สมัยยังเรียน ช่วงปิดเทอม ผมเคยนั่งเล่นเกมจนเช้าได้อย่างสบายๆ อาจมีรู้สึกง่วงบ้างนิดหน่อย แต่ส่วนใหญ่จะเป็นอาการตกอยู่ในพะวัง ทุกสิ่งรอบตัวจะดับไปสิ้น ใครเรียกก็ไม่ได้ยิน แถมมันไม่รู้สึกหิว ปวดห้องน้ำ หรือปวดเมื่อยตามตัวเลยครับ

จึุงอยากถามทุกท่านว่า แบบนี้เป็นการฝึกสมาธิอย่างนึงหรือเปล่า แล้วมันสามารถเป็นพื้นฐานในการทำกรรมฐานขั้นต่อๆไป จนถึงวิปัสสนาได้หรือเปล่าครับ

ขอบคุณครับ

แก้ไข - เขียนวิปัสสนาไม่ถูก

เป็นสมาธิชั่วขณะค่ะ
ตอนที่ใจเราจดจ่อกับเรื่องอะไร ใจจะนิ่งและรับรู้สิ่งที่กำลังทำอย่างชัดเจน
เช่น อ่านหนังสือ คิดงาน จะเกิดสมาธิชั่วขณะนี้ จนบางครั้งทำให้ไม่ได้ยินเสียงจากภายนอกได้
แต่ไม่น่าจะเรียกว่าเป็นการฝึกสมาธิค่ะ
เพราะยังไหลไปกับความคิดในเรื่องเกม เนื้อหาหนังสือ หรือเนื้องานอยู่
จิตจึงไม่ตั้งมั่นจนเจริญสมาธิในขั้นสูงต่อไปได้ (อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ)

สมาธิที่เกิดจากความจดจ่อในการเล่นเกม ไม่ได้ช่วยให้เรารู้เรื่องกายใจของตัวเองเลย
แม้กระทั่งจิตเป็นสมาธิอยู่ ก็ไม่รู้ว่าลักษณะของจิตเป็นยังไง
ดังนั้นจึงไม่สามารถเจริญวิปัสสนาต่อได้ เพราะไม่ได้เห็นไตรลักษณ์ของรูปนาม

สมาธิ ที่เบียดเบียนสุขภาพและสร้างกิเลส(ความรู้สึกอยากชนะในเกมส์)หรือเปล่าครับ

ไม่ใช่หลับในหรอกรึ ผมเป็นบ่อยตอนดูบอลโลก สมาธิ มันต้องควบคู่กับ สติ+สัมปชัญญะไม่ใช่หรอ

ไม่ใช่ครับ ตรงข้ามกลับเป็นการฝึกอุทธัจจะ คือความฟุ้งซ่านอย่างมาก ในขณะเล่นเกม จิตเป็นไปกับอกุศล ดังนั้นจึงมีความฟุ้งซ่านเท่านั้นแล่นไป คำว่าสมาธิ หมายถึงอาการของการเพ่งไปที่อารมณ์เดียวอย่างต่อเนื่อง..ในการเล่นเกม จะเห็นว่าจิตแล่นไปข้างโน้นนี้ไม่หยุด เดี๋ยวต้องหาทางชนะด้วยวิธีนั้นนี้ จิตวิ่งไปอดีตบ้างอนาคตบ้าง คิดถึงผลที่เคยเล่นมาและผลที่จะตามมาไม่หยุด ดูคล้ายมีสมาธิแต่ถ้าพิจารณาให้ดีจะเห็นว่าฟุ้งซ่านด้วยโลภะและโทสะตลอดเวลา..การเจริญสมาธินั้น จิตจะจดจ่อในอารมณ์เดียวเท่านั้นไม่ได้วิ่งจากอารมณ์โน้นไปหาอารมณ์ใหม่ไม่หยุดหย่อนครับ สมาธิเป็นกุศลครับ ไม่อาจเกิดร่วมกับอกุศลได้ ..การเล่นเกมไม่เป็นกุศลใดๆ คือทาน ศีลหรือภาวนาเลย

เป็นสมาธิไหม ว่าตามตัวหนังสือ คงต้องว่า "เป็นสมาธิ" นะครับ
แต่มันไม่ใช่สมาธิที่ดี ไม่ใช่สมาธิที่เรียกว่า "สัมมาสมาธิ"
สมาธิในเล่นเกมส์ ไม่ใช่สมาธิที่มุ่งพัฒนาจิตใจแต่อย่างใด

ขับรถ มันก็ต้องใช้สมาธิ
ปล้นร้านทองก็ต้องใช้สมาธิ
ดูหนังมันก้ต้องใช้สมาธิ
เล่นเกมส์ มันก้ต้องใช้สมาธิ

ถ้าขาดสมาธิ มันก็ไำม่รู้เรื่อง
ขับรถก็คงจะชนกันระนาว
ปล้นร้านทองก็คงจะงกๆเงิ่นๆไม่รู้จะทำอะไรก่อนหลัง
ดูหนังก็ไม่รู้เรื่อง

ถ้าเรากำลังพูดถึงสมาธิที่เป็นเป็นการพัฒนาจิตใจ
มันไม่ใช่อย่างนี้หรอกครับ

ถ้าเล่นเกมส์แล้วเป็นสมาธิ สงสัยคนเล่นเกมส์คงจะเป็นพระอรหันต์เร็วๆนี้
ถ้าขับรถแล้วจะช่วยให้เราดีขึ้น พวกนักแข่งรถจะบรรลุพระอรหันต์ก่อนเพื่อน

สังเกตุดูเถอะครับ สมาธิที่ผมกล่าวมา และ รวมสมาธิที่คุณเล่นเกมส์ด้วยนะ
มีอย่างหนึ่งที่เหมือนกัน คือมันเป้นสมาธิที่ใจอยู่นอกตัว
คือไปอยู่กับเกมส์ อยู่กับหนัง อยู่กับการขับรถ

สมาธิที่จะพัฒนาจิตใจเราให้ดีขึ้น มันต้องเป้นสมาธิที่ โอปนยิโก
แปลว่า "น้อมกลับเข้ามาที่ตนเอง"

เคยสวดมนต์ไหม บทธรมคุณที่ว่า "..... สวาขาโต ภควตาธัมโม สันทิฐฐิโก
อกาลิโก เอหิปัสสิโก โอปนยิโก ปัตจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญู หิติ...."

มีครั้งหนึ่ง พระพุทธเจ้าเรายืนอยู่กลางป่า ที่มีใบไม้ปกคุลมผืนดินเต็มไปหมด
ท่านหยิบใบไม้ขึ้นมากำหนึ่งจากผืนป่า

ท่านหยิบขึ้นมาแล้วบอกว่า ธรรมะที่ท่านจะเอามาสอนนั้น มีเท่ากำมือนี้
ที่เหลือนั่น ท่านไม่สอน เพราะมันไม่มีประโยชน์ในการหลุดพ้นจากความทุกข์

แล้วธรรมะแบบไหน ที่จะกล่าวได้ว่าเป็นใบไม้ในกำมือของท่าน
เราก็เอาบทสวดพระธรรมคุณนี่แหละ เป็นฐานในการตัดสิน

กรณีนี้ถามว่า เล่นเกมส์เป็นสมาธิไหม จริงๆแล้วมันเป็นสมาธินะ
แต่มันไม่ใช่สมาธิ แบบใบไม้ในกำมือ
ท่านไม่สอนสมาธิแบบเล่นเกมส์นี้

สมาธิคือความจดจ่อในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มันอาจจะมีประโยชน์ในทางโลก
แต่แทบไม่มีประโยชน์ในทางการปฏิบัติธรรม

เพราะมันขาดคุณสมบบัติที่เรียกว่า "โอปนยิโก" คือการน้อมกลับเข้ามาที่ตัวเรา

การที่เราเราเอาสติไว้ที่เกมส์.. ที่หนัง..ที่การขับรถ... อะไรทั้งปวง
มันเป้นการตั้งสติเอาไว้ข้างนอกทั้งสิ้น

ในศาสนาพุทธเรา พระพุทธเจ้าท่านกำหนดไว้แล้วว่า
ถ้าจะทำสมาธิที่ถูกต้อง เราต้องเอาสติไว้ที่ไหน

ที่ตั้งของสติ มี 4 ที่ เรียกว่าสติปัฏฐาน
ได้แก่ กาย เวทนา จิต ธรรม ... มันจะแปลว่าอะไรก็คุณค่อยศึกษาเอา
แต่ว่า พูดกันแบบง่ายๆ พอให้เห็นภาพคร่าวๆตอนนี้
สติปัฐฐาน มันก็คือกายกับใจเรานี่เอง

คนโบราณนั้น ฉลาดมากในการใช้คำง่ายๆ แทนคำว่าสติปัฏฐาน
คนโบราณเขามีคำพูดว่า "ใจไม่อยู่กับเนื้อกับตัว"
ถ้าใจอยู่กับร่างกาย อยู่ตัวตัวเอง อย่างนี้เรียกว่าใจอยู่กับเนื้อกับตัว
เช่นเรานั่งสมาธิ แล้วรู้ลมหายใจ หายใจเข้าว่าพุทธ หายใจอกว่าโธ
นี่สังเหตุเลยว่ามันป้นการอยู่กับกาย อยู่กับใจ โอปนยิโก แล้วไม่ออกไปไหน

กรณีคุณนั้น เวลาเล่นเกมส์ ใจมันอยู่กับเกมส์ ใจไม่ได้อยู่กับเนื้อกับตัว
คุณนั่งท่าไหนมันก็หายไปหมด เจ็บปวดเมื่อยล้าอะไรมันก็หายไปหมด
จนคุณใช้คำว่าโลกทั้งโลกเหมือนหายไปหมด
นี่เรียกว่า กายหาย ใจก็หาย แต่ไปอยู่กับเกมส์
โลกของเกมส์กลายเป็นเรื่องสมจริงๆสมจังขึ้นมา
เวลาดีใจก็ดีใจจริงๆ เวลาเสียใจผิดหวัง ก็เสียใจผิดหวังจริงๆ
ทั้งๆที่เกมส์นั้นเป็นโลกสมมุติ

ไม่ต่างอะไรจากการนอนหลับแล้วฝันเลยแม้แต่น้อย
กายก็หายหมือนกัน ใจก็หายเมหือนกัน เผลอๆกลายเป็นคนอื่น สวมบทบาทอื่น
แล้วก็ไม่มีทางรู้ตัวเลยในเวลานั้นว่านี่เรื่องจริงหรือฝัน
เพราะเสียใจก็เสียใจจริงๆ ดีใจก็ดีใจจริงๆ เห็นโลกความฝันเป็นเรื่องจริงในเวลานั้น
ถ้าฝันไปว่ามีคนจะมาฆ่า แล้วตกใจกลัวสุดขีด ความกลัวอันนั้นน่ะ มันก็เหมือนเรื่องจริงๆ
เพราะตกใจจริงๆ

คุณควรหากิจกรรมอื่นทำได้แล้วนะครับ
ถ้าเข้าขั้นไม่กินข้าวกินน้ำนี้ ไม่ไหวแล้ว

ผมจะแนะนำให้นะ ว่าทำไมเราติดเกมส์

ที่จริงแล้วธรรมชาติคนเรา มันเป็นสัตว์สังคม
แปลว่า ต้องการให้คนอื่นยอมรับ ยิ่งเขามายอมรับถึงขั้นยกย่อง เรายิ่งชอบ
อย่างเราแต่งตัวหล่อๆ ก็เพื่อตอบสนองความต้องการอันนี้ คือให้คนสนใจ
พูดอีกในหนึ่งคือ ให้เรามีคุณค่าในสายตาคนอื่น ยิ่งมากยิ่งชอบ

การเล่นเกมส์ ติดเกมส์ ก็เป็นเพราะความต้องการอันนี้แหละ
เราต้องการที่จะมีความภาคภูมิใจ ว่าเรามีดีนะ มีคุณค่านะ
ถ้าสำรวจคนติดเกมส์ จะพบวาเขาไม่มีดีด้านอื่น

คนเขาเรียนเก่ง เขาก็ไม่ติดเกมส์ เพราะอะไร เพราะการเรียนเก่งนั้น คนยอมรับมากกว่า
มีอนาคตมากว่า..มีเกียรติมากกว่า

คนที่เตะบอลเก่งๆ เขาจะมาติดเหมส์ไหม เขาก็ไม่เอา
เพราะเตะบอลมันเท่ห่กว่า มีอนาคตกว่า แถมผู้หญิงกริ๊ดอีก

ที่จริงคุณแค่หาคุณค่าในตัวเอง ผิดที่ เท่านั้นเอง
อาจจะเป้นเพราะโอกาสในสังคม ทำให้ทางเลือกเราน้อย
แต่ไม่ใช่ข้ออ้างจะงอมืองอเท้าเราให้คนหาโอกาสมาให้

เราต้องหาเอง ต้องค้นหาตัวเองให้เจอ ว่าชอบอะไร
ถ้าคุณเจอแล้ว ว่าคุณชอบอะไร มันจะง่ายขึ้นมาก
ชีวิตมันจะมีเส้นทางขึ้นมาทันที

ส่วนเกมส์นี่ ให้พยามเลิกเถอะนะ
เพราะเล่นเกมส์เก่งแล้วก็งั้นๆ เอาไปหากินก็ไม่ได้ ใช้เป็นวิชาติดตัวก็ไม่ได้

ถ้าใจมันชขอบเกมส์จริงๆ ทิ้งไม่ลง
อาจจะลองศึกษาอยู่กับเหมส์แบบมีอนาคตหน่อย
เช่น เรียนวิธีทำเกมส์ซะเลยก็ได้ หรือไม่ก็เปิดร้านเอง

ลองดูนะ

อนุโมทนาสาธุ..ด้วยครับท่านชาติสยาม

เห็นด้วยครับ
ผมก็เป็นหนึ่งชอบเล่นเกมส์เช่น "call of duty4 modern warfare2"
ตอนนี้ก็เล่นอยู่ แข่งเอา "ยศ" online กับเพื่อนๆ
ปลายปีก็จะมี call of duty black opsออกมา
รู้ครับว่าไม่ดีแต่ก็เล่น

ไม่ไช่สมาธิที่เรียก สัมมาสมาธิ
แต่เป็นความลุ่มหลงงมงาย

ต้องนั่งสมาธิจริงจริงเพื่อดับไฟในอกทุกวัน

ขอบคุณสำหรับคำตอบของทุกท่านมากๆเลยครับ นี่เป็นคำถามที่ค้างคาใจผมมาหลายปี แต่เป็นคำถามแรกที่ที่แห่งนี้ พี่ๆทำให้ผมรู้สึกดีมากๆเลยครับ ขอบคุณอีกครั้งหนึ่ง

เรื่องเล่นเกมข้ามคืนนั่นก็เป็นเรื่องหลายปีแล้วล่ะครับ ตอนนี้ทำงานแล้ว ไม่ค่อยมีเวลาได้เล่นแล้วอ่ะ

ผมยังมีคำถามอีกมากมายเลย แต่ตอนนี้ขอค้นกระทู้เก่าๆมาอ่านก่อนครับ เผื่อมีใครถามแล้ว จะได้ไม่ตั้งมาซ้ำกัน ถ้าหาไม่เจอก็...คงต้องขอตั้งใหม่

คุณมีสมาธิในการเล่นเกมส์แต่เล่นเกมส์ไม่ใช่การฝีึกสมาธิค่ะ