แสงธรรมส่องทาง
คติธรรมจากบทความและปาฐกถาของ ท่านปัญญานันทภิกขุ

หนังสือดีมีอิทพลสร้างคุณธรรมให้แก่เด็กๆ แต่หนังสือเลวก็มีอิทธิพลสร้างความชั่วร้ายขึ้น ในจิตใจเด็กเหมือนกัน เพราะฉะนั้นเราที่เป็นพ่อแม่ เวลาที่จะให้ลูกกินอาหารนี่เลือกแล้วเลือกอีก กลัวจะเป็นโทษ ท้องไส้เสีย แต่อาหารใจนี่แม่พ่อไม่ค่อยได้เลือกให้ลูกกิน ลูกไปซื้อมาอ่านตามชอบใจ

หนังสือการ์ตูนบางประเภทอ่านแล้วเป็นพิษก็มี หนังสืออ่านเล่นที่อ่านแล้วเป็นพิษแก่จิตใจก็มี ภาพบางประเภทในกระดาษเป็นพิษเป็นภัยแก่ลูกเหลือเกิน

พ่อแม่ไม่ค่อยได้สนใจ ไม่ได้เอาใจใส่ว่าอันนี้มันเป็นอาหารที่เป็นพิษ ให้โทษกว่าอาหารทางร่างกาย อาหารร่างกายนี่กินเข้าไปแล้วท้องเสีย ถ่ายหมดมันก็หยุดกันเท่านั้นเอง แต่อาหารที่เป็นพิษแก่จิตใจนั้น จะให้โทษแก่ชีวิตของเด็กจนตลอดชีวิตเลย ถ้าเขาไม่ได้พบคนดีหรือไม่ได้พบสิ่งดีมาแก้ มันก็จะเสียผู้เสียคน

ฉะนั้นเราที่เป็นพ่อแม่นี่ต้องรวังในเรื่องนี้ ต้องทำตนให้เป็นตัวอย่างแก่ลูก แล้วคอยควบคุมสิ่งที่จะเข้ามาทางตา หู จมูก ลิ้น กายใจ ของลูก อย่าให้สิ่งมีพิษผ่านเข้ามา

ในครอบครัวเราไม่มีสิ่งเป็นพิษ เราต้องไม่ให้สิ่งที่เป็นพิษเข้ามา จะเอาไว้แต่สิ่งที่เป็นคุณค่าในการสร้างเสริมชีวิตจิตใจ จึงจะเป็นการถูกต้อง

(จากปาฐกถาธรรม วันอาทิตย์ที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๒๖)

ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจกับท่านทั้งหลายเอาไว้ว่า ข้อแสดงความคิดเห็นของข้าพเจ้าต่อไปนี้ เป็นเพียงต้องการ ให้แสงสว่าง ต่อท่านทั้งหลายที่มักหลงผิดติดหลงในคำกล่าวของบุคคลบางบุคคล เพื่อให้ท่านทั้งหลายมีความเป็น พุทธศาสนิกชน อย่างแท้จริง คือจักได้มีความ เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ได้ด้วยตัวเอง และข้อแสดงความคิดเห็นของข้าพเจ้าก็จะเป็นเพียงเครื่องนำทาง ให้ท่านทั้งหลาย ได้คิดพิจารณา ให้เป็นไปตามหลักความเป็นจริง ดังต่อไปนี้

สิ่งที่เป็นพิษ สำหรับทุกคน คือ ความคิด และการระลึกนึกถึงความคิด และการระลึกนึกถึง นั้น ย่อมเกี่ยวข้องกับการได้สัมผัส ทางอายตนะ ทั้งภายใน และภายนอก สัมพันธ์กัน ความคิด และการระลึกนึกถึง นั้น จะสร้าง อารมณ์ ความรู้สึก และสภาพสภาวะจิตใจในรูปแบบต่างขึ้นกับตัวเขาทั้งหลายเหล่านั้น ไม่ว่าจะเป็น เยาวชน หรือผู้ใหญ่ ไม่ว่า ผู้เฒ่าผู้ชรา ทั้งหญิง ทั้งชาย สิ่งที่เป็นพิษ ต่อเขาเหล่านั้น ย่อมเกิดจากความรู้ ความเข้าใจ อันเป็นความคิด และการระลึกนึกถึง ตามที่ได้สัมผัส พฤติกรรม การกระทำ นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ ใดใด อันเกิดจากการสังคมเป็นอยู่ร่วมกัน ในทุกๆ ด้าน ล้วนมีอิทธิพลต่อความคิด หรือ ความรู้ ความเข้าใจ ของเขาทั้งหลายเหล่านั้น ทั้งในระยะสั้น และระยะยาว

ดังนั้น สิ่งที่เป็นพิษสำหรับเขาทั้งหลายเหล่านั้น นอกเหนือจาก ความคิด ความรู้ ความเข้าใจ แล้ว ก็คือ
พฤติกรรม การกระทำ นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ใดใด อันเกิดจากการสังคมเป็นอยู่ร่วมกัน ในทุกๆ ด้าน

หมายความว่า พฤติกรรม การกระทำ นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ใดใด อันเกิดจากการสังคมเป็นอยู่ร่วมกันในทุกๆด้าน ย่อมเป็นปัจจัย ในอันที่จะทำให้เกิดความเป็นพิษ เกิดอิทธิพลจูงใจ ให้เกิดการกระทำ พฤติกรรมทั้งในทางที่ดี และไม่ดี ตามค่านิยมทางสังคม ในตัวพวกเขาเหล่านั้น ทั้งปัจจุบัน และอนาคต

ขอให้ท่านทั้งหลายที่เกี่ยวข้องทางศาสนา และเกี่ยวข้องกับศิลปวัฒนธรรม หรือเกี่ยวข้องกับการศึกษา ฯลฯ ได้คิดพิจารณาใส่ใจ ทำความเข้าใจ ให้เป็นไปตามหลักความจริง ให้เป็นไปตามหลักธรรมชาติ หรือให้เป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์ ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็น ปัจจัยแห่งศาสนา ฉะนี้

สาธุค่ะ ขอบคุณค่ะที่เมตตาขยายและอธบายเพิ่มเติม
จริงๆปัจจุบัน สื่อการเรียนรู้ที่เด็กๆ เข้าถึง ก็มีคอมพิวเตอร์ และผู้ปกครองก็ขาดความรู้ความสามารถในเรื่องคอมฯนี้ซะเป็นส่วนใหญ่ สิ่งเป็นพิษจึงแทรกซึมเข้าไปในใจเยาวชน และบ่อนทำลายจริยธรรม มีค่านิยมที่เบี่ยงเบนในหลายๆด้าน
ในขณะที่สื่อและการสนับสนุนด้านคุณธรรม จริยธรรม ตามไม่ทัน
ช่วยกันดูแลและปกป้องเยาวชนของเราด้วยกันเถอะค่ะ