สัทธา ความเชื่อ, ความเชื่อถือ, ในทางธรรม หมายถึง เชื่อสิ่งที่ควรเชื่อ, ความเชื่อที่ประกอบด้วยเหตุผล, ความเชื่อมั่นในสิ่งที่ดีงาม, ความเลื่อมใสซาบซึ้งชื่นใจสนิทใจรับคุณความดีในบุคคลหรือสิ่งนั้นๆ, ความมั่นใจในความจริง ความดี สิ่งดีงาม และในการทำความดี ไม่ลู่ไหลตื่นตูมไปตามลักษณะอาการภายนอก; เขียนอย่างสันสกฤตเป็น ศรัทธา

อรรถกถาทั้งหลายจำแนกว่ามี สัทธา ๔ ระดับ (เช่น ที.อ.3/227 ฯลฯ) คือ

๑. อาคมนสัทธา ความเชื่อความมั่นใจของพระโพธิสัตว์ อันสืบมาจากการบำเพ็ญสั่งสมบารมี (อาคมนียสัทธา หรืออาคมสัทธา ก็เรียก)

๒. อาธิคมสัทธา ความเชื่อมั่นของพระอริยบุคคล ซึ่งเกิดจากการเข้าถึงด้ว้ยการบรรลุธรรมเป็นประจักษ์ (อาธิคมนสัทธา ก็เรียก)

๓. โอกัปปนสัทธา ความเชื่อหนักแน่นสนิทแน่วเมื่อได้ปฏิบัติก้าวหน้าไปในการเห็นความจริง (โอกัปปนียสัทธา ก็เรียก ท่านว่าตรงกับอธิโมกข์ หรืออธิโมกขสัทธา)

๔. ปสาทสัทธา ความเชื่อที่เป็นเพียงความเลื่อมใสจากการได้ยิน ได้ฟัง

ปสาทะ ความเลื่อมใส, ความชื่นบานผ่องใส, ความเชื่อถือมั่นใจ, ความรู้สึกยอมรับนับถือ, ความเปิดใจรับ, อาการที่จิตเกิดความแจ่มใสโปร่งโล่งเบิกบานปราศจากความอึดอัดขัดข้องขุ่นมัวโดยเกิดความรู้สึกชื่นชมนิยมนับถือ ต่อบุคคลหรือสิ่งที่พบเห็น สดับ หรือ ระลึกถึง; มักใช้คู่กับสัทธา

สัทธา (ศรัทธา) คือ ความเชื่อ ความซาบซึ้ง ไม่ใช่ความรู้ (ไม่ใช่ปัญญา) แต่อาจเป็นทางเชื่อมไปสู่ความรู้ได้ เพราะศรัทธามีลักษณะเป็นการยอมรับความรู้ของผู้อื่น ฝากความไว้วางใจในปัญญาของผู้อื่น ยอมพึ่ง และอาศัยความรู้ของผู้อื่น หรือแหล่งแห่งความรู้นั้นเป็นเครื่องชี้นำแก่ตน
ถ้าผู้มีศรัทธา รู้จักคิด รู้จักใช้ปัญญาของตนเป็นทุนประกอบไป ศรัทธา นั้น ก็สามารถนำไปสู่ความเจริญปัญญา และการรู้ความจริงได้ เฉพาะอย่างยิ่งในเมื่อผู้อื่นนั้น หรือแหล่งความรู้นั้น มีความรู้แท้จริง และมีกัลยาณมิตรช่วยชี้แนะให้รู้จักใช้ปัญญา
แต่ถ้าเชื่ออย่างงมงายคือไม่รู้จักคิด ไม่ใช้ปัญญาของตนเลย และผู้อื่นหรือแหล่งแห่งความรู้นั้นไม่มีความรู้จริง ทั้งไม่มีกัลยาณมิตรที่จะช่วยชี้แนะ หรือมีปาปมิตร ผลอาจกลับตรงข้าม นำไปสู่ความหลงผิด ห่างไกลจากความรู้ยิ่งขึ้น



ศรัทธานำไปสู่ปีติ (ดูพุทธพจน์ที่ สํ.นิ. 16/69/37) ศรัทธานำไปสู่วิริยะ (ดู สํ.ม.19/1011/297) อนึ่ง ศรัทธา ย่อมช่วยให้เกิดกำลังใจ มีความเข้มแข็ง หายกลัวได้ ซึ่งจัดเข้าในวิริยะเหมือนกัน เช่น เรื่องในธชัคคสูตร สํ.ส.15/863-6/320-3 พึงสังเกตด้วยว่า ศรัทธาที่ไม่มีปัญญารองรับ ก็เป็นแรงส่งถึงสมาธิเหมือนกัน (อาจเป็นสมาธิขั้นสูงมาก ถึงเจโตวิมุตติชนิดที่ยังกำเริบกลับกลายได้) แต่ติดจบอยู่แค่นั้น ไม่ส่งผลต่อถึงปัญญา และอาจขัดขวางปัญญาด้วย ส่วนศรัทธาที่มีปัญญากำกับ หนุนสมาธิให้เกิดขึ้น เพียงเพื่อเป็นพลังช่วยส่งเสริมความเจริญปัญญายิ่งๆขึ้นไป (อย่างสูงสุด คือให้เกิดปัญญาวิมุตติ ที่ทำให้เจโตวิมุตติไม่กำเริบ)

...

มีแต่อภิธรรมหัวตอ ต่อเติม
ที่สอนว่า นิพพาน เป็นอเนญชาภิสังขาร



นิพพาน ไม่ใช่อเนญชาภิสังขารครับ

ลอกมาตอบดีกว่า ง่ายดี
มีการอธิบายง่ายๆ เกี่ยวกับ อเนญชาภิสังขาร ดังนี้

" อนิญฺช (ไม่หวั่นไหว) + อภิ (ยิ่ง) + สงฺขาร (การปรุงแต่ง) การปรุงแต่งอย่างยิ่งคือสภาพที่ไม่หวั่นไหว หมายถึง เจตนาเจตสิกที่เกิดร่วมกับอรูปาวจรกุศลจิต ๔ ดวง เป็นสภาพที่ปรุงแต่งอย่างยิ่ง คือให้ผลเป็นอรูปาวจรวิบากทำให้ปฏิสนธิเป็นอรูปพรหมบุคคล และเป็นสภาพที่ไม่หวั่นไหวต่ออกุศลนิวรณ์ เพราะอยู่ห่างไกลจากกามอารมณ์มาก แม้รูปกรรมฐานก็ยังเห็นโทษว่าพึ่งพ้นมาจากกาม จึงละรูปกรรมฐานแล้วถือเอาอรูปกรรมฐานเป็นอารมณ์ อรูปาวจรจิตจึงเป็นจิตที่ประณีต และมีกำลังมากกว่ารูปาวจรจิต เพราะมีอารมณ์ที่ละเอียดกว่า แม้จะเป็นปัญจมฌานที่มีองค์ฌาน ๒ คือ อุเบกขาและเอกัคคตาเหมือนกัน"
Cr. บ้านธรรมะ

"โลกสวย" < ขอแนะนำด้วยความหวังดีนะครับ
หาครูอาจารย์เรียนพระอภิธรรมใหม่นะครับ
ทิ้งอภิธรรมหัวตอซึ่งกำลังศึกษาอยู่นี้ไป

อนิชาภิสังขาร ไม่มีคำในบาลี ครับ ^ ^

เป็นพยานเรื่องอะไรละ?

แต่ว่า..หนูรู้จักพระแม่ธรณีด้วยหรือ?..ไปรู้จักตอนไหน?

อภิธรรมหัวตอ ต่อเติมพระวจนะ
1.ธรรมานุปัสสนา เรื่องนิพพาน >พิจารณาเห็นธรรม ในธรรม ที่มิใช่ภายใน และมิใช่ภายนอก อยู่เนืองๆ
2. นิพพาน เป็นอนิชาภิสังขาร (คงจะหมายถึง นิพพาน เป็นอเนญชาภิสังขาร)
วันนี้ อภิธรรมหัวตอใหม่เพิ่มอีก วิปัสสนานิพพาน

"โลกสวย" ยิ่งนานยิ่งไปกันใหญ่
ไม่มีหรอกครับ วิปัสสนานิพพาน นิพพาน ไม่ใช่อารมณ์ในวิปัสสนาภูมิ นะครับ

ไปถามเตปิฏกาจารย์ที่สอนอภิธรรมหัวตอนั้นใหม่ คงจะตอใหญ่กว่าตอนี้อีก
จะให้ดี เชิญมาเลยดีกว่าจะได้เผาพร้อมกัน

นู๋เมโลกสวยไม่กลัวนรกนิ ทำเป็นพระมาลัยไปได้ ลงไปโปรดสัตว์ในนรก คิกๆๆ