นักปฏิบัติต้องยอมรับสภาวะธรรมที่เกิดขึ้น เช่นความสงบเกิดขึ้น แล้วอะไรต่อ ความทุกข์นั้นแม้ใจจะสงบลงแค่ไหนแต่รูปยังเป็นทุกข์อยู่คือ อาการหิว อาการปวด ความหนาวความร้อน เหล่านี้คือทุกข์ ความสงบไม่ได้ตัดทุกข์ทางรูป ความสงบไม่ได้ชะลอความแก่ เราแยกสภาวะธรรมออกมา ว่านี่ทุกข์ การวิเคราะห์การติดความสงบคือความเห็น ความเห็นเกิดเพราะอาศัย จิต นั่นเอง

ขณะที่เห็น เป็นแค่รูปกระทบทางตา

ไม่ได้เป็นโต๊ะ เป็นพัดลม หรือเป็นคอมพิวเตอร์

เป็นแค่รูป กระทบทางตา

1.ที่ว่าว่างจากงานจากการ ก็ให้หมั่นพิจารณา ให้มีสติอยู่กับตัวอย่าเผลอ
ขอถามครับ แล้วเวลาที่คุณทำงาน คุณใช้อะไรทำให้หน้าที่การงานสำเร็จลุล่วงครับ
**ผมใช้สติและมีสมาธิกับงานที่ทำอยู่ครับ

2.การพิจารณากายที่คุณว่า มันเป็นอย่างไรครับ
**ณ ตอนนี้ผมเริ่มที่การพิจารณากายตามอาการ 32 อยู่ครับ ดูให้เห็นเป็นของไม่สวยไม่งาม ไม่น่าชอบใจพอใจ

3.กับคำพูดของคุณที่ว่า"[color=#0000FF]จิตคือผู้รู้ ใจเป็นผู้รับ สิ่งที่จิตรู้ไม่ใช่ว่าใจจะยอมรับ จนเมื่อใจรับเท่านั้นจริงเรียกว่ารู้แจ้ง"
อยากทราบครับ จิตกับใจแตกต่างกันอย่างไรครับ [/color]
**ผมขออธิบายความแตกของจิตกับใจในลักษณะของหน้าที่นะครับ คือ จิตทำหน้าที่เป็นผู้รู้ ทั้งภายในทั้งภายนอก ส่วนใจทำหน้าที่เป็นผู้รับ การรับรู้ของใจนี้ผมอธิบายออกมาตรงตัวลำบาก แต่ขอยกเป็นการอุปมาอุปมัยแบบนี้ครับ เหมือนกับอกหัก การเลิกรา การพลัดพราก จากคนที่เรารัก โดยที่เรารู้ดีว่าไม่ได้รักเราอีกแล้ว เรารู้ดีว่าเราควรตัดใจ ไม่ไปเสียใจให้กับเรื่องนี้ แต่เราก็ทำใจไม่ได้ เรายังเสียใจ ทุกข์ใจ ที่ถูกทิ้ง โดนหักอก ประมาณนี้นะครับคือ จิตเรารู้ว่าเมื่อเค้าไม่รักเราแล้วเราก็ควรปล่อยเค้าไป ไม่ต้องไปคิดเสียใจให้เป็นทุกข์ แต่ที่เรายังเสียใจและเป็นทุกข์ นั่นก็เพราะใจเรานี้มันไม่ยอมรับกับความจริงข้อนี้นั้นเอง นี้แหละครับคือความแตกต่างอย่างหยาบของจิตกับใจที่ผมพอจะอธิบายได้ ตามกำลังสติปัญญาหยาบๆของผมครับ

อดีตไม่เอา อนาคตไม่เอา เอาปัจจุบันเป็นหลักใช้ชีวิตให้เป็นปกติในชีวิตประจำวันไม่กระทบไม่พิจารณา
- ตาเห็นสิ่งนั้น เช่น โต๊ะ พัดลม สุนัข คน เพดาน คอมพิวเตอร์ "ไม่เที่ยง เกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- หูได้ยินเสียง พิจารณา "เสียงไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- จมูกได้กลิ่น พิจารณา "กลิ่นไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- ลิ้นได้รส พิจารณา "รสไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- สัมผัส ร้อน เย็น แข็ง อ่อน ตึง ไหว เจ็บ ปวด เช่น "ร้อนไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- ใจคิดลึก พิจารณา "ใจคิดลึกไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"

วิปัสสนาเพื่อพิจาณาขันธ์ 5 และอินทรีย์ 6

ค่อยๆ ฝึกสะสมจากเล็กไปมากเพื่อให้เกิดปัญญาขึ้นทีละเล็กทีีละน้อย ปัญญาก็จะเพิ่มมากขึ้น
เป็นการวิปัสสนาเพื่อให้เกิดปัญญาดับเหตุแห่งทุกข์ ไม่ให้ความพอใจ ไม่พอใจ เข้ามาแทนที่
เติมความจริงให้มากอย่างน้อยวันละ 1 ชั่วโมง ชีวิตของเราก็จะดีขึ้นภายใน 7 วัน นี่เป็นสิ่งที่ท่านมองเห็น คือมองเห็นตามความเป็นจริงของธรรมชาติว่าสรรพสิ่ง ไม่เที่ยง มีเกิดขึ้น มีดับไป เกิดจากเหตุและปัจจัยมาประชุมกัน สุดท้ายก็แตกสลายหายไป ไม่มีตัวตนของสิ่งนั้น
ไม่ใช่ไปนั่งทำสมาธิไปติดสุขจากการทำสมาธิ เพราะสมาธิคือความสงบ เมื่อสงบเราก็สบายใจ เมื่อเลิกทำก็ทุกข์เหมือนเิดิม เมื่อทุกข์ก็กลับไปทำใหม่ ไม่ต่างอะไรกับกินเหล้า ดูหนัง ฟังเพลง เที่ยวรอบโลก กลับมาทุกข์เหมือนเดิม เพราะสมาธิที่ทำคือ มิจฉาสมาธิ คือไม่มีปัญญาประกอบนั้นเอง หากจะทำสมาธิต้องมีปัญญาประกอบ เพื่อให้บรรลุมรรคผลในขั้นต่อไปเร็วขึ้น แล้วปัญญามาจากไหนก็มาจากการวิปัสสนานั้นเองอั้นนี้พิสูจน์ได้

"ไม่เที่ยง เกิดดับ" ผู้ปฏิบัติย่อมรู้เอง

อินทรีย์ 6 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ อันนี้คือต้นเหตุแห่งทุกข์สะสมที่เราสะสมทุกเวลาในแต่ละวัน
เกิดจากความไม่รู้ หรืออวิชชา ไปหลงพอใจ ไม่พอใจ กับสิ่งที่มากระทบทางอินทรีย์ 6 ธรรมชาติมีอินทรีย์ 6 เอาไว้ให้เรียนรู้ ไม่ใช่เอาไว้รองรับอารมณ์ ใช้หน้าที่ไม่ถูกต้อง หน้าที่หลักคือ เรียนรู้
เช่น มีคนด่าเราเสียงด่า เข้าหูเรา เกิดความไม่พอใจ เกิดการกระทำทางวาจา ทางกาย ไปทำร้ายเขาจนตาย สุดท้ายเราก็ติดคุก ความทุกข์ก็ตามมา นี่แหละสาเหตุแห่งทุกข์ของมนุษย์ ถ้าเราวิปัสสนาเห็นความจริงว่าเสียงด่า ไม่เที่ยง มีเกิดขึ้น สุดท้ายเสียงด่าก็หายไป เราก็จะดับความพอใจ ไม่พอใจได้ การไม่สนใจ หรือ วางเฉยไม่สามารถดับตรงนี้ได้ครับ ถ้าเราเห็นอย่างนี้ปัญหาชีวิตก็จะลดน้อยลงไป แก้ปัญหาชีวิตได้หมด
ความทุกข์ไม่มี ความสงบ ความสุขก็จะเกิดขึ้นอย่างแน่นอน นี่คือบุญสูงสุด มากกว่าการให้ หรือการรับ

ขันธ์ 5 คือ ต้นเหตุแห่งทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย หรือทุกข์ธรรมชาติ (บังคับไม่ได้) ถ้าเรายึดว่านี้คือร่างกายเรา เรามีตัวตน นี่ของตน เราไม่แก่ ไม่เจ็บ ไม่ตาย ก็จะเกิดความทุกข์ได้

ผู้ปฏิบัิติย่อมรู้เอง
"ไม่เที่ยง เกิด ดับ"

ปุจฉาครับ แล้วสติ สมาธิตอนทำงาน มันแตกต่างจากสติสมาธิตอนว่างงานตรงไหนครับ
**งานภายนอกกับงานภายใน, งานทางโลกกับงานทางธรรม, โลกิยะกับโลกุตระ สำหรับผมมันต่างกับตรงนี้แหละครับพี่ แต่ถ้าโดยส่วนมากเมื่อก่อนตอนที่ว่างจากงานผมมักเสียเวลาไปกับเรื่องภายนอกของโลก เช่น กีฬา การ์ตูน เล่นเกมส์ ดูหนังฟังเพลง แต่เดี๋ยวนี้ลงลดไปเยอะพอสมควรแล้วครับ
ปุฉาครับ ทำไมถึงตัองไปพิจารณาอาการ๓๒ด้วยครับ สาเหตุมาจากอะไร
**ที่ทำอยู่ในการปฏิบัติมีชื่อเรียกเฉพาะเจาะจงมั้ยครับ
เพื่อคลายกำหนัด ลดกามวิตกเกี่ยวกับ กามคุณ 5 ในใจของผม นี่เป็นสาเหตุหลักๆของผมครับ ส่วนชื่อตามพระบาลีคือ กายานุปัสสนาสติปัฏฐานครับ ถ้าผิดพลาดประการใดก็ช่วยแก้ไขให้ด้วยนะครับ เพราะผมไม่ค่อยแตกฉานเรื่องพระไตรหรือพระบาลีจริงๆครับ
ปุจฉาครับ สิ่งที่คุณเรียกว่าใจ ในพระอภิธรรมมีชื่อเรียกมั้ยครับ
**ละอายใจที่ต้องบอกว่าผมไม่ทราบจริงๆครับ ผมรู้แต่ในภาษาธรรมดาแบบบ้านๆจริงๆครับ ถ้าพี่พอจะทราบผมรบกวนช่วยบอกผมด้วยนะครับ
ปล. ผมอยากเรียนด้วยความสัตย์จริงว่าผมไม่คล่องไม่ชำนาญไม่แตกฉานเรื่องพระไตรปิฏกและพระบาลีจริงๆ ธรรมที่ผมรู้มาอยู่บ้างก็เป็นเพราะพ่อแม่ครูอาจารย์ท่านเมตตาสั่งสอน อบรม ด้วยภาษาบ้านๆธรรมดาๆครับ อาจจะมีบ้างบางครั้งที่ท่านยกพระบาลีมาเอ่ยแต่สติปัญญาของผมก็รับได้แต่เฉพาะธรรมที่ท่านเมตตาแปลมาให้แล้วเท่านั้นครับ

สติ มีในทุกคนไม่ต้องเจริญ สติจะไม่ทำงานถ้าไม่มีอะไรมากระทบ (สติขี้เกียจ)
สติทำหน้าที่ลากดึงสัญญา หรือความจำ
ในสัญญาจำสิ่งกุศลสติก็ลากดึงกุศลมารับการกระทบ ผลที่แสดงออกมาก็คิดดี ทำดี
สัญญาจำแต่อกุศลสติก็ดึงอกุศล มารับการกระทบ ผลออกมาก็คิดชั่ว ทำชั่ว
สมาธิ คือความสงบ ไม่ฟุ้งซ่าน สมาธิมาจากการฝึกปฏิบัติไม่ว่าจะเป็นการฝึกทางโลก หรือฝึกทางธรรม

คุณไม่เที่ยงครับ คนบ้าคนเสียจริตมีสติมั้ยครับ

คุณไม่เที่ยงครับ สติเกิดเองได้โดยไม่ต้องอาศัยเหตุปัจจัยหรือครับ
ถึงได้บอกว่ามันขี้เกียจ

คุณไม่เที่ยงครับ ที่คุณบอกว่า "สัญญาดึง อกุศลมารับการกระทบ
ผลออกมาคือคิดชั่วทำชั่ว คุณแน่ใจแล้วหรือว่า เป็นสติที่คุณว่า

คุณไม่เที่ยงครับ แน่ใจแล้วหรือว่า สมาธิคือความสงบ และสมาธิ
เกิดจากการฝึกปฏิบัติ

แค่นี้แหล่ะครับ อยากแนะนำเล็กน้อยครับ คือให้คุณไปทำความเข้าใจกับเรื่อง
สมมุติบัญญัติกับอารมณ์ปรมัตถ์ อีกเรื่องก็คือ จิตและอาการของจิตเป็นอย่างไร

ขอโทษด้วยนะครับที่แนะนำ อาจผิกกติกาแต่อดไม่ได้จริงๆครับ

อดีตไม่เอา อนาคตไม่เอา เอาปัจจุบันเป็นหลักใช้ชีวิตให้เป็นปกติในชีวิตประจำวันไม่กระทบไม่พิจารณา
- ตาเห็นสิ่งนั้น เช่น โต๊ะ พัดลม สุนัข คน เพดาน คอมพิวเตอร์ "ไม่เที่ยง เกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- หูได้ยินเสียง พิจารณา "เสียงไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- จมูกได้กลิ่น พิจารณา "กลิ่นไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- ลิ้นได้รส พิจารณา "รสไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- สัมผัส ร้อน เย็น แข็ง อ่อน ตึง ไหว เจ็บ ปวด เช่น "ร้อนไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"
- ใจคิดลึก พิจารณา "ใจคิดลึกไม่เที่ยงเกิดดับ" ย้อนมาที่ตัวเรา "เราก็ไม่เที่ยง เกิดดับ"

วิปัสสนาเพื่อพิจาณาขันธ์ 5 และอินทรีย์ 6

ค่อยๆ ฝึกสะสมจากเล็กไปมากเพื่อให้เกิดปัญญาขึ้นทีละเล็กทีีละน้อย ปัญญาก็จะเพิ่มมากขึ้น
เป็นการวิปัสสนาเพื่อให้เกิดปัญญาดับเหตุแห่งทุกข์ ไม่ให้ความพอใจ ไม่พอใจ เข้ามาแทนที่
เติมความจริงให้มากอย่างน้อยวันละ 1 ชั่วโมง ชีวิตของเราก็จะดีขึ้นภายใน 7 วัน นี่เป็นสิ่งที่ท่านมองเห็น คือมองเห็นตามความเป็นจริงของธรรมชาติว่าสรรพสิ่ง ไม่เที่ยง มีเกิดขึ้น มีดับไป เกิดจากเหตุและปัจจัยมาประชุมกัน สุดท้ายก็แตกสลายหายไป ไม่มีตัวตนของสิ่งนั้น
ไม่ใช่ไปนั่งทำสมาธิไปติดสุขจากการทำสมาธิ เพราะสมาธิคือความสงบ เมื่อสงบเราก็สบายใจ เมื่อเลิกทำก็ทุกข์เหมือนเิดิม เมื่อทุกข์ก็กลับไปทำใหม่ ไม่ต่างอะไรกับกินเหล้า ดูหนัง ฟังเพลง เที่ยวรอบโลก กลับมาทุกข์เหมือนเดิม เพราะสมาธิที่ทำคือ มิจฉาสมาธิ คือไม่มีปัญญาประกอบนั้นเอง หากจะทำสมาธิต้องมีปัญญาประกอบ เพื่อให้บรรลุมรรคผลในขั้นต่อไปเร็วขึ้น แล้วปัญญามาจากไหนก็มาจากการวิปัสสนานั้นเองอั้นนี้พิสูจน์ได้

"ไม่เที่ยง เกิดดับ" ผู้ปฏิบัติย่อมรู้เอง

ก็วงศ์ของสมณะผู้ครองผ้าขาวไม่อาจดำรงพระศาสนาไว้ได้ จำเดิมแต่สมัยของพระกัสสปพุทธเจ้า. พระศาสนาย่อมชื่อว่าเป็นอันเสื่อม จำเดิมแต่คนสุดท้ายที่แทงตลอดสัจจะและคนสุดท้ายที่ทำลายศีล.
จำเดิมแต่นั้น ไม่ห้ามการเสด็จอุบัติแห่งพระพุทธเจ้าพระองค์อื่นแล.

อรรถกถาพหุธาตุกสูตรที่ ๕
.............................

หนึ่งเดียวที่เหลือ คือโขติปาละมาณพเถระนี่เองจ่ะ
ที่ไม่สามารถรักษา ดำรงพระศาสนาในพระมหากัสสปะพุทธเจ้า ไว้ได้

[๔๒๒] ดูกรอานนท์ เธอจะพึงมีความคิดเห็นว่า สมัยนั้น คนอื่นได้เป็นโชติปาล-
*มาณพแน่นอน แต่ข้อนั้นเธอไม่ควรเห็นอย่างนั้น สมัยนั้นเราได้เป็นโชติปาลมาณพ.
พระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้แล้ว ท่านพระอานนท์ ยินดีชื่นชมพระภาษิตของ
พระผู้มีพระภาคแล้ว ดังนี้แล.
จบ ฆฏิการสูตร ที่ ๑.