหนึ่งๆ ในวงปฏิจจฯมันครอบคลุมไปด้วย
อวิชาหรือความยึดมั่นถือมั่นอยู่แล้ว เรื่องรูปนามชี้ให้เห็นว่า เมื่อมีสังขาร มีวิญญาณ
ย่อมต้องเกิดรูปตามมาอยู่แล้ว ตามกฎแห่งอิทัปปัจจยตา
ดังนั้นการเอาเรื่องการยึดตัวตนรูปนาม มาอธิบายในเรื่องปฏิจจฯ(การเกิด)มันจึงเป็นคนละเรื่อง

พระอริยะบุคคลที่สามารถละเรื่องความยึดมั่นในรูปนามแล้ว รูปนามของท่าน
ก็ยังอยู่ในกระบวนการปฏิจจฯแห่งการเกิด

จะมีแต่พระอรหันต์เท่านั้น ที่รูปนามไม่ได้ขึ้นอยู่กับวงปฏิจจฯแห่งการเกิด
พระอรหันต์สามารถดับวงปฏิจจฯได้ทั้งวงแล้ว
ทุกอย่างดับหมด เปลี่ยนเป็นวิชชา รู้แจ้งแทงตลอดแล้วครับ

ทำไมในวงปฏิจจฯท่านถึงกำหนดให้รูปนามอยู่ในส่วนเดี่ยวกัน พออธิบายได้ดังนี้
รูปหรือร่างกายปัจจุบัน มีเหตุปัจจัยมาจากวิญญาณหรือนามเก่า(เชื้อกิเสลที่เป็นสันตติ)
เมื่อเกิดเป็นรูปหรือร่างกายแล้ว รูปนี้จะเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดนามใหม่ต่อไป
นามในภพชาติปัจจุบัน จะเกิดขึ้นได้ต้องมีรูปหรือร่างกายเป็นองค์ประกอบ

ในการเกิดนาม

ไอ้เรื่องความพอใจหรือไม่พอใจที่เกี่ยวกับเวทนา จะพูดว่าเพราะไปยึดมั่นพูดแบบนี้
มันไม่ถูกเสียที่เดียว เพราะทุกอย่างมันถูกครอบคลุมด้วยความยึดมั่นถือมั่นอยู่แล้ว

ในเมื่อมันมีเหตุปัจจัยแห่งการเกิด มันย่อมมีผลตามมาหลีกเลี่ยงไม่ได้
เมื่อมีรูปนาม ย่อมต้องมีสฬายตนะ แล้วย่อมต้องมีผัสสะ เมื่อเกิดผัสสะย่อมต้องเกิดเวทนา

การปฏิบัติเพื่อดับกิเสล มันเป็นการไปรู้เวทนาที่เกิดจากผัสสะเป็นครั้งๆ
เขาไม่ได้ไปดับเวทนา สิ่งที่เขาดับคือจิตสังขาร ดับการปรุงแต่ง

การดับวงปฏิจจฯนอกจากพระอรหันต์ไม่มีใครดับได้
กิเลสหรือสังโยชน์10ทุกตัวก็ขึ้นอยู่กับกระบวนการปฏิจจฯ

ดังนั้นการดับกิเลสของปุถุชนจนถึงอริยะขั้นเสขะ เขาดับการปรุงแต่ง
ของกระบวนการในวงปฏิจจฯ วงปฏิจจฯมีให้รู้ไม่ได้ให้ดับ

การอธิบายวงจรปฏิจจสุปบาทแบบคร่อมภพคร่อมชาติ ท่านพุทธทาสท่านกล่าวว่าเป็นเรื่องที่ผิด
ถ้าไม่มีอวิชชาเป็นเรือนแล้วก็ไม่เกิดทุกข์ วงจรปฏิจจสมุปบาทจะเกิดได้ก็ต่อเมื่อมีอวิชชาเป็นเรือนตามที่ผมได้อ่านมาจากหนังสือของท่านเกี่ยวกับปฏิจจสมุปบาท ผิดประการใดขออภัยด้วยครับ

.....
อันที่จริงคนที่รู้เรื่องปฏิจจฯ ย่อมต้องรู้ว่า วงปฏิจจฯมันไม่ได้มีอะไร
เพียงแต่ มันเป็นผังของอรหันต์การไปนิพพาน มันไม่ใช่เรื่องการปฏิบัติ....
เรื่องการปฏิบัติมันอยู่ในการรู้อริยสัจสี่และปฏิบัติมรรคมีองค์แปด
เพื่อให้ได้วิชชามาตัดวงจรปฏิจจฯ
.....