แสดงปัญญาเป็นที่เลื่องลือ

"เรื่องชิ้นเนื้อ"
มีความเป็นมาว่าเหยี่ยวตัวหนึ่งโฉบเอาชิ้นเนื้อบนเขียงสัตว์
แล้วบินผ่านมายังกลุ่มเด็ก ๆ ที่เล่นสนุกกันอยู่
เด็ก ๆ อยากจะได้ชิ้นเนื้อนั้นก็วิ่งกันจะแย่งคว้าเอา
แต่ต้องล้มคะมำคว่ำไปกันทั่ว
พระมโหสถจึงออกวิ่งราวกับลมแล้วตวาดเสียงกึกก้อง
จนเหยี่ยวตกใจทิ้งชิ้นเนื้อบินหนีไป
เด็ก ๆ และชาวบ้านต่างก็โห่ร้องสรรเสริญอย่างอัศจรรย์นัก

เมื่อราชบุรุษกราบทูลเรื่องที่ ๑ นี้
พระราชาทรงพอพระทัยนักแต่เสนกะบัณฑิตก็ทรงทูลยับยั้งอีก
และให้เฝ้าดูต่อไปก่อนดีกว่าเด็กมโหสถมีปัญญาเป็นบัณฑิตได้หรือไม่

"เรื่องโค"
มีความเป็นมาว่า โคตัวหนึ่งถูกลักขโมยไป
คน ๒ คนต่างก็อ้างเป็นเจ้าของโคตัวนั้น
เมื่อให้พระมโหสถตัดสินที่ศาลา พระมโหสถถามโจรว่า
ให้ของสิ่งใดเลี้ยงวัวของตน
โจรตอบว่าเลี้ยงด้วยข้าวยาคู แป้ง และงา
ส่วนเจ้าของผู้ยากจนตอบว่า
เลี้ยงโคด้วยหญ้า พระมโหสถจึงสั่งคนให้ตำใบประยงค์ผสมน้ำ
กรอกปากโคจนโคอาเจียนออกมาเป็นหญ้า พระมโหสถจึงตัดสินว่า
เจ้าของตัวจริงคือผู้ที่ตอบว่าเลี้ยงโคด้วยหญ้านั่นเอง
เหล่าชาวบ้านก็จะรุมตีและส่งเจ้าหน้าที่
พระมโหสถจึงอบรมสั่งสอน
ให้โจรทำความดีกลับใจใหม่และปล่อยตัวไป

เมื่อราบบุรุษทูลพระราชาเรื่องนี้เสนกะบัณฑิตก็ยังทูลคัดค้านว่า
เรื่องนี้ยังมิอาจยืนยันได้ว่ามีปัญญาบารมีดั่งบัณฑิต
พระราชาจึงทรงให้ไปเฝ้าดูเรื่องต่อไปอีก

"เรื่องสร้อยคอ"
มีความเป็นมาว่า
หญิงอนาถาถอดสร้อยคอที่ถักเป็นหลากสีเป็นปล้องไว้ก่อนลงสระน้ำ
ดรุณีนางหนึ่งเพิ่งเจริญวัยก็ชอบใจ
จึงเข้ามาสนทนาแล้วคว้าเอาสร้อยคอไปใส่แล้วชิงแย่งไป
ครั้งหญิงอนาถาแย่งคืน ดรุณีน้อยก็อ้างว่าเป็นของตน
เมื่อแย่งชิงวิวาทกันไม่สำเร็จจึงมาให้พระมโหสถตัดสินความ
พระมโหสถจึงถามดรุณีว่า
ถ้าสร้อยคอเป็นของนางแล้วนางย้อมสีด้วยอะไร
ดรุณีผู้ขโมยตอบว่า ย้อมด้วยของหอมนานาชนิด
ส่วนหญิงยากจนตอบว่าย้อมด้วยดอกประยงค์
พระมโหสถจึงให้คนเอาอ่างน้ำมาและให้ถอดสร้อยคอแช่อ่างน้ำ
ปรากฎว่าในน้ำมีแต่กลิ่นดอกประยงค์อย่างเดียว
เพราะหญิงยากจนมิอาจหาเครื่องหอมกำยานมาย้อมไ
พระมโหสถจึงตัดสินได้ว่าสร้อยคอเป็นของหญิงอนาถา

เมื่อราชบุรุษไปกราบทูลให้พระราชาทรงทราบ
เสนกะบัณฑิตก็ทูลยับยั้งอีก โดยอ้างว่าให้พระราชารอดูต่อไปก่อนว่า
มโหสถจะแสดงปัญญาบารมีอะไรที่ดีกว่านี้อีก
เพราะเรื่องนี้ถือว่าใช้ปัญญาเล็กน้อยเท่านั้น

"เรื่องกลุ่มด้วย"
มีความเป็นมาว่าหญิงชาวไร่ฝ้าย
เก็บดอกฝ้ายมาหีบแล้วปั่นเป็นด้าย
แล้วนำเม็ดมะพลับมาทำเป็นแกนพันด้าย
ครั้นลงอาบน้ำในสระโบกขรณีก็วางกลุ่มด้ายไว้
หญิงหนึ่งผ่านมาเห็นกลุ่มด้ายก็คว้าเอาไป หญิงเจ้าของจะขอคืน
หญิงนั้นก็อ้างว่าเป็นของตัว เมื่อพระมโหสถตัดสินความจึงได้ถามว่า
แกนด้ายเป็นอะไร หญิงขโมยตอบว่าเอาเมล็ดฝ้ายเป็นแกนพันด้ายไว้
หญิงเจ้าของตอบว่าเอาเม็ดมะพลับเป็นแกนพันด้ายไว้
เมื่อพระมโหสถให้คลี่ด้ายออกจนสิ้น
ก็พบว่าแกนในคือเม็ดมะพลับนั่นเอง

เมื่อพระราชสดับฟังจากราชบุรุษ
เสนกะบัณฑิตก็ทูลค้านว่าให้รอดูไปก่อนอีก

"เรื่องบุตร"
มีความว่ามารดาวางบุตรไว้ริมสระ
นางยักษ์คิดอยากได้ทารกน้อย
จึงแปลงกายเป็นหญิงแล้วชิงบุตรของมารดาไป
เมื่อพระมโหสถตัดสินความ
ก็รู้ว่าใครเป็นนางยักษ์เพราะนัยน์ตาไม่มีแวว
แต่ก็ต้องตัดสิ้นให้ชาวบ้านเห็นชัดแจ้ง
จึงให้คนขีดเส้นบนพื้นแล้วอุ้มทารกมาวางตรงกลางเส้นนั้น
ให้นางยักษ์จับเด็กด้านศีรษะ ให้มารดาจับเด็กด้านเท้า
แล้วสั่งให้ทั้ง ๒ หญิงนั้นฉุดดึงแย่งเด็กอย่างสุดแรง
ถ้าเด็กเลื่อนเข้าไปที่ด้านใครมากกว่าคนผู้นั้นก็จะได้เด็กไป
เมื่อ ๒ หญิงดึงเด็กได้ครู่หนึ่งเด็กก็ร่ำไห้
มารดาจึงหยุดดึงร้องไห้ปิ่มว่าใจจะขาด
พระมโหสถจึงให้ชาวบ้านตอบว่าผุ้ใดเป็นแม่ที่แท้จริง
ชาวบ้านก็ตอบว่าแม่เด็กย่อมมิอาจดึงลูกตนให้เจ็บปวด
นางยักษ์จึงสารภาพออกมาโดยสิ้น

"เรื่องโคธกาฬ"
มีความว่าบุรุษนามโคธกาฬมีผิวดำร่างเตี้ย
ชวนภรรยานามทีฆตาลาไปเยี่ยมบ้านพ่อแม่ซึ่งจากมานาน ๗ ปีแล้ว
เมื่อเดินทางถึงแม่น้ำเชี่ยวกรากข้ามลำบากนัก
พอดีมีชายผู้หนึ่งร่างสูง ชื่อ ทีฆปิฏฐิ
ผ่านมาและอาสาพาข้ามน้ำโดยอ้างว่าต้องแบกขึ้นหลังพาข้ามทีละคน
เมื่อนายทีฆปิฏฐิพาภรรยาโคธกาฬข้ามไปแล้ว
ก็เกี้ยวพาราสีจนนางทีฆตาลายอมไปอยู่ด้วย
โคธกาฬแค้นใจจะกระโดดน้ำตาย
ครั้นพอกระโดดไปแล้วปรากฎว่าน้ำตื้นมาก
จึงวิ่งลุยน้ำตามไปจนทันคนทั้งสองแล้วเกิดวิวาทกัน
จนชาวบ้านนำพามาให้พระมโหสถตัดสิน
เพราะนายทีฆปิฏฐิอ้างว่าตนเป็นสามีตัวจริงของนางทีฆตาลา

พระมโหสถจึงเรียกโคธกาฬเข้าไปถามว่าพ่อแม่นางทีฆตาลาชื่ออะไร
แต่งงานกันที่ใด มีใครรู้เห็นเป็นพยาน
ซึ่งโคธกาฬตอบได้ทั้งสิ้น

ครั้นเรียกนายทีฆปิฏฐิไปถาม เขาก็ไม่สามารถตอบชื่อพ่อแม่
นางทีฆตาลาได้ จึงอ้างว่าอยู่กินกันเองมิได้แต่งงานมีพยานใด

เมื่อถึงนางทีฆตาลา นางก็อ้างว่าเป็นภรรยาของทีฆปิฏฐิ
แต่นางกลับตอบพระมโหสถไม่ได้ว่าสามีนางมีพ่อแม่ชื่ออะไร
แต่งงานกันที่ใดมีใครรู้เห็นบ้าง

ในที่สุดนางจึงยอมรับสารภาพว่าเป็นภรรยาโคธกาฬ
พระมโหสถจึงอบรมให้ซื่อสัตย์ต่อกันและสั่งสอนทีฆปิฏฐิ
มิให้ประพฤติผิดลูกเมียใครอีก

"เรื่องรถม้า"
มีความเป็นมาว่า ชายผู้หนึ่งถูกขโมยรถม้า
ซึ่งชายผู้เป็นขโมยนั้นแท้จริงคือพระอินทร์ปลอมมา
เพื่อจะประกาศปัญญาบารมีพระมโหสถให้ผู้คนประจักษ์
เมื่อทั้งสองถูกนำมาให้พระมโหสถพินิจความ
พระมโหสถก็ให้ทั้งสองบุรุษเกาะท้ายรถม้า
แล้วให้คนผู้หนึ่งขับรถทะยานไป เมื่อคนทั้งสองวิ่งตามรถม้า
ชายธรรมดาเจ้าของรถก็เหน็ดเหนื่อยมิอาจตามทันได้
ส่วนพระอินทร์นั้นวิ่งทันรถม้าโดยมิมีเหงื่อสักหยด
พระมโหสถจึงเอ่ยว่าท่านไม่ใช่คน แต่เป็นเทพมาขโมยรถม้าเพื่อเหตุใด
พระอินทร์จึงทรงสารภาพว่าเป็นเทพจริง
และมาเพื่อประกาศภูมิปัญญาของพระมโหสถให้ปรากฎ
จากนั้นพระอินทร์ก็คืนรถม้าแล้วเสด็จจากไป
เรื่องนี้เป็นที่เลื่องลือทั่วแคว้น

พระราชทรงคิดขอตัวพระมโหสถเข้าวัง
แต่เสนกะบัณฑิตก็ยังคัดค้านให้รออีก

"เรื่องท่อนไม้"
มีความเป็นมาว่าพระราชาวิเทหะ
ทรงคิดลองภูมิปัญญาพระมโหสถด้วยองค์เอง
จึงสั่งช่างให้กลึงไม้ตะเคียนท่อนหนึ่งแล้วส่งไปให้
พระมโหสถตอบว่าด้านไหนปลายด้านไหนเป็นต้น
ซึ่งก่อนหน้านี้พระราชาทรงลองปัญญา ๔ ราชบัณฑิต
แต่ทว่ามิมีผู้ใดตอบได้ ฝ่ายพระมโหสถนั้นก็ให้นำ
ไม้ตะเคียนแช่น้ำโดยมัดเชือกกลางท่อนไม้ไว้
ท่อนไม้ด้านที่จมลงน้ำมากกว่าก็คือด้านโคนต้น
และทางปลายต้นจึงเบากว่าและไม่จมน้ำ

"เรื่องงู"
มีความเป็นมาโดยพระราชาทรงทดลองเอง
ทรงให้พระมโหสถหาว่างูตัวใดเป็นตัวเมียตัวผู้
พระมโหสถก็ตอบได้ว่างูตัวที่หัวใหญ่หางใหญ่คืองูตัวผู้
งูตัวเมียหางเล็กตาเล็กและลวดลายขาดจากกัน

"เรื่องศีรษะ"
มีความเป็นมาว่าพระราชาให้พระมโหสถทายว่า
กะโหลกศีรษะ ๒ กระโหลกนั้นเป็นของเพศใดอันใด
พระมโหสถก็ชี้ได้ว่ากะโหลกที่มีแสกตรง คือกะโหลกของเพศชาย
และกะโหลกที่มีแสกคดคือกะโหลกของสตรีนั่นเอง

"เรื่องไก่"
มีความเป็นมาว่าพระราชารับสั่งให้ชาวบ้านส่งโคเผือก
มีโหนกที่ศีรษะและมีเขาที่เท้า ร้อง ๓ เวลา มาให้พระราชา
ซึ่งพระมโหสถก็ส่งไก่ไปถวาย
โดยชี้แจงว่าไก่มีกายขาวและมีเดือยที่ขา
มีหงอนไก่หรือโหนกที่ศีรษะ
และร้องขันเพียงวันละ ๓ หนเท่านั้น

"เรื่องดวงแก้ว"
มีความเป็นมาว่า
พระราชาให้ส่งดวงแก้วมณีที่สายร้อยเก่าขาดไปให้พระมโหสถ
รับสั่งให้ร้อยดวงแก้วนั้นให้ได้
พระมโหสถเห็นดวงแก้วซึ่งมีรูคดยากจะร้อยเช่นนั้น
ก็นำน้ำผึ้งมาทาช่องดวงแก้วแล้วฟั่นด้ายแดงร้อยจ่อไว้ให้ชุ่มน้ำผึ้ง
จากนั้นนำไปวางที่ปากรูมดแดงเหล่าฝูงมดแดงก็กรูกันไปกินน้ำผึ้ง
จนด้ายเก่าข้างในถูกดึงออกมา
และด้ายใหม่ก็ถูกดึงร้อยเข้าไปจดทะลุอีกด้าน

"เรื่องโคตัวผู้"
มีความเป็นมาว่า
พระราชาทดลองให้ขุนวัวตัวหนึ่งจนอ้วน
เอาน้ำมันทาเขา ชุบตัวด้วยขมิ้น แล้วส่งไปให้พระมโหสถพร้อมรับสั่งว่า
โคตัวผู้นี้ตั้งท้อง ขอให้ส่งโคพร้อมลูกโคให้พระราชาเมื่อโคคลอดแล้ว
พระมโหสถจึงให้หญิงผู้หนึ่งปล่อยผมสยาย
คร่ำครวญร่ำไห้ไปตลอดทางจนถึงพระราชาแล้วให้ร่ำไห้ทูลว่า
บิดาของนางน้องโตแต่คลอดออกมามิได้ ขอให้พระองค์ช่วยด้วย
พระราชาทรงหัวร่อแล้วตรัสว่าบุรุษเพศผู้จะคลอดทารกได้อย่างไร
หญิงผู้นั้นจึงทูลว่า หากเพศผู้มิอาจคลอดทารก
แล้วโคตัวผู้ที่ส่งให้ชาวบ้านทำคลอดนั้นจะเป็นไปได้อย่างไร
พระราชาทรงตรัสถามว่าเป็นความคิดใคร
ครั้นพอทราบว่าพระมโหสถคิดมาดังนี้ พระราชาก็พอพระทัยยิ่งนัก

"เรื่องข้าว"
พระราชาทรงรับสั่งให้ชาวบ้านหุงข้าว ๘ ประการให้ได้คือ
ไม่ให้ใช้ข้าวสาร
ไม่ให้ใช้น้ำ
ไม่ให้ใช้หม้อ
ไม่ให้ใช้เตา
ไม่ให้ใช้ไฟ
ไม่ให้ใช้ฟืน
ไม่ให้ชายหญิงยกมา
ไม่ให้นำมาโดยทาง
พระมโหสถจึงแก้ปริศนา ๘ ข้อคือ
๑ ไม่ใช้ข้าวสาร ก็ใช้ข้าวป่นหรือปลายข้าวที่ตำแหลกแล้ว
๒ ไม่ให้ใช้น้ำ ก็รวบรวมเอาน้ำค้างมาหุงแทน
๓ ไม่ให้ใช้หม้อ ก็หุงในกะทะดินแทน
๔ ไม่ให้ใช้เตา ก็ใช้ก้อนหินวางเป็นสามเส้าแทนเตา
๕ ไม่ให้ใช้ไฟ ก็ใช้เพลิงสีกันที่สีจากหิน
๖ ไม่ให้ใช้ฟืน ก็ใช้ใบไม้และเศษวัตถุต่าง ๆ
๗ ไม่ให้ใช้หญิงชายเป็นผู้ยก ก็ให้กะเทยยกไป
๘ ไม่ให้นำมาตามทาง ก็ให้คนเดินออกนอกทางเดินตรง ๆ

"เรื่องชิงช้า"
พระราชาทรงรับสั่งให้ชาวบ้านร้อยชิงช้าด้วยเชือกทราย
พระมโหสถจึงให้ชาวบ้านไปกราบทูลว่ามิอาจร้อยได้
เพราะมิได้รับสั่งว่าจะกำหนดให้ฟั่นกี่เกลียว
มิได้บอกว่าขนาดยาวสั้นเท่าใด แล้วที่ว่าเชือกที่ทำด้วย "ทราย"
ของในวังขาดไปนั้นของของเดิมมาเป็นตัวอย่างด้วยจะได้ทำใหม่ได้
ครั้นพระราชาทรงตรัสถามว่าใครย้อนปริศนานี้ ชาวบ้านก็ตอบว่า
พระมโหสถให้ย้อนตอบมา

"เรื่องสระน้ำ"
พระราชาทรงรับสั่งให้ชาวบ้านส่งสระโบกขรณี
ซึ่งมีดอกบัว ๕ ชนิดมาให้พระองค์ภายใน ๗ วัน ให้จงได้
มิฉะนั้นจะถูกปรับ พระมโหสถจึงให้ชาวบ้านลงเล่นน้ำจนผมเผ้ายุ่งเหยิง
ตาแดงก่ำเนื้อตัวเปื้อนดินโคลน มือถือเชือกบ้าง ท่อนไม้บ้าง
แล้วให้ไปเข้าเฝ้าพระราชา

แล้วชาวบ้านก็ทูลตอบว่า พวกตนเอาเชือกผูกสระโบกขรณีมาถึงหน้าวัง
สระนั้นเคยอยู่แต่ในป่าเมื่อเห็นวังก็ตกใจวิ่งหนีไปจนพวกตนมีสภาพดังนี้
ขอให้พระองค์นำสระน้ำของพระองค์ไปในป่า
สระน้ำในป่าจะได้คุ้นเคยกับสระน้ำในวังจนไม่หนีไปอีก
พระราชาสดับฟังดังนั้นก็ทรงพระสรวลที่พระมโหสถย้อนปัญหาได้อีก

"เรื่องสวน"
พระราชาทรงรับสั่งให้ชาวบ้านส่งอุทยานใหม่มาให้พระองค์
อุทยานเก่าของพระองค์ทรุดโทรมนักแล้ว
อุทยานใหม่ต้องเป็นสวนที่ร่มรื่นด้วยไม้นานาพันธุ์
พระมโหสถก็ให้ชาวบ้านย้อนปริศนาคืนเหมือนกับครั้งสระน้ำ
พระมโหสถขอให้พระองค์ทรงพาหนะขนาดใหญ่ไปบรรทุกสวนจากเป่าเข้าวังด้วย
ซึ่งพระราชาย่อมมิอาจหาพาหนะใหญ่โตเช่นนั้นได้

ครั้งนี้พระราชาตัดสิ้นพระทัยจะรับพระมโหสถเข้าวัง
แต่เสนกะบัณฑิตทูลว่ามิควรเสด็จไปเอง ควรตั้งปริศนาให้
พระมโหสถส่งม้าอัสดรมาถวายและให้พระมโหสถและบิดาเข้ามาเฝ้าด้วย

"เรื่องม้า"
เมื่อพระราชายอมทดลองอีกครั้งตามคำเสนกะบัณฑิต
พระมโหสถก็ให้บิดาเข้าเฝ้าพระราชาก่อนโดยนำบริวาร ๑ พันคน
ไปพร้อมกับผอบไม้จันทร์ใส่เนย เมื่อตนไปถึงขอให้บิดาลุกขึ้น
และพูดว่าลูกจงมานั่งที่นี้เถิด

เมื่อพระมโหสถนำลาเข้ามาผูกไว้แล้วเข้าเฝ้า
เศรษฐีสิริวัฒกะก็ทำตามที่นัดกันไว้
ราชบัณฑิตต่างก็หัวร่อที่พระมโหสถให้พ่อลุกและนั่งแทนพ่อ
พระราชาทอดพระเนตรดังนั้นก็เสียพระทัยกล่าวว่าบิดาย่อมประเสริฐกว่าบุตร
พระมโหสถจึงทูลว่าหากตนนั่งแทนพ่อคือความผิด
ก็แสดงว่าบิดาย่อมต้องมีค่ากว่าบุตรเสมอ
ถ้าเช่นนั้น พระองค์ควรรับลานี้ไว้ไม่ต้องหาม้า
เพราะลาเป็นพ่อของพ่อม้า และบิดาก็เป็นพ่อของตน
ดังนั้นพระราชาควรรับการถวายลาและบิดาตนเถิด

พระราชาสดับฟังก็เข้าพระทัย ทรงหลั่งน้ำรดมือเศรษฐี
และให้ครองหมู่บ้านปาจีนวย ทั้งยังฝากของกำนัลแก่นางสุมนาเทวี
จากนั้นก็ขอให้พระมโหสถเป็นบัณฑิตอยู่ในเรือข้าหลวงนอกสืบต่อไป

เข้ารับราชการ

"เรื่องแก้วในรังกา"
คราวหนึ่งในสระโบกขรณีเกิดแสงสว่างเรืองรองเป็นที่ร่ำลือกันว่า
มีแก้วมณีดวงใหญ่อยู่ในสระเป็นแน่แท้ เสนกะบัณฑิตทูลว่าให้ขุดสระ
หาดวงแก้วแต่ทว่าก็มิอาจพบดวงแก้วได้ เมื่อพระราชาปรึกษาพระมโหสถบ้าง
พระมโหสถก็ให้นำขันน้ำบ้าง อ่างน้ำบ้าง
วางอยู่ทั่วบริเวณนั้นก็ปรากฏว่ามีแสงสว่างเรืองในน้ำนั้นทุกภาชนะ
จึงให้ปีนดูบนต้นตาลริมสระ ก็พบแก้วมณีอยู่ในรังกาบนต้นตาลนั่นเอง

"เรื่องกิ้งก่า"
มีความเป็นมาว่าพระราชาพอพระทัยกิ้งก่าที่ลงจากซุ้มประตูมาหมอบถวายตัว
ทรงปรึกษาพระมโหสถก็ได้ความว่าให้พระราชาทานแค่อาหาร
มิควรประทานของมีค่า ภายหลังราชบุรุษนำมณีมาผูกคอกิ้งก่า
ครั้นพระราชาเสด็จผ่าน กิ้งก่าก็อยู่บนซุ้มสูงมิลงมาหมอบอีก
พระมโหสถจึงว่ากิ้งก่าได้พลอยจึงลืมตัวและทูลค้านมิให้ฆ่ามัน
ซึ่งเป็นสัตว์ไร้ปัญญา พระราชาจึงรับสั่งให้งดเลี้ยงเนื้อแก่มัน

"เรื่องสิริกาลกิณี"
มีความว่าปิงคุตตระลาอาจารย์เมืองตักสิลากลับบ้าน
อาจารย์มอบสตรีรูปงามให้ไปด้วย
แต่งปิงคุตตระเป็นกาลกิณีมิอาจเข้ากับสิริได้จึงมิชอบพอนาง
มิพูดจาด้วย มิร่วมนอนด้วย และมิหาผลไม้ให้กิน
เมื่อนางต้องปีนขึ้นต้นมะเดื่อเองก็ลงไม่ได้
เพราะปิงคุตตระผูกลวดหนามไว้โคนต้น
พระราชาวิเทหะเสด็จผ่านมาเกิดรักใคร่
ก็นำไปอภิเษกให้นามว่าพระนางอุทุมพร

ต่อมาขณะเสด็จประพาสเมืองเห็นปิงคุตตระนั่งแผ้วถางริมทาง
พระนางอุทุมพรทรงแย้มสรวลที่บุรุษกาลกิณีมิอาจรับสิริมงคลเช่นตัวนางได้
พระราชาเข้าพระทัยผิดคิดว่าพระนางพึงพระทัยบุรุษนั้น
แม้พระนางทูลเล่าความจริงก็มิทรงเชื่อ คิดจะประหารพระนางด้วยความกริ้ว
เสนกะบัณฑิตก็ทูลว่าเป็นไปไม่ได้ที่ชายใดจะชิงชังสตรีเลอโฉม
แต่พระมโหสถทูลว่าเป็นไปได้ เหมือนกับดินและฟ้า
ซึ่งมิอาจร่วมกันได้เหมือนทะเลคนละฝั่งซึ่งต้องไกลกันมิอาจบรรจบ
พระราชาทรงเชื่อพระมโหสถและทรงอนุญาตให้
พระนางอุทุมพรรับพระมโหสถเป็นน้องชาย

"เรื่องแพะกับสุนัข"
มีความว่าพระราชาทอดพระเนตรเห็นแพะกับสุนัขเป็นมิตรกัน
แพะแอบเอาเนื้อมาให้สุนัขเพราะแพะเข้าโรงครัวได้ไม่ถูกคนตี
สุนัขก็เข้าโรงช้างแอบเอาหญ้ามาให้แพะกิน
ทั้งคู่ก็มิต้องถูกคนตีดั่งก่อนมา พระราชจึงตั้งปัญหาบัณฑิตในวังว่า
ทำไมสัตว์ ๒ ตัว จึงเป็นมิตรกันได้ หากใครตอบไม่ได้จะไล่ออกจากราชวัง
พระมโหสถทูลถามพระนางอุทุมพรว่าพระราชาทรงประทับ ณ ที่ใดเมื่อเช้านี้
เมื่อทราบแล้วพระมโหสถไปดูสถานที่นั่นจึงทราบความ
และมาบอก ๔ บัณฑิตที่คิดไม่ออก บัณฑิตทั้งหมดจึงตอบได้
แต่พระนางอุทุมพรทูลว่าพระมโหสถบอกความแก่ ๔ บัณฑิต
พระมโหสถน่าจะได้รางวัลพิเศษกว่าผู้อื่น

พระราชาทดลองภูมิปัญญา

พระราชาตรัสถามเสนกะว่า คนมีปัญญาแต่ไร้ยศศักดิ์
กับคนมียศศักดิ์แต่ไร้ปัญญา ผู้ใดประเสริฐเหนือกว่ากัน
เสนกะกราบทูลว่าคนมียศศักดิ์ประเสริฐกว่า
แต่พระมโหสถกราบทูลว่าคนมีปัญญาประเสริฐกว่า
เสนกะแก้ว่าคนมีปัญญาแต่ไร้ยศ พูดจากใดไปก็มิมีใครเชื่อถือ
พระมโหสถแก้ว่าคนมียศถ้าไร้ปัญญาก็พูดจาให้ร้ายคนอื่น
และตนเอง คนมีปัญญาพูดแต่สัจจะวาจา
ภายหน้าผู้คนย่อมสรรเสริญเอง

คราวนี้ไม่ว่าเสนกะกล่าวใดมา พระมโหสถก็แก้ได้หมด
เสนกะจนปัญญายอมแพ้รับว่าคนมีปัญญาประเสริฐกว่า
พระราชาจึงพระราชทานโค ๑ พันตัว รถม้า ๑๐ คัน
ส่วย ๑๖ บ้าน ให้แก่พระมโหสถ ด้วยทรงพอพระทัยยิ่งนัก

เนื้อคู่ปัญญาเลิศ

ครั้นพระมโหสถเจริญวัยถึง ๑๖ ปี พระนางอุทุมพรอยากให้มีคู่
พระมโหสถจึงขอออกเดินทางไปเลือกกัลยาณีด้วยตนเอง
พระมโหสถปลอมเป็นคนชุนผ้า เมื่อถึงหมู่บ้านอุตตระยวมัชฌคาม
ก็พบอมรเทวีผู้มีลักษณะดีและมีปัญญา เมื่อพบก็ลองภูมิปัญญา
กันหลายข้อจนพอใจ
อย่างเช่นนางอมรเทวีตอบว่าบิดานางไถนาอยู่ที่ไปแล้วไม่กลับ
พระมโหสถก็รู้ว่าที่ป่าช้า เมื่อสู่ขอแก่บิดานางแล้วก็พากลับเมือง
ระหว่างทางลองใจนางโดยฝากนางไว้ที่บ้านคนเฝ้าประตู
แล้ววางอุบายจ้างบุรุษรูปงามไปเกี้ยวนางทุกวัน นางก็ไม่ใยดีผู้ใด
จึงวางอุบายฉุดนางมาที่บ้านแล้วปลอมตัวรอ
นางก็ร่ำไห้ว่าเป็นเศรษฐีแต่กลับฉุดหญิงมีเจ้าของ
ย่อมต้องตกนรกหมกไหม้พระมโหสถจึงให้นำนางกลับไป

เมื่อเช้ารุ่งขึ้น พระมโหสถทูลพระราชาและพระนางอุทุมพร
พระราชาจึงทรงจัดงานวิวาห์ให้พระมโหสถอย่างสมเกียรติ
และพระราชทานทรัพย์มากมาย
นางอมรเทวีและพระมโหสถก็แบ่งทรัพย์ทำทานหลายส่วนอีกด้วย

ถูกใส่ร้าย



เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ

..

อนุโมทนาแล้วๆๆ..

ต่อมาบัณฑิตทั้ง ๔ ร่วมกันคิดใส่ร้ายพระมโหสถ จึงแอบขโมย
ปิ่นทองคำของพระราชา รองเท้าทองคำ ดอกไม้ทองคำ
ผ้าคลุมบรรทมใส่ในสิ่งของธรรมดาต่าง ๆ
เช่นผอบและหม้อน้ำมันให้นางทาสีนำไปให้นางอมรเทวีที่บ้าน
นางอมรเทวีเอะใจที่ให้ฟรีแต่ไม่เอาเงิน
จึงให้บ่าวไพร่ช่วยเป็นพยานเมื่อพบสิ่งมีค่าอยู่ในของนั้น

ครั้นพระราชาจะเอาโทษ พระมโหสถหนีไปปลอมตัวเป็นช่างปั้นหม้อ
๔ บัณฑิตก็แอบมาเกี้ยวนางอมเทวี
นางจึงขุดหลุมเทอุจจาระลงไปแล้วปิดกระดานไว้
ล่อให้บัณฑิตทั้ง ๔ ตกลงไป แล้วจึงนำทั้ง ๔ โกนผม
นำผูกเชือกเข้าวังไปทูลความจริงทั้งหมดให้พระราชาทรงทราบ
พระราชาก็มิได้ลงโทษประการใด

เมื่อ ๔ บัณฑิตชั่วยังมิถูกผลกรรมตัดสิน
เทวดาจึงมาปรากฎกายถามปริศนาพระราชา
และว่าถ้าพระราชาตอบไม่ได้จะฆ่าให้ตาย
พระราชาจึงถาม ๔ บัณฑิตแต่ไม่มีใครตอบได้
พระราชาจึงให้ทั้ง ๔ บัณฑิตไปตามรับตัวพระมโหสถกลับมา
พระมโหสถจึงไขปริศนาว่า

๑ ผู้ที่ยิ่งทุบตี กลับยิ่งเป็นที่รัก นั้นก็คือทารกที่มักนอนตักแล้วดิ้นทุบตีอกมารดานั่นเอง

๒ ผู้ที่ปากดำแต่ใจรักใคร่ นั้นก็คือมารดาที่ด่าบุตรอบรมบุตรยามบุตรทำผิด

๓ ผู้ที่มักโกหกกันแต่รักใคร่นั้นก็คือสามีภรรยาที่ชอบให้โทษกันแต่ก็รักใคร่กัน

๔ ผู้ที่เอาข้าของไปแต่ถูกรักใคร่นั้น ได้แก่สมณชีพราหมณ์ที่รับเอาข้าวของจากเราไป

เหล่าเทวดาต่างแซ่ซ้องสรรเสริญพระมโหสถ
และพระราชาก็ปีตินัก แต่ไม่นานทั้ง ๔ บัณฑิตก็คิดร้ายพระมโหสถอีก
โดยทูลพระราชาว่า พระมโหสถอาจคิดแย่งบัลลังก์พระราชา
หากไม่เชื่อให้ลองถามดูว่า อันความลับนั้นคนเราควรบอกแก่ใคร

เมื่อพระราชาตรัสถาม พระมโหสถก็ได้กราบทูลว่าความลับไม่ควรบอกแก่ใคร
พระราชาสดับฟังเสียพระทัยคิดว่าพระมโหสถคิดกบฏจริง
พระราชาจึงให้เสนกะฆ่าพระมโหสถในวันรุ่งขึ้น
พระนางอุทุมพรรู้เข้าจึงส่งข่าวให้พระมโหสถทราบ
และแนะให้พระมโหสถนำพสกนิกรมาด้วย

พระมโหสถจึงนำพลเมืองไปเฝ้าหน้าพระที่นั่ง
แล้วทูลบอกความลับของทั้ง ๔ บัณฑิตที่ทำผิดอะไรบ้าง
ลักขโมยของพระราชาบ้าง ซึ่งเสนกะ
และบัณฑิตอื่นบอกความลับไว้แก่ญาติของตน
พระราชาทรงกริ้วคิดประหาร ๔ บัณฑิต
แต่พระมโหสถทรงทูลขอชีวิตไว้
๔ บัณฑิตจึงเลิกคิดร้ายต่อพระมโหสถอีกต่อไป

มหาปราชญ์รักษานคร

เมื่อพระราชาทรงนับถือและเชื่อมั่นในพระปัญญาบารมี
และความภักดีของพระมโหสถช่วยพิจารณา
และยังให้พระมโหสถช่วยเทศนาสั่งสอนเรื่องธรรมดาความดี
แก่พระราชาและข้าราชบริพารเป็นนิจอีกด้วย

พระมโหสถได้ทูลแนะนำให้พระราชาผูกมิตรกับแคว้นรอบ ๆ
พระนครมิถิลาโดยให้นักรบนำเครื่องราชูปโภคไปถวาย
พร้อมทั้งอยู่รับใช้เจ้าเมืองนั้น ๆ
เพื่อเป็นการระวังการชิงเมือง
เพราะมีสายคอยส่งข่าวอยู่แล้วในแต่ละเมือง
พระราชาก็ทรงเห็นดี
และจัดให้กระทำตามนั้นกับทั้ง ๑๐๑ เมือง รอบมิถิลานคร

ต่อมาสังขะพละกะราชแห่งเมืองกัมพลนครเตรียมทัพ
พระมโหสถส่งนกแก้วไปดูจึงรู้ว่ากัมพลนครเตรียมทัพ
เพราะเมืองของพระเจ้าจุลนีคิดยกทัพมาตี
และนอกจาตีกัมพลนครแล้วก็ยังจะตีให้สิ้นทั้ง ๑๐๑ นคร
รวมทั้งมิถิลาด้วยโดยมีเกวัฏจอมชั่วช้าคิดการเป็นใหญ่
พระมโหสถจึงให้ชาวมิถิลาเตรียมทำตามอุบาย

ในขณะที่เกวัฏยุยงพระจุลนีไปตีเมืองกัมพล และหัวเมืองต่าง ๆ
๑๐๑ กว่านครแล้ว พระมโหสถส่งคนไปทุบไหสุราในงานเลี้ยงจนสิ้น
พระราชา ๑๐๐ กว่าคนก็รอดตายมิต้องเสวยยาพิษในสุรา
เกวัฏกับพระเจ้าจุลนีแค้นนักยกทัพมาล้อมมิถิลา
ก็เห็นชาวเมืองยังจัดมหรสพเริงรื่นมิกลัวอันใด
เกวัฏคิดอุบายจะล้อมเมืองให้คนในเมืองอดอยาก
แต่ก็ไม่สำเร็จเพราะพระมโหสถแก้ไขได้ทั้งสิ้น

เกวัฏคิดสู้ด้วยธรรมะ
พระมโหสถจึงทูลขอดวงแก้วพระราชาไปยื่นให้เกวัฏ
แต่ดวงแก้วหนักมากจึงหล่นลง
เกวัฏรีบก้มลงเก็บพระมโหสถจึงกดศีรษะไว้แล้วกล่าวว่า

"ท่านอาจารย์ผู้อาวุโส อย่าคารวะข้าผู้เป็นรุ่นหลานเลย
ลูกขึ้นเถิดไม่ต้องไหว้ข้า"

บรรดาชาวบ้านต่างก็โห่ร้องชอบใจ
เกวัฏเสียหน้าก็พาทัพกลับกันด้วยความอาย

ต่อมาเกวัฏวางอุบายอีก
ส่งทูตมาเจรจาว่าจะยกพระธิดาของพระเจ้าจุลนีให้แก่พระราชาแห่งมิถิลา
ขอให้พระองค์เสด็จไปรับด้วย
พระมโหสถจึงเตรียมแผนไปสร้างวังที่เมืองใกล้ปัญจานคร
และขุดอุโมงค์ไว้ด้วย
พอพระราชวิเทหะเสด็จไปที่เมืองใหม่คืนแรก
ก็ถูกเกวัฏกับพระเจ้าจุลนียกทัพมาล้อมจะจับตัว

แต่พระมโหสถกับไพร่พลลงใต้อุโมงค์ไปเข้าเมืองปัญจานคร
จับกุมมเหสีและธิดาของพระเจ้าจุลนีมาไว้ในวังใหม่จนสิ้น
พระเจ้าจุลนีถูกซ็อนกลดังนั้นก็ยอมแพ้แต่โดยดี
ทั้งยังต้องตั้งสัตย์อธิษฐานกับพระมโหสถว่าจะไม่คิดร้ายใครอีก
แล้วก็ยกพระธิดาปัญจาลจันทีให้พระราชาวิเทหะ

พระเจ้าจุลนีทรงชวนให้พระมโหสถไปอยู่ด้วย
แต่พระมโหสถทูลว่ามิอาจเป็นข้า ๒ นาย
หากพระราชาของตนสวรรคตเมื่อใดจึงจะไปอยู่ด้วยได้

ต่อมาเมื่อพระราชามีพระโอรสกับพระธิดาของพระเจ้าจุลนีได้ ๑๐ ปีผ่านไป
พระราชาวิเทหะเสด็จสวรรคต
พระมโหสถจึงไปอยู่ที่เมืองของพระเจ้าจุลนีตามสัญญา...

คติธรรมเรื่องนี้มีว่า
ปัญญาอันล้ำเลิศนั้นย่อมทำคุณให้แก่บุคคลยิ่งกว่ามีทรัพย์นับแสน
แม้มิมีปัญญาดั่งปราชญ์ แต่ถ้าเป็นผู้รู้จักคิดให้รอบคอบก่อน
ก็ย่อมเป็นผู้มีปัญญาและประพฤติชอบแล้ว


ทศชาติที่ ๖ พระภูมิทัต...

รายละเอียด : ในครั้งอดีตกาลนานมาแล้ว พระเจ้าพรหมทัตแห่งพาราณสี
ทรงเกรงว่าพระราชโอรสที่เป็นอุปราชจะคิดแย่งชิงราชสมบัติ
จึงมีรับสั่งให้พระราชโอรสเดินทางออกท่องเที่ยวไป
แล้วค่อยกลับมาครองเมืองเมื่อพระองค์สวรรคตแล้ว

พระมารดาเป็นธิดานาค

พระราชบุตรจึงทรงออกเดินทางไปถึงป่าแห่งแห่ง
และครองเพศเป็นนักบวชอยู่ที่อาศรมริมฝั่งแม่น้ำยมนาตามลำพัง

ระหว่างนั้น นางนาคนาม "มานวิกา" มิอาจเห็นนาคอื่นมีคู่ครองเป็นสุข
จึงออกจากบาดาลมาเที่ยวป่า คิดลองใจนักบวชรูปงาม
จึงตกแต่งอาศรมด้วยดอกไม้และเครื่องหอมงดงามยั่วยวน
เมื่อราชบุตรกลับมาพบก็พอพระทัยนัก ลงนอนในอาศรมอย่างปีติ
นางนาคจึงรู้ว่าราชบุตรมิได้บวชด้วยศรัทธา
ก็แอบมาจัดอาศรมให้ทุกวันจนราชบุตรแอบดักพบและชอบพอกัน
จึงตกลงครองคู่กันจนมีพระโอรสและพระธิดานามว่า
"สาครพรหมทัต" และ "สมุทรชา"

ต่อมาพระเจ้าพรหมทัตเสด็จสวรรคต เสนาอำมาตย์มิรู้ว่า
พระราชโอรสอยู่ที่ใดจึงคิดจะเสี่ยงทายราชรถ
แต่พอดีมีพรานป่าผู้หนึ่งเคยไปพักพิงที่อาศรมของพระราชโอรสหลายวัน
จึงบอกแก่เสนาอำมาตย์ว่าตนรู้ที่อยู่ของพระโอรส
บรรดาเสนาอำมาตย์จึงจัดขบวนไปรับเสด็จราชบุตรในป่านั้น

หากทว่านางนาคมิยินยอมตามเสด็จเข้าวังด้วย
นางกล่าวว่า

"ข้าแต่พระสวามีหม่อมฉันเป็นนางนาค มิอาจร่วมอยู่กับเหล่ามนุษย์ได้
หากมีอารมณ์โกรธแค้นนางสนมอื่น อาจพ่นพิษใส่ให้ตายได้
ขอพระองค์เสด็จพร้อมโอรสและธิดาของเราเถิด"

พระราชบุตรและพระกุมารต่างก็ขอร้องให้เข้าวังด้วยกัน
แต่นางมิยินยอมได้แต่ร่ำไห้อาลัย สั่งความว่าให้โอรส
และธิดาเล่นน้ำในเรือขณะเดินทาง เมื่อถึงวังก็ขอให้ขุดสระ
เพื่อให้กุมารน้อยได้ลงเล่นน้ำ หากขาดน้ำและถูกแดดถูกลมมากไป
ก็จะทำให้โอรสและธิดาวายชนม์ได้

เมื่อพร่ำรำพันจากกันด้วยความโศกาอาดูรนักแล้ว
พระราชบุตรก็เสด็จกลับนครขึ้นครองราชสมบัติ
และทำตามที่นางนาคมานวิกาสั่งทุกประการ

คราวหนึ่งพระราชโอรสและพระธิดาลงเล่นน้ำในสระโบกขรณี
เห็นเต่าตัวหนึ่งก็ตกพระทัยไปทูลบิดาว่าเห็นยักษ์
ครั้งอำมาตย์จับได้เต่ามาพระราชาก็ให้ฆ่าเต่าเสีย
อำมาตย์จึงนำไปถ่วงน้ำวนที่แม่น้ำยมนา

เมื่อเจ้าเต่าถูกปล่อยลงกลางน้ำวน ก็ตกลงไปในปล่องเมืองบาดาล
พวกนาคที่อยู่ในเมืองใต้น้ำก็พากันจับเต่ามาโยนเล่นส่งต่อ ๆ
อย่างสนุกสนาน เจ้าเต่าจึงวางอุบายกล่าวว่า

"พวกท่านอย่าทำร้ายข้านะ ข้าคือเจตตจุณ เป็นราชทูตกรุงพาราณี
และพระเจ้าพรหมทัตส่งเข้ามาเจรจากับพระยาทศรถจ้าวเมืองบาดาลนี้
เรื่องจะยกพระธิดาให้จ้าวเมือง"

เมื่อนาคมานพพาเต่าไปเข้าเฝ้า ท้าวทศรถจ้าวเมืองก็หัวร่อตรัสว่า

"ราชทูตแห่งพระราชาเมืองพาราณสีไฉนมีรูปกายเป็นเต่าอัปลักษณ์เช่นนี้"

"ข้าแต่พระองค์ ราชทูตมีหลายลักษณ์หลายรูป
ข้าพระองค์เป็นทูตทางน้ำพระเจ้าข้า"

แล้วเต่าเจ้าเล่ห์ก็ทูลว่า พระราชาปราถนาจะผูกสัมพันธไมตรี
ขอให้ท้าวทศรถเตรียมเสด็จขึ้นไปรับพระธิดาด้วย

ท้าวทศรถทรงหลงเชื่อกลอุบายนั้น
จึงทรงรับสั่งให้นาคมานพ ๔ นาย
ขึ้นไปเข้าเฝ้าพระราชาพร้อมเต่าราชทูตก่อนล่วงหน้า
เมื่อเดินทางจวนจะเข้าใกล้ประตูเมืองแล้ว
เต่าก็เห็นมีสระบัวใหญ่อยู่ริมทาง
จึงกล่าวแก่นาคเสนาทั้ง ๔ ว่าให้รีบเข้าเมืองโดยเร็ว
ตนจะเก็บเหง้าบัวไปฝากพระธิดา
เมื่อเสนานาคยอมล่วงหน้าไปก่อน
เต่าร้ายก็ลงซ่อนภายในสระบัวนั้นเอง

ครั้นเมื่อนาคมานพผู้เป็นเสนาได้กราบทูลเรื่องราวทั้งปวงว่า
จะมาตกลงเรื่องเตรียมงานรับพระธิดาไปอภิเษก
พระราชาทรงงุนงงจึงตรัสว่า

"อันมนุษย์กับนาคนั้นจะแต่งงานครองคู่กันได้อย่างไร
ย่อมเป็นเรื่องผิดธรรมชาติ"

นาคมานพได้ยินดังนั้นก็ไม่พอใจจึงกราบทูลว่า

"หากพระองค์รังเกียจนาค
แล้วทรงส่งเจตตจุณราชทูตลงไปส่งสาส์นนี้ไปเพื่อเหตุใด"

พระราชาทรงยืนยันว่าไม่ได้ส่งใครไป
เพราะนาคกับมนุษย์ มิอาจแต่งงานกันได้
แล้วจะทรงส่งทูตไปได้อย่างไร
นาคทั้ง ๔ จึงทูลลากลับด้วยความโกรธแค้น
เมื่อพระยาทศรถทรงทราบก็ให้แค้นนัก
จัดประชุมทัพนาคแล้วยกขึ้นบุกเมืองพาราณสี

จ้าวเมืองบาดาลเนรมิตกายเป็นนาคยาวโอบล้อมเมืองด้วย
ขนดหาง ๗ ชั้น ๗ รอบ สั่งให้นาคน้อยใหญ่กระจายไปทั่วเมือง
แต่มิให้ทำร้ายประชาชนพลเมือง

คืนนั้นทั้งเมืองก็โกลาหล
ชาวบ้านตกใจพากันแตกตื่นที่นาคเข้ามาเต็มบ้าน
แม้ในวังต่างก็มีแต่เสียงกรีดร้องวิ่งหนีนาคงูกันทั่ว
งูสีต่างหลากหลายขู่ฟ่อ ๆ แขวนอยู่ทั่วไป
มิมีผู้ใดกล้าทำร้ายเพราะกลัวถูกพิษ

พระเจ้าพรหมทัตเองก็ทรงตกพระทัยเมื่อพบงูใหญ่แผ่พังพานเหนือเศียร
รอบพระราชวังก็มีแต่เสียงร่ำร้องให้ทรงถวายพระธิดาให้นาคเสียเถิด

ในที่สุดพระราชาจึงพ่ายฤาธานุภาพ
ทรงตรัสยินยอมถวายพระธิดาให้โดยดี

กำเนิดจากเผ่าพันธุ์นาคี


ต่อมาเมื่อท้าวทศรถอภิเษกกับพระธิดาสมุทรชา
ทั้งคู่ก็ครองรักกันมีสุขดี และพระธิดาประสูติพระราชโอรส ๔ พระองค์
อันมี พระสุทัศนะกุมาร ทัตกุมาร สุโภคะกุมาร และอริฏฐะกุมาร

การอยู่ในเมืองบาดาลนั้น
ท้าวทศรถมิให้ชาวบาดาลจำแลงร่างเป็นงูเป็นนาค
ด้วยความที่เกรงว่าพระมเหสีสมุทรชาจะตกพระทัย
แต่พี่เลี้ยงของอริฏฐะกุมารน้อยสอนว่าพระมารดาเป็นมนุษย์
พระอริฏฐะจึงเนรมิตรกายเป็นงูเลื้อยไปเสวยนมพระมารดา
พระสมุทรชาตกพระทัยปัดโอรสน้อยไป
และเล็บบังเอิญจิกดวงตาพระโอรสจนมืดบอดไปข้างหนึ่ง
ท้าวทศรถจะประหารแต่งพระนางทรงขอชีวิตไว้
และได้ทรงทราบว่าตนอยู่ในเมืองนาคตั้งแต่บัดนั้นเอง

ฝ่ายท้าวทศรถนั้นต้องเข้าเฝ้ามหาราช คือ
ท้าววิรูปักข์ ๑ ครั้ง ทุก ๑๕ วัน ท้าวทศรถได้นำพระโอรสที่ ๒
คือ ทัตกุมารไปด้วย คราวหนึ่งท้าววิรูปักข์นำนาคขึ้นเฝ้าพระอินทร์
บังเอิญมีปริศนาที่มิมีใครแก้ได้ แต่ทัตกุมารสามารถแก้ได้
ทัตกุมารได้รับการสรรเสริญถึงความมีปัญญาปราดเปรื่อง
จึงได้นามว่า "ภูริทัต" นับจากครั้งนั้น

ถือศีลเพื่อสู่สวรรค์

ภูริทัตตามพระบิดาไปเฝาพระอินทร์เสมอ
เมื่อเห็นเวชยันต์ปราสาท และสมบัติทิพย์วิมานก็คิดถึงพอพระทัยนัก
ใคร่ปรารถนาจะได้ไปเกิดเป็นเทพเสวยสุขเช่นนั้นบ้าง
จึงคิดออกบวชหากทว่าพระมารดามิยินยอม
พระภูริทัตจึงทรงรักษาศีลอุโบสถอยู่ในวังนาค
แต่ต่อมาจึงคิดหาที่สงบกว่าแวดล้อมด้วยนางสมเช่นนี้
จึงขึ้นไปรักษาศีลอยู่ที่ริมฝั่งแม่น้ำยมนาใต้ต้นไทรใหญ่
สั่งให้นำดอกไม้และดุริยางค์ไปบูชาทุกวันด้วย
โดยตั้งสัตยาอธิษฐานว่าหากใครปรารถนาในหนัง
กระดูก เอ็น เลือดเนื้อของพระองค์แล้ว
พระองค์ก็ทรงยินดีสละโดยสิ้น

วันหนึ่งมี ๒ พรานป่านามว่า เนสาทและโสมทัต
พ่อลูกเข้าป่ายิงเนื้อล่าสัตว์ไปขายเพื่อยังชีพเนืองนิจ
ครั้นตามรอยเนื้อไปใกล้บริเวณที่พระภูริทัตถือศีลอยู่
พรานทั้งสองได้ยินเสียงดุริยางค์และเห็นเหล่านางนาค
จึงเข้าไปดูใกล้ ๆ นางตกใจหนีไปเหลือพระภูริทัต
ซึ่งจำแลงองค์เป็นมนุษย์

ด้วยความที่กลัวจะถูกพรานทำร้าย พระภูริทัตจึงพาเนสาท
และโสมทัต ๒ พรานพ่อลูกลงไปชมเมืองบาดาล
พระราชทานทรัพย์และให้อยู่เป็นสุขในเมืองนาคใต้พิภพ
แต่ทว่าพรานมิมีบุญญาพอจะอยู่ในเมืองนาคได้นาน
จึงทูลขอกลับบนโลกมนุษย์ เมื่อเวลา ๑ ปีผ่านไป
พระภูริทัตก็พระราชทานทรัพย์ให้
ครั้งพอขึ้นมาบนโลกมนุษย์ ทรัพย์สมบัติก็อันตรธานหายไปทั้งสิ้น
เนสาทกับโสมทัตจึงต้องเป็นพรานล่าสัตว์ตามเดิม

ภัยจากคนโลภ

ในเวลานั้นครุฑหนึ่งบินลงจากวิมาน โฉบมาจับนาคไป
ด้วยความกลัวนาคจึงเอาหางรัดต้นไทรแน่น
เมื่อครุฑบินเหาะไปต้นไทรก็ลอยติดขึ้นไปด้วย
ใต้ต้นไทรนั้นก็มีฤาษีถือศีลอยู่ใต้ต้นไทรนั้นด้วย

เมื่อกินนาคแล้วต้นไทรก็ตกลงสู่มหาสมุทรเสียงดังกัมปนาท
ครุฑเกิดวิตกถึงผลบาปจึงแปลงเป็นมานพน้อย
เข้าไปถามพระฤาษีว่าตนบาปหรือไม่ที่เอาต้นไทรไปเช่นนั้น
เมื่อฤาษีตอบว่าผู้ไม่มีเจตนาย่อมไม่มีบาป
พระยาครุฑดีใจจึงมอบดวงแก้วให้ฤาษีและมอบเวทมนตร์บทหนึ่งชื่อ
"อาลำพายนะ" และยาทิพย์ก่อนจะจากไป

เวลาต่อมาฤาษีนั้นได้รับเอาพราหมณ์อนาถาผู้หนึ่ง
ซึ่งหลบหนีเจ้าหนี้มาซุกซ่อนตัวอยู่ในอาศรม
อาสาขอดูแลรับใช้พระฤาษีด้วยดี
ฤาษีจึงเมตตาสอนมนตร์บทนั้นและมอบยาทิพย์ให้
แรกนั้นพราหมณ์มิยินดีรับไว้แต่ก็จนใจต้องยอมรับเพราะฤาษีวิงวอน

เมื่อพราหมณ์ออกจากอาศรมก็เดินทางผ่านแม่น้ำยมนา
พบเห็นนางนาคของพระภูริทัตลงเล่นน้ำริมฝั่งแม่น้ำ
แต่ละนางวางดวงแก้วไวบนหาดทราย

เหล่านางนาคเห็นพราหมณ์ผ่านมาก็หนีกันไปด้วยนึกว่าเป็นครุฑ
พราหมณ์จึงเก็ฐดวงแก้วถือไปจนพบกับ ๒ พรานพ่อลูก
เนสาทกับโสมทัต ๒ พรานพ่อลูกจำได้ว่าเป็นดวงแก้วของเมืองบาดาล
ก็เกดโลภเข้าไปวางอุบายหลอกขอแก้ว
แต่ทว่าพราหมณ์ก็มิยินยอมให้ไม่ว่าจะแลกกับอะไร
ซ้ำยังคุยว่าตนมีเวทมนตร์และยาทิพย์
หาก ๒ พ่อลูกพาไปเมืองนาคได้ก็จะยอมให้แก้วนั้น

พรานโสมทัตผู้บุตรได้ทัดทานพ่อมิให้พาไป
เพราะพระภูริทัตมีบุญคุณนัก แต่พรานเนสาทผู้พ่อโลภนัก
โสมทัตจึงแยกทางไปบวชเป็นฤาษี พรานพ่อจึงพาพราหมณ์
ไปยังที่จำศีลของพระภูริทัต
เมื่อพราหมณ์โยนดวงแก้วให้พรานเนสาท
ดวงแก้วพลัดตกลงพื้นหายลงดินไป
พรานจึงอดได้ดวงแก้วและ
ก็ทำสิ่งเนรคุณต่อผู้มีคุณซ้ำยังเสียบุตรไปอีก

พระภูริทัตจำได้ว่าพรานผู้นี้เคยได้เสพย์สุขในบาดาล
แต่กลับพาพราหมณ์มาปองร้าย หากพระองค์จะตอบโต้
ก็เกรงจะผิดศีล จึงทรงหลับพระเนตรนิ่งเฉยเสีย
ด้วยเพราะตั้งจิตอธิษฐานสละชีวิตไว้แล้ว

ถูกทรมานแสนสาหัส


ด้านพราหมณ์ชั่วจึงกินยาทิพย์และ
ร่ายเวทมนตร์เข้าจับพระภูริทัต
กรอกยาให้สิ้นฤทธิ์จนสำรอกออกสิ้น
จากนั้นจับพระองค์มัดด้วยเถาวัลย์
ทำทารุณย่ำเหยียบจนโลหิตโทรมพระวรกาย
นำพระองค์ใส่เถาวัลย์ถักแล้วพาเข้าหมู่บ้าน
ป่าวร้องเรียกคนมาดูนาคเพื่อหาทรัพย์

ชาวบ้านต่างพากันมามุงดู
พราหมณ์ก็บังคับให้พระภูริทัตทำตัวใหญ่บ้าง ตัวเล็กบ้าง
ให้แผ่พังพานจนถึง ๗ ชั้นบ้าง เปลี่ยนสีตามตัว
เป็นหลายสีบ้าง ให้พ่นพิษบ้าง จนได้ทรัพย์มากมาย

พราหมณ์นำเขียดมาเลี้ยง พระภูริทัตก็ไม่ยอมกิน
จนกระทั่งถูกนำมาถึงเมืองพาราณสี
ก็เข้ากราบทูลพระราชาว่าวันรุ่งขึ้นจะเล่นงูถวายหน้าพระที่นั่ง

ด้านเมืองบาดาลนั้นพระนางสมุทรชาทรงสุบินว่าถูกฟันเอาแขนขวาไป
ครั้นทราบความว่าพระภูริทัตหายไป จึงส่ง ๓ พระโอรส
ออกตามหาด้วยร้อนพระทัยยิ่งนัก



เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ

พระโอรสทั้ง ๓ จึงออกตามหาพระภูริทัต
โดยพระอริฏฐไปตามที่ภพสวรรค์
พระสุทัศนะไปตามที่โลกมนุษย์
พระสุโภคะไปตามหาที่ป่าหิมพานต์

สุทัศนกุมารเมื่อไปยังภพมนุษย์
ก็ตามไปละแวกที่พญานาคภูริทัตเคยจำศีล
แต่พบรอยเลือดจึงเข้าใจว่าเกิดอันตรายขึ้นแล้วเป็นแน่
สุทัศนกุมารให้เป็นห่วงใยพระอนุชานัก
รีบออกตามหาจนทราบข่าวว่าหมองูจับนาคตัวหนึ่งได้
และจะแสดงกลหน้าพระที่นั่งด้วย

เมื่อถึงวันแสดงพราหมณ์เปิดถุงแก้วให้พระภูริทัตเลื้อยออกมา
เห็นสุทัศนะกุมารผู้เป็นเชษฐาจำแลงเป็นมนุษย์มายืนดูอยู่
พระภูริทัตก็เลื้อยไปหยุดตรงหน้าน้ำตาคลอ
พระสุทัศนะก็ทรงกันแสงด้วยสงสารน้อง
เหล่าชาวบ้านเป็นงูร้องไห้ไม่แสดง
ก็หลีกหนีด้วยความกลัวจะถูกงูกัด ได้แต่เลี่ยงไปยืนห่าง ๆ

พราหมณ์เกร่งว่าดาบสสุทัศนะจะกลัวงูกัดจึงเดินเข้ามาปลอบ
แต่พระสุทัศนะแกล้งท้าว่าไม่กลัวงูไร้พิษนี้หรอก
หากพราหมณ์กล้าเอางูนี้มาสู้กับเขียดน้อยได้ชนะ
ก็จะได้เงิน ๕ พันตำลึง

ฝ่ายพราหมณ์หัวร่อและเย้ยว่าดาบสเช่นนี้จะมีเงินมากมายได้อย่างไร
พระสุทัศนะจึงเข้าไปทูลขอพระราชทานเงินจากพระราชา
อ้างว่าการต่อสู้น่าดูเช่นนี้พระองค์ควรช่วยให้เดิมพันด้วย

เมื่อพระราชาเสด็จออกมากับพระสุทัศนะแล้ว
พระสุทัศนะก็ร้องว่าพราหมณ์นำนาคไร้พิษมาหลอกชาวบ้านว่ามีพิษ
แต่เขียดน้อยของตนนั้นมีพิษสงยิ่งกว่านับร้อยเท่าพันเท่า
จะลองพิสูจน์หรือไม่

ครั้นแล้วพระสุทัศนะก็นำเขียดน้อยออกมาจากชฎา
เขียดน้อยนี้คือ "พระธิดาอัจจมุนี" น้องสาวต่างพระมารดา
ซึ่งรักใคร่พระภูริทัตยิ่งนัก เมื่อเขียดน้อยจำแลง
กระโดดออกมาคายพิษใส่มือพระสุทัศนะแล้ว
ก็กระโดดไปอยู่ในชฎาตามเดิม พระสุทัศนะจึงประกาศว่า

"ถึงกาลพินาศของเมืองพาราณสีแล้ว"

"เหตุใดท่านจึงว่าเมืองจะพินาศ"

พระราชาตรัสถามอย่างแคลงพระทัย
พระสุทัศนะจึงกราบทูลว่า พิษนี้ร้ายแรงยิ่งนัก
หากพิษหยดลงดิน รุกขชาติทั้งสิ้นจะล้มตาย
หยดลงน้ำ สัตว์น้ำจะตายเกลื่อน
สาดขึ้นอากาศ ฝนจะแล้งนาน ๗ ปี
ต้องขุดหลุม ๓ หลุม
ใส่ยาสมุนไพรหลุมหนึ่ง
ใส่หญ้า หลุมหนึ่ง
และใส่ยาทิพย์ อีกหลุมหนึ่ง

เมื่อพระสุทัศนะหยดน้ำพิษใส่หลุมที่ ๑
ก็เกิดเปลวเพลิงไหม้ลามไปยังหลุมที่ ๒ และ ๓

ฝ่ายพราหมณ์ยืนดูใกล้หลุมที่ ๓ ด้วยเพราะมิเชื่อนัก
จึงถูกควันไฟไหม้ลามจนตัวด่าง
เป็นขี้เรื้อนพุพองเจ็บปวดร่ำร้องว่าจะปล่อยนาคโดยดี

พ้นภัยที่ทดลองพระขันติ

เมื่อสิ้นคำว่ายอมปล่อย พระภูริทัตก็กลายร่างเป็นมนุษย์
งามสง่าเช่นเดียวกับพระธิดาอัจจมุนีและพระสุทัศนะ

"ข้าแต่พระองค์ ท่านทราบหรือไม่ว่าพวกข้าพระองค์เป็นผู้ใด"
พระสุทัศนะทรงทูลถาม

พระราชาจึงตรัสว่าใคร่จะรู้เช่นกัน เพราะเอะพระทัยมานาน

พระสุทัศนะจึงกราบทูลว่า
ตนกับพระภูริทัตเป็นพระโอรสของพระนางสมุทรชา
พระธิดาของพระราชาองค์เดิมจำได้หรือเปล่า

พระราชาดีพระทัยที่ได้พบหลาน
เพราะพระราชานี้คือพี่ชายของพระสมุทรชานั่นเอง
จึงทรงพาพระโอรสทั้งสองไปพบเสด็จตา
ที่ทรงสละสมบัติออกบรรพชาอยู่ที่อาศรม

เมื่อทูลลาและกลับเมืองบาดาล
พระนางสมุทรชาก็ทรงดีพระทัยยิ่งนัก
รีบจัดให้พระภูริทัตนอนพักรักษาพระวรกายอย่างดี

ข้างฝ่ายสุโภคะกุมาร ออกตามหาพระภูริทัตอยู่ที่ป่าหิมพานต์
พบพราหมณ์เนสาทที่แม่น้ำยมุนา ซึ่งกำลังอาบน้ำชำระบาปอยู่
สุโภคะพญานาคจึงเอาหางรัดพราหมณ์
ให้จมน้ำเพื่อทรมานเพราะแค้นนัก
จากนั้นก็นำตัวลงบาดาลเพื่อให้รับโทษ

แต่พระภูริทัตขอให้พระเชษฐาละเว้นการลงโทษพราหมณ์
โดยทรงกล่าวว่า พราหมณ์นั้นก็ยังเป็นมนุษย์ที่มีความโลภ มีกิเลส
แต่ที่มาถือบวชถือศีลก็แสดงว่ายิ่งเลวร้ายกว่าคนธรรมดา
เหมือนดั่งคนมือถือสากปากถือศีล น่าสมเพชนัก

เมื่อพราหมณ์ถูกปล่อยตัวแล้วก็สำนึกในบาปของตนเป็นยิ่งนัก

หลักจากนั้นพระนางสมุทรชาจึงเชิญเสด็จท้ายทศรถ
และพระโอรสทั้ง ๔ ยกขบวนไปเยี่ยมพระเจ้าสาครพรหมทัตผู้พี่ชาย
และไปนมัสการพระบิดาที่บรรพชาอยู่ในป่า
พระภูริทัตจึงทูลขอรั้งอยู่กับเสด็จตาที่อาศรมนั้น
เพื่อถือศีลไปตลอดอายุขัย

ชาดกนี้ให้คติธรรมว่า
ความโลภนั้นเป็นสิ่งชั่วร้ายเช่นเดียวกับการเนรคุณ
แต่ความอดทนย่อมประเสริฐยิ่งนักแล


ทศชาติที่ ๗ พระจันทกุมาร...

รายละเอียด : ในสมัยอดีตกาล
พระเจ้าเอกราชเป็นพระราชแห่งเมืองบุปผาวดีนคร
อันเป็นนามเดิมของเมืองพาราณสี
พระเจ้าเอกราชมีพระอัครมเหสีนาม "โคตมี"
มีพระราชโอรสพระนาม "จันทกุมาร" และ "สุริยราชกุมาร"
มีพระธิดาพระนาม "เสลากุมารี"

ทรงธรรมช่วยประชา

ในพระราชวังมีปุโรหิตใจบาปนามว่า "กัณฑหาลพราหมณ์"
เป็นผู้มักคิดการชั่วช้าชอบสินบน ตัดสินความใดก็มิชอบธรรม
ผู้รู้เห็น ก็มิกล้าปริปากไปด้วยกลัวปุโรหิตจะเอาโทษได้

คราวหนึ่งผู้แพ้ความทั้ง ๆ ที่เป็นฝ่ายถูกแต่มิได้ติดสินบน
เดินร่ำไห้ออกมาพอดีพระมหาอุปราชจันทกุมารผ่านมาพบ
จึงทรงตรัสถามเมื่อทรงทราบเรื่องก็เรียกชำระความใหม่
แล้วตัดสินสอบสวนอย่างชอบธรรม
ให้ผู้ชนะที่ติดสินบนนั้นกลายเป็นฝ่ายผิด
และให้ผู้แพ้ที่บริสุทธิ์เป็นฝ่ายชนะความ

เหล่าไพร่ฟ้าทราบเรื่องก็พากันแซ่ซ้องสรรเสริญกันทั่วนคร
พระเจ้าเอกราชจึงให้พระอุปราชจันทกุมาร
เป็นผู้ตัดสินความแทนปุโรหิตกัณฑหาล

เมื่อกาลกลับเป็นดังนั้น
ปุโรหิตก็อดได้ลาภสักการะโดยมิชอบ
ยังความแค้นใจอาฆาตต่อพระจันทกุมารเป็นยิ่งนัก
ที่มาขัดลาภทำให้อดทรัพย์และเสียหน้าอีกด้วย

คนบาปคิดแค้น

เวลาต่อมาพระเจ้าเอกราชทรงพระสุบินเห็นพระองค์
ได้เสด็จขึ้นสรวงสวรรค์ ณ ชั้นดาวดึงส์
ได้เที่ยวชมวิมานทิพย์ปราสาทแก้ว
ซุ้มประตูทองและปราสาททิพย์สูง ๑ พันโยชน์
อุทยานสวรรค์มีแต่เหล่าอัปสรและบุปผาชาติหอมจรุง
ริมสระโบกขรณีมีดุริยางค์ทิพย์ขับกล่อมบรรเลง
ทุกหนแห่งล้วนน่าตื่นตาตื่นใจทั้งสิ้น

ครั้นตื่นบรรทมจึงให้ทรงปีติพระทัยนัก
ทรงตรัสถามปุโรหิตกัณฑหาลว่า
ควรบำเพ็ญกุศลใดหนอ
จึงจักได้เสด็จไปเสวยสุขในชั้นสวรรค์ได้

พราหมณ์ชั่วจึงกราบทูลด้วยความกระหยิ่มใจว่า

"ข้าแต่พระองค์ หากประสงค์จะเสด็จสู่สวรรค์
ต้องทำพิธีบูชายัญ พระเจ้าข้า
พระองค์จะต้องทรงสละสิ่งอันเป็นที่รักทั้งปวง พระเจ้าข้า"

"สิ่งอันเป็นที่รักอย่างไรหรือท่านปุโรหิต"

"ก็คือพระราชโอรสทั้ง ๔
พระราชธิดาทั้ง ๔
พระมเหสีทั้ง ๔
ช้างแก้ว ๔
ม้าทรง ๔
และเศรษฐีอีก ๔ พระเจ้าข้า"

ปุโรหิตทูลให้ฆ่าคนทั้งปวงนั้น
แล้วเอาถาดทองคำรองเลือด
แล้วนำเลือดไปบูชายัญ
โดยจะต้องตัดคอพระโอรสจันทกุมารเป็นองค์แรกด้วย
ซึ่งปุโรหิตคนชั่วคิดแค้นเพียงพระจันทกุมารองค์เดียว
แต่เกรงเป็นที่ครหา จึงหาอุบายให้มีการฆ่าผู้อื่นด้วย
เป็นอุบายที่อำมหิตยิ่งนัก

บรรดาเสนาไพร่ฟ้าเมื่อได้ยินข่าวนี้
ก็ให้หวาดกลัวเสียขวัญกันไปทั่ว
ต่างเลื่องลือกันต่อ ๆ ไป
ว่าพระเจ้าเอกราชจะทรงประหารลูกเมียบูชายัญ
ด้วยเพราะอยากเสวยสมบัติทิพย์ดั่งพระอินทร์บนดาวดึงส์
มิว่าผู้ใดก็มิอาจทัดทานเปลี่ยนพระทัยได้

ด้านพระบิดาพระมารดาของพระเจ้าเอกราชก็เสด็จมาทูลวิงวอน
ตรัสว่ากษัตริย์ที่ใดจะประหารมเหสี
ธิดาและโอรสเพื่อบูชายัญให้เป็นบาปเป็นกรรมผิดธรรมเนียม
ควรปฏิบัติทศพิธราชธรรมจึงจะถูกต้อง

แต่ทว่าพระเจ้าเอกราชทูลตอบว่า

"ขอเดชะพระราชบิดา ปุโรหิตกัณฑหาลพราหมณ์นั้นกล่าวว่า
การบูชายัญนี้จะทำให้ขึ้นสวรรค์ชั้นฟ้าได้เมื่อสวรรคตแล้ว"

ฝ่ายจันทกุมารก็กราบทูลว่า

"ขอเดชะพระราชบิดา การฆ่าคนเพื่อบูชายัญมิใช่ทางไปสวรรค์
หากการสละของรักทำให้ขึ้นสวรรค์ได้จริง
เหตุใดปุโรหิตจึงมิฆ่าลูกเมียบูชายัญบ้างเล่า
ปุโรหิตทำเช่นนี้เพราะแค้นเคืองหม่อมฉัน
หากพระบิดาทรงเมตตาก็ให้ขับหม่อมฉันออกจากนคร
แล้วไว้ชีวิตทุก ๆ คนด้วยเถิดพระเจ้าข้า"


เมื่อถูกวิงวอนหลายครา
พระเจ้าเอกราชก็ใกล้จะใจอ่อนยอมเลิกการบูชายัญ

ฝ่ายปุโรหิตจึงรีบเตรียมพิธีและให้ขุดหลุมโดยเร็ว
แล้วก็รีบมายุยงเพ็ดทูลพระราชาให้รีบกระทำพิธีโดยมุ่งมั่น
มิให้ทรงเปลี่ยนพระทัยได้ดังนั้น

พระธิดาเสลากุมารีก็ทรงเข้ากราบพระบาทพระราชา
และทูลวิงวอนว่า

"พระบิดาจะฆ่าเสด็จพี่และฆ่าหม่อมฉัน
เพื่อไปสวรรค์ได้อย่างไรกันเพคะ"

ฝ่ายพระนางจันเทวี มเหสีของจันทกุมารก็ทรงกันแสง
พระโอรสของจันทกุมารมีนามว่า "วสุละกุมาร"
จึงทูลวิงวอนเสด็จปู่ว่า

"พระอัยยิกาทรงเว้นการประหารพระบิดาของหม่อมฉันด้วยเถิด"

เมื่อเห็นหลานและคนทั้งปวงร่ำไห้
พระเจ้าเอกราชจึงทรงสลดพระทัยตรัสว่า

"เอาล่ะ เราจะงดบูชายัญ มิต้องคิดเรื่องไปสวรรค์แล้ว"

เมื่อพระราชาเปลี่ยนพระทัย
ปุโรหิตจึงรีบเข้าเพ็ดทูลยุยงพระราชาตามลำพังว่า

"ขอเดชะ การบูชายัญนั้นเป็นเรื่องยากนัก
ดังนั้นถ้าผู้ใดมีจิตเปลี่ยนพระทัย
จงรีบให้ทำพิธีที่หลุมบูชายัญทันทีมิรั้งรออีกแล้ว

พิธีบูชายัญอำมหิต


พระมเหสีทั้ง ๔ ที่จะถูกบูชายัญ คือ
พระนางโคตมี
พระนางวิชยา
พระนางเอราวดี
พระนางเกสินี

พระโอรสทั้ง ๔ ก็มี
เจ้าชายจันทกุมาร
เจ้าชายสุริยกุมาร
เจ้าชายภัททเสน
เจ้าชายรามโคตร

เศรษฐีทั้ง ๔ คือ
ปุณณมุขะ
ภัททิยะ
สิงคาละ
วัทธะ

และช้างแก้ว ม้าแก้ว อย่างละ ๔ ทั้งหมดทั้งปวงนี้
ถูกนำไปรอพร้อมที่พิธีทันที
ท่ามกลางความโกลาหลของชาววังและชาวเมือง

ที่หน้าพระราชวังจึงมีแต่เสียงไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินร่ำไห้กันอึงคนึง
เหล่านกกาก็บินว่อนร้องกันผิดอาเพศทั่วในนภากาศ

ปุโรหิตสั่งให้นำตัวจันทกุมารมานั่งก้มพระศอที่หลุมเป็นองค์แรก
แล้วปุโรหิตก็เตรียมดาบจะฟันพระศอพระจันทกุมารให้วายชนม์
สมความแค้นแห่งจิตบาปหยาบช้า

เทวดาคุ้มครอง


ฝ่ายพระนางจันทเทวีพระมเหสีของพระจันทกุมารทรงกันแสง
ด้วยอาดูรใจจะขาด พระนางยกมือพนมตั้งสัตย์อธิษฐานแก่ทวยเทพว่า

"ข้าแต่เทพยดาอันทรงศักดิ์
พระอุปราชจันทกุมารสวามีของข้ามิเคยประพฤติชั่ว
แต่กัณฑหาลพราหมณ์นี้เป็นปุโรหิตที่ทุศีล
ประพฤติบาปหยาบช้าอยู่เป็นนิจ
คิดแต่จะทำร้ายผู้อื่นเพื่อผลประโยชน์ของตน
คำกล่าวนี้เป็นคำสัตย์ ขอเทพยดาทั้งปวงเป็นพยาน
ของจงทรงช่วยพระจันทกุมารให้พ้นภัยจากมือคนบาปด้วยเถิด"

ด้วยแรงอธิษฐานนั้น พระอัมรินทราชาบนดาวดึงส์
จึงทรงถือค้อนเหล็กอันลุกโชติช่วงด้วยเปลวเพลิง
เสด็จเหินลอยลงมากลางอากาศ
ทรงตวาดด้วยสุรเสียงอันกึกก้องว่า

"ชะช้า.... ไอ้พระราชาโฉดเขลา มิได้ครองราชย์โดยธรรม
คิดจะฆ่าลูกเมียบูชายัญ มิรู้มีประเพณีที่ใดปรากฎเช่นนี้
หากทำพิธีเราจะประหารท่านด้วยค้อนเหล็กนี้แหละ"

พระอินทร์ตวาดพลางทรงฟาดค้อนใส่ฉัตรล้มระเนระนาด
เสียงกัมปนาทลั่นนคร

ผู้คนทั้งปวงเห็นฤทธานุภาพเช่นนั้นก็แตกตื่นอลหม่าน
ต่างกรูกันเข้ารุมทุบตีขว้างปาพราหมณ์กัณฑหาลจนสิ้นใจตาย

หลังจากนั้นก็กรูกันจะเข้าจับตัวพระเจ้าเอกราช
พระจันทกุมารจึงทรงเข้ากอดพระบิดาขวางประชาชนไว้
พรางขอร้องมิให้ฆ่าพระราชา

บรรดาไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินพากันตะโกนขับไล่พระราชา
ต่างโห่ร้องประฌานมิให้ครองราชย์สืบต่อไป
ให้พระองค์ทรงโพกผ้าย้อมขมิ้นที่ศีรษะเป็นคนจัณฑาล
ให้เนรเทศออกไปอยู่หมู่บ้านจัณฑาล
แล้วอัญเชิญจันทกุมารขึ้นครองเมือง

เวลาต่อมาพระเจ้าจันทกุมารเสด็จออกนครบุปผวดี
ไปดูแลปฏิบัติต่อพระบิดาอยู่เนือง ๆ
พระบิดาก็ทรงถวายพระพร
ให้พระเจ้าจันทกุมารเสวยราชสมบัติโดยสุขตลอดพระชนมายุ
โดยมิต้องประสบภัยใดอีกเลย...

ชาดกเรื่องนี้มีคติธรรมคือเรื่องอาฆาตจองเวรนั้น
ย่อมให้ทุกข์กลับคืนแก่ตนในที่สุด
และความเขลาหลงในทรัพย์และสุขของผู้อื่น
ก็ย่อมให้ผลร้ายแก่ตัวได้ในไม่ช้าเช่นกัน


ทศชาติที่ ๘ พระนารทะ...

รายละเอียด : ในครั้งหนึ่งเหล่าพระภิกษุและพุทธศาสนิกชน
ได้พากันทูลอาราธนาพระพุทธเจ้า ให้ทรงเล่าเรื่องอดีตชาติ
เมื่อครั้งเสวยพระชาติเป็นมหาพราหมณ์และปราบมาร้ายให้บรรพชาได้
พระพุทธองค์จึงทรงตรัสเล่าประทาน
หลังจากทรงแสดงพระธรรมเทศธรรมจักกัปปวัตนสูตร
ณ ลัฏฐิวนอุทยานใกล้กรุงราชคฤห์

ความเป็นมาว่าในครั้งอดีตกาล
กษัตริย์แห่งมิถิลานครมีพระนามว่า "อังคติราช"
ทรงมีพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวพระนามว่าเจ้าหญิงรุจา

พระเจ้าอังคติราชได้ทรงครองเมืองโดยธรรม
ทรงพระราชทานผอบดอกไม้
และภูษาแพรพรรณอย่างดีให้พระธิดาทุก ๆ วัน
และในทุก ๑๕ วัน ทรงพระราชทานทรัพย์ให้พระธิดาบริจาคทาน
ทรงให้พระสนมอีกหลายร้อยหมั่นบริจาคทานอยู่เนือง ๆ ด้วยเช่นกัน

ในพระราชวังมี ๓ เสนาอำมาตย์ผู้ใหญ่นามว่า
อำมาตย์วิชัย อำมาตย์สุนามะ และอำมาตย์อลาตะ
ซึ่งเป็นบุคคลที่พระราชามักขอให้ถวายคำปรึกษาอยู่เนืองนิจ

ครั้นถึงวันเพ็ญเดือน ๑๒ บนท้องฟ้าปรากฏเพ็ญเต็มดวงสว่างไสว
ในสระน้ำก็เจิ่งนองสดใสเต็มไปด้วยบัวใหญ่งดงามชื่นบาน
เป็นฤดูกาลที่ทั่วแคว้นดั่งแดนวิมานประดับแก้วแวววาว
พระเจ้าอังคติคราชจึงทรงมีรับสั่งว่า

"ดูกรท่านอำมาตย์ทั้งสาม ในวันเป็นฤกษ์ดีแห่งฤดูกาลนี้
ท่านว่าเราควรจะประพฤติใดจึงเป็นมงคลดีสม"

ขอเดชะพระพุทธเจ้าข้า หม่อมฉันเห็นว่าพระองค์สมควร
ออกทัพตีหัวเมืองมาไว้ในครอบครองพระเจ้าข้า"
อำมาตย์อลาตะกราบทูล

"ขอเดชะ พระองค์น่าจะจัดมหรสพเฉลิมฉลอง
ตกแต่งอุทยาน จัดมโหรีบรรเลงตลอดวันคืน
ให้นางกำนัลฟ้อนถวายด้วยเครื่องประดับงดงาม
จัดโภชนาการอาหารเพรียบพร้อม
ให้อภิรมย์ทั้งฤดูพระเจ้าข้า"
อำมาตย์สุนามะทูลดั้งนั้น


เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ

..
อนุโมทนาแ้ล้วๆๆ..

"ขอเดชะ พระองค์เป็นสมมติเทพผู้ไม่ยินดีในทางอภิรมย์
สมควรจะสนทนาธรรมกับปราชญ์
เพื่อให้รู้กระจ่างเห็นแจ้งในธรรมยิ่งขึ้นพระเจ้าข้า"

เมื่ออำมาตย์วิชัยกราบทูลถวายทางสงบ
พระเจ้าอังคติราชก็ทรงตรัสเห็นด้วย
อำมาตย์อลาตะจึงรีบทูลเอาความดีว่า

"ข้าพระองค์คุ้นเคยกับท่านคุณาชีวกะ
ท่านเป็นผู้ใฝ่ธรรมและมีผู้ศรัทธามากพระเจ้าข้า"


คำตอบพราหมณ์เขลา

ครั้นพระราชาทรงสดับฟังแล้ว
จึงให้ยกขบวนเสด็จไปยังสำนักชีต้นนั้น
พระราชาทรงตรัสถามแก่คุณาชีวะเป็นปริศนาธรรมว่า

"สิ่งใดควรทำสำหรับพระราชา
เมื่อทำแล้วย่อมสำเร็จสู่สวรรค์
สิ่งใดมิควรทำสำหรับพระราชา
ทำแล้วย่อมเป็นทางนำสู่นรก
และสิ่งใดเป็นข้อควรประพฤติปฏิบัติต่อบิดามารดา
อาจารย์ บุตรภรรยา ผู้เฒ่าผู้อาวุโส พราหมณ์และสมณสงฆ์
และไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน"

เมื่อชีเปลือยคุณาชีวกะอับจนปัญญา
จึงกราบทูลตามลัทธิมิจฉาทิฐิของตนว่า

"ขอเดชะท่านมหาบพิตรความสงสัยของพระองค์นั้นตอบได้ดังนี้

๑ เรื่องของบุญนั้นไม่มีจริง บาปก็ไม่มี ภพหน้าก็ไม่มี

๒ เรื่องของบุพการีบิดามารดาก็ไม่มีจริง มิต้องปฏิบัติด้วยดีอย่างใด
เพราะคนเราเกิดมาตามธรรมดา ดั่งเรือเล็กตามเรือใหญ่
ไม่ใช่ผู้มีบุญคุณต่อกัน

๓ สัตว์ทั้งหลายก็เสมอกันเช่นดั่งคน วัยผู้เฒ่าผู้อาวุโสก็เสมอเหมือนกัน
มิต้องนอบน้อมบำรุงปฏิบัติหรือเกื้อกูลแต่อย่างไร

๔ สมณพราหมณ์ก็มิได้วิเศษใด ทำดีไปสวรรค์
ทำชั่วไปนรกมิใช่เรื่องจริง ทำทานไปก็มิได้สิ่งใดตอบแทน
มิมีผลแห่งบุญหรือผลแห่งบาป

๕ การถือศีลก็จะทำให้หิว มิควรถือศีลการให้ทานก็คือความโง่
แต่คนฉลาดคิดแต่รับทาน"

คุณาชีวิกะเห็นพระราชานิ่งสดับฟังด้วยความทึ่งดังนั้น
ก็รีบกล่าวต่อย่างลำพองใจในปัญญาอันมืดมิดของตนอีกว่า

"แม้แต่ร่างกายของคนเรานั้นก็รวมกันมาจาก ๗ สิ่งคือ
ดิน น้ำ ลม ไฟ สุข ทุกข์ และชีวิต
หากเมื่อสูญสลายตายไปแล้วส่วนที่เป็นไฟก็จะไปอยู่กับไฟ
ส่วนที่เป็นลมก็จะล่องลอยไปอยู่กับลม
สุขและทุกข์ก็ลอยไปในลมในอากาศเช่นเดียวกับชีวิต

ดังนั้นการฆ่าหรือตัดชีวิตใครก็จึงมิใช่เรื่องของบาปหรือกรรม
สัตว์และมนุษย์เวียนว่ายตายเกิดอีกชั่ว ๖๔ กัปป์กัลล์อยู่แล้ว
ต่อจากนั้นก็จะบริสุทธิ์ได้เองมิต้องถือศีลทำบุญ"

อำมาตย์อลาตะฟังดังนั้นก็รีบทูลสนับสนุน ว่าตนเองก็เห็นจริงเช่นนั้น
อ้างว่าตนระลึกชาติได้ว่าเคยเป็นคนใจบาปชื่อ "ปิงคละ"ผู้ฆ่าโคขาย
ชาติต่อมายังได้เกิดเป็นกุลบุตรในตระกูลเสนาบดีจนมียศศักดิ์จนถึงวันนี้
มิเห็นต้องตกนรกหมกไหม้แต่อย่างใด
ก็ย่อมแสดงว่าบาปบุญไม่มีจริงดังที่ท่านอาจารย์กล่าว
เพราะหากบาปมีจริง ตนก็คงต้องไปตกนรกหมกไหม้แล้ว

แต่ในทางแห่งความเป็นจริงที่เป็นมา
อำมาตย์อลาตะเกิดเป็นกุลบุตรในตระกูลดี
เนื่องจากในสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า
ได้ถวายพวงอังกาบบูชาพระเจดีย์
เมื่อตายไปเกิดเป็นปิงคะผู้ฆ่าโคขาย
และอานิสงส์ในภพที่ถวายพวงอังกาบ
จึงได้มาเกิดเป็นเสนาอำมาตย์ในชาติภพนี้
แต่อำมาตย์ระลึกชาติได้ชาติเดียวจึงเห็นผิดไปว่า
เรื่องการทำบาปมิได้ส่งผลให้ต้องชดใช้กรรมแต่อย่างใด

คนบาปเห็นผิดเป็นชอบ

ในขณะนั้น บุรุษนาม "วิชกะ"
บุตรช่างหม้อยากไร้ได้ฟังความด้วยก็ร่ำไห้ออกมา

ครั้นพระราชาตรัสถาม วิชกะก็กราบทูลว่า ตนเสียใจนัก
ตนเคยระลึกชาติว่าเป็นเศรษฐีเมตตาจิตบริจาคทานอยู่ตลอดชีวิต
แต่ชาตินี้จึงมาเกิดเป็นคนจนอนาถา แสดงว่าบุญและบาปไม่มีจริง ๆ
แน่นอนแล้วล่ะนี่

ซึ่งในความจริงนั้น ชาติเดิมวิชกะเป็นคนเลี้ยงโค
วันหนึ่งโคหายก็พาลดุด่าพระภิกษุที่ผ่านมาถามหนทาง
ตายไปจึงมาเกิดเป็นคนต่ำต้อย
ซึ่งวิชกะระลึกชาติได้แค่ชาติเดียวที่เกิดเป็นเศรษฐี

เมื่อมีผู้สนับสนุนเห็นพ้องด้วย
พระเจ้าอังคติราชก็พลอยเชื่อถือคำของคุณาชีวกะ
จึงทรงตรัสแก่วิชกะว่าพระองค์ก็บริจาคทานไปแล้วเหมือนกัน
นับเป็นทางที่ผิด พระองค์จะหาความสุขให้ตัวเองนับแต่นี้
และไม่มาสำนักนี้อีกเลย
ในเมื่อมิได้มีใครบันดาลผลบุญธรรมแก่เราทุกคน

ตรัสดังนั้นก็มิทรงทำความเคารพชีเปลือยอีก
ทว่าเสด็จกลับวังในทันทีนั้นเอง

เมื่อเสด็จสู่พระราชวังพระเจ้าอังคติราชก็ทรงให้จัด
มหรสพรื่นเริงให้มีดุริยางค์ขับกล่อมตลอดเวลา
มีนางกำนัลตกแต่งกายยั่วยวนฟ้อนรำ
จัดสุราอาหารสำราญพร้อม มิสนใจในกิจแห่งแผ่นดินอีก
ทรงมุ่งแต่มัวเมาในทางกามคุณ ละเว้นโรงทานและศาลาธรรมจนสิ้น

พระธิดาช่วยเหนี่ยวรั้ง


ครั้นเมื่อถึงวันพระขึ้น ๑๕ ค่ำ
พระธิดารุจากุมารก็ทรงเข้าเฝ้าตามกำหนด
พระราชาก็ทรงพระราชทานทรัพย์พันหนึ่งดั่งเดิม
แต่มิได้ใส่พระทัยว่าจะนำเงินไปทำบุญหรือทำสิ่งใด

พระธิดายังทรงถือศีลอุโบสถและทำทานเป็นนิจ
และทรงระลึกชาติได้ ๑๔ ชาติ คือ
ชาติภพเดิม ๗ ชาติ ภพหน้า ๗ ชาติ
และพระนางก็คิดช่วยเหลือพระราชบิดา
ด้วยว่าทั่วนครต่างก็เลื่องลือว่าพระราชา
หลงอบายมุขตามลัทธิชีเปลือยไปเสียแล้วนั้น

ครั้นถึงวันพระอีกคราว
พระธิดารุจาก็เสด็จเข้าตามกำหนด
ทรงให้นางกำนัลแต่งกายละลานตา
ทรงได้สนทนากับพระราชาเป็นอันดี
ทว่าเมื่อทรงทูลขอทรัพย์ตามปกติ
พระราชจึงทรงตรัสว่า
ตั้งแต่แจกทานทำบุญก็มีแต่หมดทรัพย์
แต่มิได้สิ่งตอบแทนคืน
ตอนนี้พระองค์รู้ทางถูกแล้ว
คนเราควรเอาเงินบำรุงบำเรอความสุขให้ตนเอง
ดังนั้นขอให้พระธิดาเลิกเอาเงินไปบริจาคทานเสียทีเถิด
คุณาชีวกะอาจารย์ก็ได้สำแดงลัทธิให้เข้าใจแล้ว
ทาสวิชกะก็ยังยืนยันเช่นกัน

เมื่อธิดารุจาได้ฟังก็ให้สลดพระทัยยิ่งจึงกราบทูลว่า

"ข้าแต่พระบิดา
ไฉนพระองค์หลงผิดไปเชื่อความของคนที่ไร้สติปัญญาเช่นนั้น"

พระราชบิดาตรัสตอบพระธิดาว่า

"เจ้าหญิงเอ๋ย
พ่อเชื่อเพราะเห็นว่าความที่คุณาชีวกะแสดงมานั้นเป็นเรื่องจริงที่น่าเชื่อถือ
ทำให้พ่อหายโง่ เลิกทำบุญถือศีลซึ่งมิได้ผลดีอันใด"

"หากพราหมณ์นั้นกล่าวว่าคนนั้นเสมอเหมือนกัน
และการบำเพ็ญภาวนาไม่มีผลใด
แล้วพราหมณ์นั้นไฉนจึงเฝ้าบำเพ็ญภาวนา
เป็นอาจารย์ให้ผู้คนกราบไหว้และเชื่อฟัง

ข้าแต่พระราชบิดา หากคนเราคบคนพาลย่อมเป็นพาลไปด้วย
หากคบหาบัณฑิตนักปราชญ์ก็ย่อมจะพลอยเป็นปราชญ์ไปด้วย
ชีเปลือยคุณาชีวกะก็ยังให้คนนับถือตนและบำเพ็ญกิริยาต่าง ๆ
แล้วจะมาว่าการบำเพ็ญไม่มีผลบุญบาปได้อย่างไร"

ส่วนอลาตะและวิชกะนั้นระลึกชาติแค่ชาติเดียวเท่านั้น
หม่อมฉันระลึกได้ถึง ๑๔ ชาติ
ในชาติหนึ่งนั้นเกิดเป็นหญิงมีสกุลแต่คบชู้
ตายไปก็ได้เกิดเป็นบุตรมหาเศรษฐี ด้วยผลบุญก่อนยังหนุน
และผลกรรมยังตามมามิทัน
ยามเป็นบุตรเศรษฐีก็ทำทานถือศีลเพราะมีมิตรดี
เมื่อตายไปก็ตกนรกหมกไหม้เพราะผลกรรมที่ลักลอบเป็นชู้ตามมาทัน
จากนรกก็ไปเกิดเป็นลา ถูกทรมานตาย
แล้วเกิดเป็นลูกลิง ถูกกัดกินจนตาย
ก็ไปเกิดเป็นกะเทย
จากนั้นจึงไปเกิดบนชั้นสวรรค์
เป็นพระมเหสีของพระอินทร์ ๔ ชาติ
เพราะผลบุญจากชาติที่ทำทานตามมา
และในชาตินี้ก็เกิดเป็นพระราชธิดาพระราชาคือพระบิดานี้เอง"

พระราชาทรงเงียบนิ่งด้วยเพราะหาทางโต้แย้งมิได้
พระธิดารุจาจึงทูลต่อว่า

"การคบคนเลวต่างหากที่จะพาให้พระบิดาตกนรก
การคบหาคนดีจึงจะเสด็จสู่สวรรค์ได้ คนที่เป็นครูเป็นอาจารย์
หากอบรมสั่งสอนสิ่งชั่วร้ายเลวทรามให้แก่ศิษย์
ผู้เป็นศิษย์ก็ย่อมตกต่ำไปด้วยเสมือนดั่งใช้ใบไม้เน่าห่อปลา
ปลานั้นย่อมจะเหม็นเน่าไปด้วย
หากห่อปลาด้วยใบไม้หอม ปลาก็ย่อมจะหอมหวลด้วยแน่นอน
ขอให้พระบิดาทรงใคร่ครวญ"

เมื่อพระราชาสดับฟังดังนั้นก็ยังมิเปลี่ยนความเชื่อมั่น
ด้วยเพราะยังคงทรงตกต่ำมัวเมาอยู่ในเพศรสมิจฉาทิฐิดังเดิม

ให้ทวยเทพช่วยเหลือ

พระธิดารุจาจึงทรงนมัสการ ๑๐ ทิศ
แล้วตั้งสัตย์อธิษฐานว่า
ขอให้ทวยเทพยดาช่วยให้พระราชบิดา
ให้พ้นทางมัวเมาตามมิจฉาทิฐินั้นด้วยเถิด

"ข้าแต่ทวยเทพยดา ท้าวจตุโลกบาล
ท้าวมหาพรหมแลสมณพราหมณ์ผู้ตั้งอยู่ในธรรม
ขอพระองค์ทั้งหลายทรงโปรดช่วยพระราชบิดาให้พ้นทางมัวเมา
ให้เห็นทางสว่างพ้นจากทางผิดอันมืดมิดด้วยเทอญ"

ยามนั้นพระนารทะมหาพรหมซึ่งคือพระพุทธเจ้านั้นเอง
ได้ทรงจำแลงกายเป็นนักบวชมาเข้าเฝ้าพระเจ้าอังคติราช
โดยเหาะลอยมาในอากาศพร้อมทองหาบหนึ่ง

พระราชาทรงตรัสถามพระมหานารทะว่า
ไฉนพรหมจึงเหาะได้ พระนารทะจึงทรงทูลว่า
เพราะพระองค์บำเพ็ญคุณธรรม ๔ ประการ คือ
รักษาสัจจะ
ไม่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิต
ไม่ประพฤติผิดในกาม
และประพฤติชอบธรรมทั้งกาย วาจา ใจ คือเสียสละ

พระราชาแคลงพระทัยนัก
ทรงถามว่าภพหน้าและบาปบุญมีจริงหรือ

พระนารทะทรงทูลว่า เรื่องนั้นมีจริงพระราชาจึงทรงว่า
ถ้างั้นก็ขอยืมเงิน ๑ พัน แล้วชาติหน้าจะใช้คืนให้
พระนารทะว่า พระราชเป็นคนผิดศีล
ไม่มีธรรม ตายไปก็จะเกิดในนรก
ซึ่งคงไม่มีใครกล้าลงไปทวงในนรก
แต่หากพระราชาเป็นคนประพฤติชอบ
แม้กี่พันก็จะให้ยืม
เพราะชาติหน้าพระองค์ย่อมชดใช้โดยดี

เมื่อพระราชาฟังแล้วเงียบนิ่ง
พระนารทะจึงทรงกล่าวสืบไปว่า
ถ้าพระราชาหลงผิดในทางอบายมุขละเว้นธรรมเช่นนี้
เมื่อตายไปก็จะเกิดในนรก
ต้องถูกแร้งกาจิกกินจนเลือดโทรมกาย
เจ็บปวดทรมานในนรกโลกันต์อันมืดมิด
มีดหอกคอยทิ่มตำ มีหนามงิ้วเสียดแทง
มีทั้งฝนอาวุธตกลงมาทิ่มแทงใส่กาย
หากล้มไปก็ถูกนิริยบาลรุมแทง
กระหน่ำย่ำเหยียบและโยนลงกะทะเดือด

ในนรกมีภูเขาเหล็กลูกมหึมากลิ้งมาทับบดร่างให้แหลกยับ
ถูกกรอกด้วยน้ำทองแดงจนตับไตไส้พุงขาดวิ่น
ยามหิวต้องกินน้ำเลือดน้ำหนองของตนเอง
บรรดาสุนัขนรกตัวเท่าช้างก็คอยมาแทะกัดกินเนื้อตัว
ให้ทุกข์ทรมานมิรู้สุดสิ้น


พระราชาทรงนิ่งสดับฟังเสร็จแล้วก็ให้หวาดหวั่นพระทัยนัก
ทรงตรัสด้วยความกลัวตัวสั่นว่า

"เรานี้เป็นคนหลงมัวเมาในทางผิด
เรามิอยากตกในนรกเลยนะท่านนารทะ
ขอให้ท่านจงช่วยชี้ทางถูกให้ข้าพเจ้าเถิด"

จากนั้นพระนารทะจึงทรงทูลว่า
ให้พระราชาทรงละมิจฉาทิฐิหมั่นบำเพ็ญกุศลทำทาน
และรักษาศีลอย่างแน่วแน่

บรรดาช้าง ม้า โค กระบือที่แก่เฒ่าก็ให้ปล่อยเสีย
เช่นเดียวกับอำมาตย์ชราก้ฬห้เลี้ยงดูมิต้องทำราชการอีก
และให้ยึดมั่นในการรักษาศีล ๕ และศีล ๘
อันจะมีผลในภายหน้าอย่างสูงส่ง
เป็นทางสู่สวรรค์ชั้นฟ้าด้วย

ให้พระราชาครองราชย์โดยชอบธรรม
ตั้งกายเป็นราชรถ ตั้งจิตเป็นสารถี
ให้สารถีขับรถคือจิตนำกายไป
ประพฤติตามกุศลกรรมบท ๑๐ ประการ
ละเว้นกิเลส สำรวมตน คบมิตรที่ดี
และไม่ประมาทเสมอไป

เมื่อทรงแสดงโอวาทแล้ว
พระนารทะมหาพรหมก็เหาะกลับสู่วิมานแมน

พระราชาและเหล่าเสนาอำมาตย์ที่พบเห็นก็แตกตื่นรีบก้มสัการะ
และนับแต่นั้นมาพระเจ้าอังคติราชก็ประพฤติตามโอวาทพระนารทะ
บำเพ็ญกุศลถือศีลทำทาน ปกครองเมืองโดยสงบร่มเย็น
เมื่อเสด็จสวรรคตก็ทรงขึ้นสู่สวรรค์

คติธรรมอดีตนิทานนี้มีว่าสัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม
ทำดี ย่อมได้ผลดี
ทำผิดบาป ย่อมได้ชั่วช้าสามานย์เป็นผลตอบ
และการคบมิตรสหายนั้นก็จะส่งผลดีเลวแก่ตัวบุคคลนั้นด้วย

ทศชาติที่ ๙ พระวิฑูรบัณฑิต...

รายละเอียด : เมื่อครั้งอดีตกาลนานมาแล้ว พระบรมศาสดาเคยเสวยชาติ
เป็นผู้มีปัญญาบารมี เข้าใจเวไนยสัตว์และปราบมารให้สิ้นพยศได้
อดีตนิทานมีเรื่องราวดังนี้

ในแคว้นกุรุรัฐ
พระเจ้านัญชัยโกรพทรงครองเมืองอินทปัตตี
มีราชเสวกนามว่า "วิฑูรบัณฑิต"
เป็นอาจารย์สอนธรรมที่มีความปราดเปรื่อง
และน้าวพระทัยให้พระราชาใฝ่ธรรมะด้วยดีเสมอมา

ครั้งนั้นมีพราหมณ์ ๔ คน คบหาเป็นมิตรกัน
ออกบวชด้วยเพราะเบื่อในทางโลกีย์
มีชาวบ้านเลื่อมใสกันทั่วไป
วันหนึ่งคหบดี ๔ คนพบเห็นก็พึงพอใจ
นิมนต์ให้พราหมณ์ไปพักที่บ้านของตนบ้านละคน
ต่างก็สักการะและถวายอาหารอย่างดี
ฝ่ายพราหมณ์ก็พักผ่อนยามกลางวัน

โดยองค์หนึ่งไปสู่ภพดาวดึงส์
องค์หนึ่งไปยังภพพญานาค
องค์หนึ่งไปยังภพพญาครุฑ
องค์หนึ่งไปยังอุทยานพระเจ้าโกรพ

เมื่อกลับมาจากพักผ่อนมาก็เล่าให้เศรษฐีที่อุปการะตนฟัง
ตามที่พราหมณ์แต่ละคนไปพบเห็นมาว่า
สมบัติของแต่ละในภพนั้นเลิศเลออย่างไร
หากอยากได้เสวยสุขเช่นนั้นก็ต้องหมั่นทำกุศลไว้ให้มั่น

คหบดีทั้ง ๔ ก็ปฏิบัติตามเคร่งครัด
เมื่อตายไปก็ได้ไปเกิดเป็นพระอินทร์อยู่บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
อีกคนได้ไปเกิดเป็นพญานาคในเมืองบาดาล
อีกคนหนึ่งไปเกิดเป็นพญาครุฑ
อีกคนไปเกิดในครรภ์พระมเหสีพระเจ้าโกรพ
ประสูติออกมามีพระนามว่า ธนัญชัยกุมาร

เมื่อเจริญพระชันษาขึ้นครองราชย์
พระเจ้าธนัญชัยก็ทรงรักษาศีลบำเพ็ญทานตามที่วิฑูรบัณฑิตถวายพระโอวาท

ตัดสินด้วยปัญญา

คราวหนึ่งพระเจ้าธนัญชัยออกไปถือศีลที่อุทยานในวันอุโบสถ
บรรดาพญานาคพญาครุฑและพระอินทร์ก็มาเจริญสมาธิ
ณ อุทยานแห่งนั้นด้วย

ทั้ง ๔ ต่างใคร่รู้ว่าศีลของผู้ใดจะประเสริฐล้ำยิ่งกว่ากัน
พญานาคจึงกล่าวว่า

"ธรรมดาของครุฑนั้นมักเช่นฆ่านาคอยู่เสมอ
แต่ข้าพเจ้าสามารถอดทนได้
มิให้เกิดอารมณ์เคืองโกรธ
ศีลของข้าพเจ้าจึงประเสริฐนัก"

พญาครุฑจึงเอ่ยว่า
"ข้าพเจ้าอดกลั้นความอยากได้สำเร็จ
เพราะธรรมดาของครุฑย่อมกินนาค
แต่ข้าพเจ้าอดกลั้นได้ ศีลของข้าพเจ้าย่อมประเสริฐนัก"

พระอินทร์เอ่ยบ้างว่า
"ข้าพเจ้าละกามละสมบัติมารักษาศีลได้
ศีลของข้าพเจ้าจึงประเสริฐนัก"

มาถึงพระเจ้าธนัญชัยตรัสบ้างว่า
"ข้าพเจ้าไม่ยึดมั่นในตัณหา
ไม่กังวลในสิ่งใด ศีลของข้าพเจ้าประเสริฐที่สุด"

เมื่อทั้ง ๔ มิอาจตัดสินยอมกันได้ว่าศีลของผู้ใดจึงประเสริฐกว่ากัน
ทั้งหมดจึงพากันไปเล่าความให้วิฑูรบัณฑิตช่วยตัดสินให้กระจ่าง

วิฑูรบัณฑิตทรงทูลว่า ศีลทั้ง ๔ ข้อ
ล้วนเสมอกันเป็นคุณธรรมเลิศล้ำด้วย
เพราะความไม่โกรธคือความขันติ
ความไม่ทำชั่วก็คือความดีงาม
การละกามคุณก็ดีงาม
การไม่ยึดติดกังวลใดก็ดีงามเสมอกัน

ทั้ง ๔ พระองค์ได้สดับก็ให้ปีติยินดี
พระอินทร์พระราชทานผ้าทิพย์สีดอกบัวเนื้อละเอียดเป็นเครื่องบูชาธรรม
พญาครุฑพระราชทานดอกไม้ทอง เกสรแก้ว
พญานาคพระราชทานดอกแก้วมณี
พระเจ้าธนัญชัยพระราชทานโค ๑ พันตัว รถม้า ๑๐๐ คัน ส่วย ๑๖ บ้าน

ครั้นด้านพญานาคเมื่อร่ำลากลับบาดาล
มเหสีวิมาลาเทวีจึงทูลถามหาดวงแก้วที่พระศอ
พญานาคเล่าความให้ฟัง
พระมเหสีจึงอยากฟังธรรมและพบวิฑูรย์บัณฑิตบ้าง
แต่คงขึ้นไปเองมิได้แน่
จึงวางอุบายแกล้งป่วยไข้
ร้องทูลขอหัวใจของวิฑูร
บัณฑิตโดยเจ้าตัวต้องยินดีมอบให้

พญานาคลำบากใจอ้างว่า
วิฑูรบัณฑิตไม่มีใครได้พบเห็นง่ายดาย
ในวังเองก็มีการอารักขาแน่นหนา
จะพาตัวมาก็ยากดั่งสอยพระอาทิตย์นั่นไซร้

พญานาคได้แต่กลัดกลุ้มเมื่อวิมาลาเทวียังป่วยหนักอยู่
พระนางอิรันฑตีพระราชธิดาทราบความก็ทรงอาสา

"เสด็จแม่มิต้องทรงกังวลหรอกเพคะ เรื่องของวิฑูรบัณฑิตนี้
ขอให้ลูกได้จัดการเอง ลูกจะไปยังภพของมนุษย์และ
นำหัวใจของวิฑูรบัณฑิตมาถวายให้เพคะ"

ธิดานาคและยักษา

ครั้นแล้วพระธิดาอิรันฑตีจึงแต่งองค์งดงาม
ประดับดอกไม้แก้วมณีและเครื่องหอม
ว่ายน้ำไปยังกาฬคีรีขึ้นยืนบนยอดแล้วขับร้องฟ้อนรำในบทอันเสนาะหูว่า

"ผู้มีปัญญาทั้งปวง คนธรรพ์ กินนร นาค ครุฑ
หรือมนุษย์อันใดหากนำหัวใจวิฑูรบัณฑิตมาถวายพระมารดาของเราได้
เราจะยอมเป็นคู่ครองภักดีจนตาย"

ยามนั้นยังมียักษ์นามปุณณกะ
ผู้เป็นหลานท้าวเวชสุวรรณ
กำลังขี่ม้าเหาะผ่านมาทางยอดเขา
ได้ยินเพลงไพเราะและโฉมงดงามของพระธิดาก็ให้เกิดหลงใหล
เพราะเคยครองคู่กันมาแต่ปางก่อน
จึงเข้าพบถามความแล้วตกลงจะไปนำดวงใจวิฑูรบัณฑิตมาให้ได้

ยักษ์ปุณณกะ กลับไปทูลขออนุญาตท้าวเวชสุวรรณ
แต่ขณะนั้นท้าวเธอตัดสินคดีพิพาทของยักษ์มิทันฟังความ
ยักษ์ปุณณกะจึงทูลลาไปด้วยนึกว่าทรงอนุญาตแล้ว

เมื่อปุณณกะเหาะไปถึงเมืองราชคฤห์
แวะเก็บแก้วมณีชื่อ "มโนหร"
บนยอดเขาบรรพตไปด้วย
แก้วนั้นมีแวววาวพราวรัศมี
เมื่อเหาะไปถึงอินทปัตตีนครก็เข้าพระราชวังไปขอเฝ้า
พระเจ้าธนัญชัยด้วยสืบทราบมาว่าพระราชาโปรดเล่นสกายิ่งนัก
จึงคิดอุบายทูลท้าแข่งสกา

ขอเดิมพันคือดวงแก้วดวงหนึ่งและม้าตัวหนึ่ง

พระราชาทรงตรัสว่ามีม้าและแก้วมากมายแล้ว
แต่ปุณณกะที่จำแลงเป็นมนุษย์ได้อ้างว่า
ม้าและแก้วของตนมีฤทธานุภาพยิ่งนัก
จากนั้นจึงสำแดงให้พระราชาทอดพระเนตร

จากนั้นจึงขึ้นขี่ม้าทะยานขึ้นบนกำแพง
ฝีเท้าม้าว่องไวจนไม่เห็นตัวม้า
แม้ทะยานลงสระผิวน้ำก็ไม่กระเพื่อม
แล้วก็แสดงดวงแก้วให้ดูในดวงแก้วปรากฎเหล่าเทวบุตรและนางฟ้า
ทั้งนาค ครุฑ และบนสวรรค์ชั้นต่าง ๆ
พระราชาทอดพระเนตรเห็นดังนั้นก็อยากได้
จึงทรงตรัสว่า
ถ้าพระองค์เป็นฝ่ายพ่ายก็จะทรงยกราชสมบัติทั้งปวงให้
เว้นเพียงตัวพระองค์ พระมเหสี และเศวตฉัตรเท่านั้น

แข่งสกา

ครั้นแล้วการเล่นสกาก็ถูกจัดขึ้นที่โรงสกา
พระเจ้าธนัญชัย ทรงอธิษฐานถึงเทพธิดาที่รักษาพระองค์
และสรรเสริญคุณมารดา จากนั้นพระราชาเลือกลูกบาศก์ชื่อพาหุลี
ส่วนปุณณกะเลือกลูกบาศก์สาวดี

ก่อนจะทอดลูกสกาทองคำนั้น ปุณณกะได้ขอให้เสนาอำมาตย์
และกษัตริย์ทั่วทวีปที่มาประชุมกันพอดีในวันนั้นได้ร่วมเป็นพยานการแข่งขัน
มิให้เกิดการอิดออดบิดพลิ้ว ถ้ามีการพ่ายแพ้
คนทั้งปวงในที่นั้นต่างก็รับคำโดยดี

เมื่อพระราชาทอดลูกบาศก์ลง
ปุณณกะก็บังคับลูกบาศก์ให้ออกแต้มไม่ดี

พระราชาทรงรับลูกบาศก์ไว้ได้ก่อนตกพื้น
ปุณณกะจึงถลึงตาใส่เทพธิดาและยักษ์เสนาบดีของเมือง
จนตกใจหวาดกลัวหนีไปจนสุดขอบจักรวาลกันทั้งสิ้น

เมื่อโยนลูกบาศก์อีก ผลออกมาแต้มพระราชาก็พ่ายแพ้
ยักษ์ปุณณกะจึงประกาศก้องว่า

"เราชนะแล้ว พระราชาแพ้แล้ว"

จากนั้นปุณณกะก็ทูลทวงถามถึงของเดิมพัน
ซึ่งผู้ชนะจะต้องได้ พระเจ้าธนัญชัยราชาจึงตรัสว่า

"พ่อหนุ่มเอ๋ย เมื่อท่านเป็นผู้ชนะ
ก็จงขนเอาทรัพย์สินแก้วแหวนเงินทอง
แลช้างม้าทั้งปวงของเราไปเสียเถิด"

"ข้าแต่พระราชา
สิ่งที่มีค่าเหล่านั้นข้าพระองค์มิต้องการหรอกพระเจ้าข้า"

พระราชาสดับฟังดังนั้นก็ให้งุนงงนัก ตรัสถามว่า

"ถ้าเจ้าไม่ต้องการทรัพย์สินเงินทอง
แล้วยังมีสิ่งใดที่ต้องการอีกหรือ"

ยักษ์ปุณณะทูลตอบด้วยเสียงอันดังว่า
"ข้าพระองค์ต้องการตัววิฑูรบัณฑิตพระเจ้าข้า"

พระราชาทรงตกพระทัย ตรัสปฏิเสธว่า
"เราเดิมพันยกเว้นตัวเราด้วย
แต่วิฑูรบัณฑิตนั้นก็เปรียบเป็นตัวของเราเอง
จึงมิอาจยกให้ได้หรอกนะ
ขอให้เป็นสิ่งของอื่นเถิด




เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ

..
อนุโมทนาแล้วๆๆ..

ยักษ์ปุณณกะจึงให้วิฑูรบัณฑิตเป็นผู้ตัดสินเอง
โดยถามวิฑูรบัณฑิตว่าเป็นทาสพระราชาหรือเสมอเหมือนพระราชา

วิฑูรบัณฑิตจึงตอบตามความสัตย์ว่าตนเป็นทาสพระราชา
หากพระราชาจะพระราชทานแทนเดิมพันก็สมควรแล้ว
ยักษ์ปุณณกะจึงหัวร่อเย้ยพระราชาว่า
ตนชนะสกาด้วย และยังได้บัณฑิตไปโดยง่ายอีกด้วย

พระราชาทรงพิโรธ
และเสียพระทัยที่วิฑูรบัณฑิตถูกส่งไปโดยง่าย
จึงตรัสว่าถ้าอยากได้ก็จงเอาไป
แต่ขอให้วิฑูรบัณฑิตแสดงธรรมครั้งสุดท้าย

จึงตรัสถามถึงความว่า
การประพฤติตัวให้มีความปลอดโปร่ง
สำหรับผู้ครองเรือนนั้นมีอย่างไรบ้าง

การจะได้ชื่อว่าเป็นผู้สงเคราะห์ที่ดีนั้นต้องปฏิบัติอย่างไร

การละเว้นจากการเบียดเบียนผู้คนอื่นนั้นทำอย่างไร

การจะจากโลกนี้ไปอย่างไม่อาวรณ์นั้นทำได้อย่างไร


วิฑูรบัณฑิตทูลถวายโอวาทว่าการทั้งหมดนั้นปฏิบัติได้โดยดังนี้

ให้กล่าวคำสัตย์ รักษาสัจจะ รักษาศีล
ประพฤติสุจริต เว้นอบายมุข
ละเว้นการเบียดเบียน มิผิดในกามคุณ
สำรวมกายวาจา ไม่กระด้างทะนงตน
มีอัธยาศัยนุ่มนวล มีเหตุผล มีสติ
ศึกษาธรรมให้มีปัญญา
รู้จักแบ่งปันเข้าหาสมณพราหมณ์ผู้ทรงศีล

หากปฏิบัติได้ดังนี้ก็จะทำให้จิตใจสะอาด
เมื่อถึงกาลเวลาดับจิตไปโลกหน้าก็มิมีความทุกข์ทรมานอันใด

จากนั้นวิฑูรบัณฑิตขอเวลาอีก ๓ วัน เพื่อร่ำลาอบรมบุตรภรรยาก่อนจาก

ยักษ์ปุณณกะตกลงและพักในปราสาทชั้นที่ ๗ ของวิฑูรบัณฑิต
พักอยู่สุขสบายพร้อมนางสนม ๕๐๐ นาง
อาหารและมโหรีกล่อมบรรเลงชั้นเลิศ

วิฑูรบัณฑิตสั่งสอนธรรมแก่ลูกเมียให้จงรักพระราชา
ให้ตั้งอยู่ในความสุจริตและอดทนรักษาสัตย์
ไม่ควรขลาดจนงานเสีย
ไม่ให้กล้าจนโอหังอวดดีเกินไป
ไม่ให้เดินบนทางที่พระราชาเสด็จ
การกินอยู่นุ่งห่มมิให้เทียมพระราชา
นางสนมกำนัลของพระราชาก็มิควรไปตีสนิทชิดใกล้
มิให้ดื่มสุราเมรัยจนไร้สติ
มิควรเห็นแก่การพักผ่อนจนมิเอางาน
พึงประพฤติตนให้มีคุณประโยชน์ต่อพระราชาทั้งต่อหน้าแลลับหลัง
เมื่อ ๓ วันผ่านไปจึงถวายบังคมลาพระราชาไปกับปุณณกะ
ชนชาวเมืองและบรรดาเสนาอำมาตย์ ต่างก็โศกาอาดูรโดยทั่ว

ถูกยักษ์นำตัวไป

ฝ่ายยักษ์ปุณณกะขี่ม้าเหาะไปในอากาศ
คิดจะให้วิฑูรฑิตถูกกระแทกตายจะได้ควักหัวใจโดยง่าย
จึงขี่ม้าทะยานไปในลมโดยแรงแต่ลมก็แหวกออกเป็นช่อง
ด้วยอำนาจศีลและสัตย์ซึ่งวิฑูรบัณฑิตตั้งอธิษฐาน

ปุณณกะดึงม้าไปยังภูเขา หวังให้ฟาดต้นไม้และหินผา
แต่วิฑูรบัณฑิตก็มิตกจากม้ากระแทกสิ่งใด

ยักษ์ปุณณกะคิดเนรมิตกายเป็นพญาช้างวิ่งเข้ามาแทง
พระวิฑูรก็มิหวาดหวั่นตกใจกลัวแม้แต่น้อย

ยักษ์จึงแปลงเป็นงูใหญ่มาพันกายแผ่แม่เบี้ยขู่
พร้อมเสกพายุใหญ่พัดสนั่นเพื่อให้พระวิฑูรตกผาตาย
พระวิฑูรก็มิทรงสะดุ้งสะเทือน

ยักษ์ปุณณกะจับพระวิฑูรฟาดภูเขา
โยนไป ๓๐ โยชน์ พระวิฑูรก็ไม่ตาย

ไม่ว่าจะทำมหิทธิฤทธิ์อย่างไรก็มิอาจทำอันตรายได้
ยักษ์ปุณณกะจึงตัดสินใจจะลงมือฆ่าด้วยตัวเอง
ขณะนั้นพระวิฑูรจึงเอ่ยถาม

"ท่านมิใช่มานพหนุ่มธรรมดาจึงมีฤทธิ์มากมาย
ท่านยักษ์หรือเทวดา
ไฉนจึงทำร้ายข้าพเจ้าให้เป็นกรรมแก่ตัวเองดังนี้"

"เราชื่อปุณณกะ เป็นยักษาหลานของท่านท้าวเวชสุวรรณ"

แล้วยักษ์ปุณณกะจึงเล่าความทั้งสิ้นให้ฟัง
วิฑูรบัณฑิตจึงให้โอวาทแก่ยักษ์ว่า
อันสาธุนรธรรมนั้นมี ๔ ประการ
คือ ไม่สมควรร้ายมิตรหรือผู้ให้น้ำให้ที่พัก
มิควรทำร้ายผู้อื่นดุจเผามือที่ชุ่ม
ไม่ควรลุอำนาจกามหรือหลงสตรีจนทำชั่ว
สมควรเดินตามคนที่เดินก่อนและเชื้อเชิญเขา
คือ ให้รู้จักตอบแทนคุณ

เมื่อพระวิฑูรอธิบายรายละเอียดให้ฟังจนกระจ่าง
ยักษ์ปุณณกะก็สำนึกได้ด้วยความเข้าใจตลอด
และรู้ว่าตนประพฤติทุกข้อนั้นผิดทั้งสิ้น
จึงคิดซาบซึ้งธรรมปล่อยตัวพระวิฑูร

แต่พระวิฑูรยืนยันจะลงเมืองบาดาล
ยักษ์ปุณณะจึงอาสานำพาไปให้กับพญานาค

ลงเมืองบาดาล

ครั้นเห็นพระวิฑูรนิ่งเฉย
พญานาคทรงกริ้วที่พระวิฑูรไม่ถวายบังคม
จึงตรัสถามไถ่
พระวิฑูรตอบว่า

"ข้าแต่พญานาค
ข้าพเจ้ามิได้ดูหมิ่นพระองค์
แต่ธรรมดาของบัณฑิต
จะให้กราบไหว้คนที่จะฆ่าตนได้อย่างไรกัน"

พญานาคสดับฟังจึงทรงพอพระทัยนัก
พระวิฑูรทูลถามถึงสมบัติวิมานทิพย์ของพระองค์
พญานาคตอบว่าสมบัติทิพย์เหล่านี้มิได้สร้างเอง
แต่มีโดยผลบุญในอดีตชาติที่เคยถือศีลบำเพ็ญกุศลตลอดชีวิต

พระวิฑูรจึงว่าถ้าเช่นนั้นไฉนไม่ทำทานอีกในภพนี้
พญานาคจึงว่าก็ในบาดาลไม่มีภิกษุหรือสมณพราหมณ์ให้ทำบุญ
พระวิฑูรจึงว่าทำด้วยการแผ่เมตตาจิตก็ได้
ไม่ต้องทำทานด้วยวัตถุ
การไม่คิดร้ายเอาชีวิตผู้ใดก็คือแผ่เมตตาจิตแล้ว

พญานาคจึงทรงให้วิฑูรบัณฑิตแสดงธรรมแก่พระนางวิมาลา
เป็นที่ซาบซึ้งเข้าใจแจ้งกันเป็นที่น่ายินดี
พญานาคจึงตรัสว่าการแสดงธรรม คือ
"หัวใจ" ของพระวิฑูรนั่นเอง

จากนั้นจึงพระราชทานพระธิดาให้ยักษ์ปุณณกะ
จัดงานพิธีวิวาห์เฉลิมฉลองยิ่งใหญ่ในบาดาล
ให้เว้นการดื่มสุรา เว้นการประทุษร้าย
ปล่อยสัตว์จากที่ขัง ตลอดเวลาเดือนหนึ่ง

พระวิฑูรก็ได้บรรณาการจากบาดาลทุกเดือน
และดวงแก้วมณีที่พระธิดาและยักษ์ปุณณกะ
มอบให้ตนก็ยกถวายยังพระราชาด้วยความภักดียิ่ง
จากนั้นจึงแสดงธรรมให้โอวาทแก่ปวงชน
ด้วยการถือศีลบำเพ็ญบุญตราบจนสิ้นอายุขัย

คติธรรมเรื่องนี้อยู่ที่เหตุแห่งความพิบัติคือการพนัน
และการมีเมตตาจิตย่อมส่งผลให้ได้รับเมตตาจิตตอบด้วยในที่สุด

ทศชาติที่ ๑๐ พระเวสสันดร...

รายละเอียด : เมื่อครั้งอดีตกาลที่ล่วงมา
นครสีพีรัฐบุรีนั้นมีพระราชาพระนามสีพีราช
ทรงครองเมืองโดยทศพิธราชธรรม
พระราชาทรงยกบัลลังก์ให้พระโอรสขึ้นเสวยราชย์แทน
เมื่อเจริญวัยสมควรแล้ว
พระราชโอรสมีพระนามว่า "สัญชัย"
และได้อภิเษกกับพระนางผุสดี
พระธิดาแห่งราชากรุงมัททราช

พรจากภพสวรรค์

แต่ปางก่อนนั้นผุสดีเทวีเสวยชาติเป็นอัครมเหสีของพระอินทร์
เมื่อจะสิ้นพระชนมายุจึงขอกัณฑ์ทศพรจากพระอินทร์ได้ ๑๐ ข้อ
ทั้งยังเคยโปรยผงจันทร์แดงถวายพระวิปัสสีพุทธเจ้า
และอธิฐานให้ได้เกิดเป็นมารดาพระพุทธเจ้าด้วย
พร ๑๐ ข้อนั้นมีดังนี้

๑ ขอให้เกิดในกรุงมัททราช แคว้นสพี
๒ ขอให้มีดวงเนตรคมงามและดำขลับดั่งลูกเนื้อทราย
๓ ขอให้คิ้วคมขำดั่งสร้อยคอนกยูง
๔ ขอให้ได้นาม "ผุสดี" ดังภพเดิม
๕ ขอให้มีพระโอรสเกริกเกียรติที่สุดในชมพูทวีป
๖ ขอให้พระครรภ์งาม ไม่ป่องนูนดั่งสตรีสามัญ
๗ ขอให้พระถันเปล่งปลั่งงดงามไม่ยานคล้อยลง
๘ ขอให้เส้นพระเกศาดำขลับตลอดชาติ
๙ ขอให้ผิดพรรณละเอียดบริสุทธิ์ดุจทองคำธรรมชาติ
๑๐ ขอให้ได้ปลดปล่อยนักโทษท่ต้องอาญาประหารได้

เมื่อได้มาเกิดเป็นอัครชายา
ของพระราชาแคว้นสีพีรัฐสมดั่งคำพระอินทร์นั้น
พระนางยังมีพระสิริโฉมงดงามตามคำพรอีกด้วย
ครั้งเมื่อทรงพระครรภ์ครบ ๑๐ เดือน
พระอินทร์ก็ทูลอาราธนาพระโพธิสัตว์มาจุติในครรภ์พระนาง

ประสูติพระกุมาร

วันหนึ่งพระนางผุสดีทรงทูลขอพระราชาประพาสพระนคร
เมื่อขึ้นสีวิกาเสลี่ยงทองเสด็จสัญจร
ไปถึงตรอกทางของเหล่าพ่อค้าก็เกิดปวดพระครรภ์
และทรงประสูติพระราชาโอรสกลางตรอกนั้น
พระราชกุมารจึงได้พระนามว่า "เวสสันดร"

ในวันที่พระราชกุมารทรงประสูติ
พญาช้างฉัททันต์ได้นำลูกช้างเผือกเข้ามาในโรงช้างต้น
ช้างเผือกคู่เผือกคู่บารมีนั้นมีนามว่า "ปัจจัยนาเคนทร์"

พระราชกุมารเวสสันดร
ทรงบริจาคทานตั้งแต่ ๔-๕ ชันษา ทรงปลดปิ่นทองคำ
และเครื่องประดับเงินทองแก้วเพชรให้แก่นางสนมกำนัลทั่วทุกคนถึง ๙ ครั้ง
เพื่อมุ่งหวังพระโพธิญาณภายภาคหน้า

เมื่อทรงเจริญชันษาได้ ๙ ปี
ก็ทรงตั้งจิตอธิษฐานว่าจะบริจาคเลือดเนื้อ
และดวงหทัยเพื่อมุ่งพระโพธิญาณในกาลข้างหน้าอย่างแน่วแน่

ครั้นถึงวัย ๑๖ พรรษา ก็แตกฉานในศิลปวิทยา ๑๘ แขนง
ทรงได้ขึ้นครองราชย์และอภิเษกกับพระนางมัทรี
และมีพระโอรสกับพระธิดาพระนามว่า "ชาลีกุมาร" และ "กัณหากุมารี"
อันหมายถึงห่วงทองบริสุทธิ์

เวลาต่อมาเมืองกลิงครัฐเกิดกลียุค
ฝนแล้งผิดฤดูกาลข้าวยากหมากแพงเป็นที่ยากเข็ญทุกข์ร้อนไปทั่ว
ชาวนครมาชุมนุมร้องทุกข์หน้าวังกันแน่นขนัด
พระเจ้ากลิงคราชจึงทรงถือศีล ๗ วัน
เพื่อขอบุญกุศลช่วย ทว่าฝนฟ้าก็ยังแล้งหนัก
อำมาตย์จึงทูลให้ทรงขอช้างเผือกแก้วปัจจัยนาเคนทร์ของพระเวสสันดร
ด้วยว่าพระเวสสันดรกษัตริย์สีพีรัฐนั้นขี่ช้างคู่บารมีไปหนใด
ก็มีฝนโปรยปรายชุ่มชื้นไปทั่วแคว้น

พระเจ้ากลิงคราชจึงส่ง ๘ พราหมณ์ไปทูลขอช้างแก้วจากพระเวสสันดร

เมื่อได้ช้างแก้วจากพระเวสสันดรแล้ว
พราหมณ์ก็ขี่ช้างออกจากกรุง
บรรดาชาวนครเห็นช้างพระราชาก็กรูกันเข้าล้อม
และตะโกนด่าทอจะทำร้ายพราหมณ์ทั้ง ๘ คน

แต่พราหมณ์ตวาดตอบว่า
พระเวสสันดรพระราชทานช้างให้พวกตนแล้ว

เมื่อพราหมณ์นำช้างแก้วไปถึงเมือง
ฝนฟ้าก็โปรยปรายลงมาเป็นที่ยินดีทั้งแคว้น

แต่ในกรุงสีพีนั้นกลับอลหม่าน
มหาชนต่างมาชุมนุมที่หน้าพระลานร้องทุกข์พระเจ้ากรุงสัญชัยว่า
พระเวสสันดรยกพระยาคชสารคู่บ้านเมืองให้คนอื่น ผิดราชประเพณี
เกรงว่าอีกต่อไปภายหน้าอาจยกเมืองให้คนอื่นก็ได้
ขอให้เนรเทศพระเวสสันดรออกจากนครเถิด

พระเจ้ากรุงสัญชัยจำต้องเนรเทศพระราชโอรสด้วยเสียพระทัยนัก
พระนางผุสดีทูลขออภัยโทษก็มิเป็นผลสำเร็จ
พระเวสสันดรทูลลาพระมารดาพระบิดา
และขอบริจาคทานให้พิธีสัตตสตกมหาทาน
คือ ช้าง ม้า โคนม รถม้า ทาสและทาสี
อย่างละ ๗๐๐ บริจาคให้คนทั่วไป

สัตตสตกมหาทานนั้น คือ
ช้าง ๗๐๐ เชือก
ม้า ๗๐๐ ตัว
โคนม ๗๐๐ ตัว
รถม้า ๗๐๐ คัน
นารี ๗๐๐ นาง
ทาส ๗๐๐ คน
ทาสี ๗๐๐ คน
ผ้าอาภรณ์ ๗๐๐ ชิ้น

เสด็จออกจากนคร

พระนางมัทรีพาพระโอรสและพระธิดาตามเสด็จออกป่าด้วย
มิทรงยอมอยู่ในวังแม้พระเวสสันดรจะยับยั้งห้ามปราม
มิให้มาตกระกำลำบากด้วยกันในป่า

ระหว่างทางที่เสด็จขึ้นราชรถทองไปนั้น
มีพราหมณ์วิ่งมาทูลขอม้าบ้าง
ขอราชรถบ้าง พระเวสสันดรก็ยกให้ทั้งสิ้น
ในที่สุดจึงต้องทรงอุ้มพระโอรสและพระธิดาเสด็จเข้าป่าไป

เมื่อเสด็จด้วยพระบาทถึงเมืองเจตรัฐ
พระราชาเสด็จมาต้อนรับและทูลเชิญให้ครองเมืองเจตรัฐนั้น
แต่พระเวสสันดรขอไปบำเพ็ญเพียรในป่า
กษัตริย์เจตรัฐจึงรับสั่งให้เจตบุตรคอยอารักขาในป่า
และถวายน้ำผึ้งและเนื้อให้พระเวสสันดรด้วย

เมื่อพระเวสสันดรเดินทางมาถึงเขาวงกต
พระนางมัทรีและชาลีกุมาร
กัณหากุมารีต่างก็เหน็ดเหนื่อยสะอื้นไห้ด้วยความลำบากยากเข็ญ
พระเวสสันดรจึงทรงเปลี่ยนเครื่องทรงเป็นนุ่งห่มของนักบวช
พระนางมัทรีก็ทรงบวชเป็นดาบสินี
บำเพ็ญศีลกันในป่าอยู่ที่อาศรม
พระนางมัทรีต้องปัดกวาดอาศรมทุกวันแล้วก็หาผลไม้ในป่า
ตักน้ำมาเตรียมไว้

ในป่านั้นอุดมด้วยผลไม้นานาชาติ
มีสระโบกขรณีน้ำสะอาดใสไหลเย็น
มีพฤกษาร่มรื่นและมีดอกไม้หอมหวลทั่วทั้งป่าราวกับวิมานทิพย์



ชูชก ขอทานเฒ่า

อีกด้านหนึ่งนั้น พราหมณ์นาม "ชูชก"
ได้เที่ยวขอทานเก็บเงินได้ถึง ๑๐๐ กษาปณ์
จึงนำเงินไปฝากเพื่อนไว้พลางคุยอวดเศรษฐีอย่างปีตินัก
จากนั้นก็ออกเดินทางตระเวนขอเงินสืบไป

ส่วนพราหมณ์ผัวเมียเก็บเงินไว้นานแล้ว
เห็นว่าชูชกไม่มาเอาสักที
คิดว่าชูชกคงจะตายไปแล้ว
จึงชวนกันนำเงินนั้นออกมาใช้จ่ายเสียจนหมดทั้งสิ้น

ครั้นชูชกหวนกลับมาทวงเอาเงิน
สองผัวเมียก็ตกใจงันงกมิรู้จะทำประการใด

ด้วยความที่กลัวชูชกจะเอาความ
จึงตกลงจะยกนางอมิตดาลูกสาวให้แก่ชูชกแทนเงินที่ใช้หมดไป

นางอมิตดามีรูปงามและวัยสาว
ส่วนชูชกนั้นเฒ่าชราและมีรูปลักษณ์อุบาทว์อัปลักษณ์ยิ่งนัก

เมื่อชูชกพานางอมิตดาไปอยู่กินด้วยกันที่หมู่บ้านทุนวิฐ
พวกเมียพราหมณ์บ้านอื่นต่างพากันริษยาอิจฉานางอมิตดา
พราหมณ์ทั้งหมู่บ้านก็ชื่นชมนางอมิตดาจนมาทุบตีเมียตนกันทุกวัน
ด้วยเพราะนางอมิตดานั้นเป็นบุตรกตัญญู
เมื่อมาอยู่กับชูชกก็ปรนนิบัติรับใช้ทุกประการมิให้ขาดตกบกพร่อง
วาจาก็ไพเราะมิเคยขึ้นเสียง

เหล่าเมียของพราหมณ์จึงมาดักนางอมิตดาที่ท่าน้ำ
รุมด่าว่นางอมิตดาที่มาเป็นเมียชูชกน่าเกลียดตัวเหม็นน่าขยะแขยง
ยอมรับใช้ตาเฒ่าทุกอย่างน่าสมเพช

นางอมิตดาถูกรุมด่าก็หิ้วหม้อน้ำร้องไห้กลับบ้าน
บอกแก่ชูชกว่าจะไม่ไปตักน้ำและไม่ทำงานบ้านอีกแล้ว
ขอให้ชูชกไปทูลขอกัณหาชาลี
จากพระเวสสันดรมาช่วยงานบ้านก็แล้วกัน

ด้วยความรักภรรยา เฒ่าชูชกจึงเตรียมข้าวตู
และถั่วงาใส่ย่ามออกเดินทางไปยังเขาวงกตทันที

ในระหว่างเดินทาง ตาเฒ่าชูชกแวะเวียนถามชาวบ้านว่า
พระเวสสันดรเสด็จประทับอยู่ ณ ที่แห่งใด

พวกชาวบ้านต่างก็เขวี้ยงอิฐหินเข้าใส่ขอทานเฒ่า
แล้วขับไล่ด้วยถ้อยคำหยาบคายต่าง ๆ ว่าเป็นไอ้พวกจั ญไร
มักขอเอาทุกอย่างจนพระเวสสันดรตกระกำลำบาก

เฒ่าชูชกเดินดุ่มเข้าป่าไปเจอสุนัขของเจตบุตรที่อารักขาป่า
สุนัขต่างวิ่งกรูเข้าไล่กัดขอทานเฒ่า
จนต้องวิ่งขึ้นต้นไปม้ด้วยตกใจเสียขวัญ

พรานเจตบุตรผู้มีรูปร่างกำยำไว้หนวดแดงหน้าตาถมึงทึง
ก็ถือหน้าไม้อาบยาพิษมาหาชูชกหมายจะฆ่าให้ตาย
ตามคำสั่งกษัตริย์เจตรัฐ

เฒ่าชูชกเจ้าเล่ห์คิดอุบายเอาตัวรอดจึงตัวสั่นงันงกรีบร้องว่า
ตนเองเป็นราชทูตของพระราชา
มาทูลเชิญเสด็จพระเวสสันดรกลับวัง
เพราะพระราชาทรงอภัยโทษแล้ว

พรานเจตบุตรได้ยินก็ดีใจจึงเชื่อคำเท็จนั้น
จึงจัดเสบียงเพิ่มให้ชูชกและชี้ทางให้อีกด้วย

เฒ่าชูชกเดินทางไปกลางป่า
พบฤาษีอัตจุตก็เล่าความเท็จอีก
ฤาษีจึงยอมชี้ทางไปอาศรมของพระเวสสันดร
เมื่อไปถึงเป็นเวลาพลบค่ำ
เฒ่าชูชกก็ซ่อนตัวบนชะง่อนเขาด้วยคิดว่า
ต้องรอรุ่งเช้าให้พระนางมัทรีออกไปหาผลไม้
เพราะนางคงไม่ยอมยกลูกให้ใครแน่


เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ



ทำบุญออนไลน์ สร้างหลวงพ่อฤาษีลิงดำ กับร้าน7-11

โครงการสะพานบุญhttp://boonnumjais.blogspot.com/

เชิญร่วมบุญปั้นพระอุปคุต ปางจกบาตร หน้าตัก ๒๕ นิ้ว
โทร. 089-8523498

ร่วมสร้างกุฏิรับรองหลวงปู่สิงห์ทอง ปภากโร
โทร 080-7202031

ขอเชิญร่วมบุญโครงการจัดสร้างพระพุทธรูปแกะสลักภูผาที่ใหญ่ที่สุดในโลก
http://www.siamculture.in.th/worldbigge ... 3818bb7c57




ร่วมถวายค่าเหล็กเส้น สร้างมหาเจดีย์ฯ ปราถนาบุญใหญ่ก็ย่อมได้ ถ้าทำด้วยศรัทธา
039-495243



เชิญร่วม สร้างลานปฏิบัติธรรมและพระประธานพร้อมพระอัครสาวก
โทร. ๐๘๕-๔๙๒-๑๕๗๗



ต้องการสร้างพระพุทธรูปถวายบ้าง
080-671-6191

เชิญร่วมงานเททองหล่อพระพุทธชินราชหน้าตัก ๕ ศอก

วันอาทิตย์ที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ วัดมหาวัน ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ลำพูน



เชิญร่วมสร้างพระบุษยรัตน์พม่าฐานหินหยกอินเดียประดิษฐานพระบรมฯจากพระสังฆราช
084-411-8852


บอกบุญเชิญทุกท่านร่วมทำบุญสร้างกุฏิและบูรณะวัด
http://www.thaiseoboard.com/index.php/t ... 0.html#top




ขอเชิญทอดผ้าป่าสร้างพระประธานปรางทรงเครื่อง ณ วัดอำเภอเมืองสรวง จังหวัดร้อยเอ็ด


ร่วมเป็นเจ้าภาพทำบุญด้วยการต่อระบบไฟฟ้าและสร้างพระพุทธรูปปางลีลา ความสูง ๙ เมตร
081-8536617


ร่วมสร้างสมเด็จองค์ปฐม "องค์สิ้นภพจบชาติ" ที่ภูเก็ต
081-1901125

ขอเชิญร่วมเป็นเจ้าภาพประดับเพชรสมเด็จองค์ปฐมวัดป่าภูน้อย
0899416222
งานบุญครั้งสุดท้ายก่อนเข้าพรรษานี้ มาร่วมสร้างมหาทานบารมี อำนาจวาสนากันได้ที่นี่
๐๘๓-๑๑๔๓๖๘๑


โครงการสร้างโรงครัวผู้จาริกบุญ
โครงการสร้าง โรงครัวผู้จาริกบุญของมูลนิธิวัดไทยกุสินาราเฉลิมราชย์-อินเดียครับ


ขอเชิญร่วมสร้างโบสถ์ ณ วัดคลองช้าง พิษณุโลก
089 566 1776


ขอเชิญร่วมสร้างวิหารกลางน้ำที่ประดิษฐานพระอุปคุต ณ วัดบึงกระดาน พิษณุโลก
081 973 2012


ร่วมซ่อมหลังคาโบสถ์กับ อ. สนธิชัย ทวีโชคทรัพย์สินผู้จัดรายการแสงธรรมเพื่อชีวิตออกอากาศ AM 1422 วันจันทร์-ศุกร์ 10:00 น. - 10.30 น.


ขอเชิญร่วมโครงการถวายเทียนวันเข้าพรรษาปี 2555 จำนวน 22 คู่
0856578676


รว่มกันสร้าง กุฏิที่พักสังฆ์ ณ.วัดป่าไทรงาม ตอนนี้ยังขาดทุนการสร้างอีกมากต.วังชมพู อ.หนองบัวแดง จ.ชัยภูมิ


ขอเชิญร่วมสร้างหลวงปู่ทวดเหยียบน้ำทะเลจืด หน้าตัก 36 นิ้ว
086 – 3381477


ด่วนที่สุด รับเป็นเจ้าภาพถวายผอบบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ประทานจากสมเด็จพระสังฆราชฯ
โทร ๐๘๓-๑๑๔๓๖๘๑

แจ้งชื่อเว็บไซต์ใหม่ ของวัดบ้านน้อยท่าทอง จ.พิษณุโลก
http://student.nu.ac.th/watbannoitatong/


ขอเชิญร่วมก่อสร้างลานธรรมพร้อมพระประธาน และพระอัครสาวก
ขอเชิญร่วมเติมองค์พระตามกำลังศรัทธาที่
ธนาคารกรุงเทพ สาขา 0406ศรีขรภูมิ

ชื่อบัญชี พระกฤษฎา สุปัญโญ บัญชีเลขที่ 406-0-69038-7

ขอความอนุเคราะห์ช่วยสร้างลานธรรมเล็กๆ
โทร.๐๘๕-๔๙๒-๑๕๗๗


เชิญร่วมซ่อมแซมพระอุโบสถ และพระประธาน อายุ 200 กว่าปี ณ วัดเตาเหล็ก
ร่วมเป็นเจ้าภาพได้โดยโอนเงินเข้าบัญชีดังนี้

ชื่อธนาคาร : ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน)

ชื่อบัญชี : นายณัฐพัชร จันทรสูตร เพื่อพระพุทธศาสนา

เลขที่บัญชี : 081 - 247871 - 6

ปิดรับให้ร่วมทำบุญ วันศุกร์ที่ ๑๗ สิงหาคม ๒๕๕๕ เวลา ๑๘.๐๐ น.



วันอาสาฬหบูชาปีนี้ ขอเชิญร่วมพิธีมหากุศล เททองหล่อพระพุทธเมตตา ณ วัดจันทร์ตะวันตก


กำหนดการประทานเพลิงศพ พระอธิการอนุจิต อนุตฺตโร (ศรุตานนท์)
http://socialdd.blogspot.com/


ขอเชิญร่วมเป็นกรรมการทอดผ้าป่าฉลองพุทธชยันตี กับหลวงพ่อมนัส มนฺตชาโต
http://www.palungthat4.com/


เชิญร่วมงานผ้าป่า จ.อุบลฯ ณ วัดป่าบ้านตาติด
ทอดถวาย ณ วัดป่าบ้านตาติด <O ></O >


หมู่ที่ 3 ต.โนนผึ้ง อ.วารินชำราบ จ.อุบลราชธานี<O ></O >


วันเสาร์ที่ 21 กรกฎาคม 2555<O


เชิญร่วมสร้างบารมีทอดผ้าป่าซื้อที่ดินสร้างมหาวิทยาลัยสงฆ์
๐๘๖-๖๔๔-๔๙๓๔


ขอรับบริจาคหนังสือธรรมะเพื่อใส่บาตรพระบวชใหม่ 200 รุปที่จะบวชถวายสมเด็จย่า 15 ก.ค.55
สามารถร่วมบริจาคจัดส่งมาได้ตามชื่อ-ที่อยู่ ดังนี้

ธัญญ์พิชชา แพรสีเขียว
72/739 ม.6 หมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ ถ.ฟ้าคราม ต.คูคต อ.ลำลูกกา จ.ปทุมธานี 12130


สารคดีวัดถ้ำเมืองนะ เผยแพร่เป็นธรรมทาน เชิญชวนคนนั่งสมาธิและปฎิบัติธรรม

บอกบุญพิมพ์หนังสือ"กวีธรรมคำกลอน" เล่มละ ๑๐ บาท
โทร.089-8523498

ร่วมสร้างหอกระจายเสียงชุมชนมีรายการธรรรมะเป็นธรรมทานด้วย
อ. สนธิชัย ทวีโชคทรัพย์สิน ผู้จัดรายการแสงธรรมเพื่อชีวิตออกอากาศ AM 1422 วันจันทร์-ศุกร์ 10:00 น. - 10.30 น.


ขอเชิญฟังรายการพระธรรมตามพระไตรปิฏกบรรยายโดยพระสมบัติ นันทิโก
AM 1035 จันทร์ ถึง ศุกร์ เวลา 21.00-23.00 น.
AM 1422 เสาร์และอาทิตย์ เวลา 11.00-12.00 น.
และพฤหัสบดี ถึง อาทิตย์ เวลา 21.00-22.00 น.

ท่านผู้เป็นเจ้าของ CD/MP3 นี้ชื่อว่าได้ร่วมทำบุญสมทบการเผยแผ่ออกอากาศวิทยุเหล่านี้เพื่อเป็นธรรมทาน

ขออนุโมทนาทุกท่านที่ทำบุญสนับสนุนการเผยแผ่
โดยบริจาคเข้าบัญชีเพื่อการออกอากาศพระธรรมตามพระไตรปิฏก
ชื่อบัญชี มูลนิธิรักษ์ธรรม
ธนาคารกสิกรไทย สาขานวนคร
บัญชีเลขที่ 405-2-19382-3



มูลนิธิรักษ์ธรรม โทร 02-7115997-8





ขอเชิญร่วมบรรพชาอุปสมบทหมู่และร่วมเป็นเจ้าภาพเนื่องในวันเข้าพรรษ วัดอ้อน้อย
034- 204 815


ร่วมเป็นเจ้าภาพทอดกฐินสามัคคี ณ ประเทศศรีลังกา 22-27 พย.55
โทร. 081-3684895


นิทรรศการ"ผลงานการเรียนการสอนของครูและศิษย์สำนักวัดสุทธาราม"


พระสมเด็จวัดระฆังปี2515รุ่น100ปีและอื่นๆร่วมสร้างโอกาสให้กับคนยากไร้
081-6745110

โครงการถวายตู้ยาพร้อมยาสามัญประจำวัดและเวชภัณฑ์ วัดละ ๑ ตู้ ๗๗ จังหวัดทั่วประเทศ
ธนาคารกรุงไทยสาขา ปิโตรเลียม 0711223882

ขอเชิญร่วมมหากุศลครั้งยิ่งใหญ่ด้วยการเป็นเจ้าภาพสร้าง “พุทธสถานพระศรีอาริยะเมตไตรย์”
เนื้อที่ ๑๓ ไร่ ณ ต.สามเมือง อ.ลาดบัวหลวง จ.พระนครศรีอยุธยา ๑๓๒๓๐<O ></O >


ทำบุญถวายผ้าไตร วัดสุนันทวนาราม พระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก
082-449-0222


ด่วนร่วมทำบุญถวายกลด ผ้ายางและอาสนะกันฝนพระธุดงค์
โทร.08-1674-0836


ขอเชิญร่วมโครงการธรรมสัญจร ครั้งที่ 14 นมัสการพระป่า 12 วัด 4 วัน3 คืน
088-6143542


ขอเชิญทำบุญตักบาตรและฟังพระธรรมเทศนา พระกรรมฐาน
085-9144488


จัดหาลูกฟุตบอล เสื้อผ้า หนังสือสำหรับเด็กและนักเรียนชั้น ป. ถึง ม
อ. สนธิชัย ทวีโชคทรัพย์สิน ผู้จัดรายการแสงธรรมเพื่อชีวิตออกอากาศ AM 1422 วันจันทร์-ศุกร์ 10:00 น. - 10.30 น.


ขอเชิญร่วมทำบุญ รับพระสมเด็จวัดระฆัง0804892999

ขอบอกบุญพุทธศาสนิกชนผู้ใจบุญทุกท่านร่วมทำบุญสร้างสะพานข้ามน้ำในสอย
089-9557371


บุญแห่งการสร้าง โบสถ์ และ กุฏิพระสงฆ์... ณ วัดนนทรีย์ อ.บ่อไร่ จ.ตราด
089 6695066

สถานสงเคราะห์เด็กอ่อนปากเกร็ด ต้องการความช่วยเหลือ
02 – 583 – 3000


หาเงินช่วยบวชนาคกำพร้า
081-6745110


28 ก.ค.55 ขอเชิญร่วมเป็นเจ้าภาพไถ่ชีวิตโค-กระบือ ถวายเป็นพระราชกุศล
โทร.02-233-8109

บุญไถ่ชีวิตโค เพื่อบริจาคให้กับชาวบ้านในอ.แม่ริม จ.เชียงใหม่
เบอร์บัญชี 515-1-09743-1 กรุงไทย สาขา แม่ริม ชื่อ นภัสสรณ์


ขอเชิญร่วมกองทุนสมเด็จองค์ปฐมพระบรมคูร(ประดับเพชร)พิทักษ์รักษาพระเถรเจ้า
087-614-6689

..

อนุโมทนาแล้วๆๆ..

เคราะห์ร้ายมาถึง

และในคืนนั้นเอง พระนางมัทรีทรงสุบินร้ายว่า
มีบุรุษผิวดำร่างสูงใหญ่นุ่งผ้าย้อมฝาด
สองหูทัดดอกไม้แดง มือถือดาบใหญ่
ตรงเข้าจิกพระเกศาแล้วแทงดาบใส่ดวงพระเนตร
ควักดวงตาออกไปทั้งสองข้าง
จากนั้นกรีดพระอุระควักเอาพระทัยไปทั้งดวง

พระนางร้องลั่นสะดุ้งตื่นบรรทมพระวรกายสั่นสะท้าย
รีบไปหาพระเวสสันดรเพื่อจะให้ทำนายฝัน
แต่เมื่อเข้าไปในอาศรมพระเวสสันดรก็ตรงตรัสว่า

"น้องหญิงจงเล่าความอยู่ที่ข้างนอกเถิด"

พระนางมัทรีทรงทูลเล่าพระสุบินนั้นพระทัยสั่น
พระเวสสันดรทรงทราบว่าจะเกิดอะไรขึ้นในรุ่งเช้า
แต่ทรงตรัสแก่พระนางว่าเป็นความตรากตรำลำบาก
จึงทำให้เกิดธาตุวิปริตดังนี้

เมื่อรุ่งเช้าพระนางมัทรีมีลางสังหรณ์ไม่อยากเสด็จเข้าป่า
จึงตรัสสั่งพระโอรสและธิดาให้อยู่ใกล้ ๆ เสด็จพ่อ

ครั้นพระนางมัทรีไปแล้ว
เฒ่าชูชกจึงรีบเข้าไปยังบริเวณอาศรมทันที

เมื่อพระกุมารชาลีเข้าไปถามต้อนรับ
ชูชกสังเกตุรู้ว่าพระกุมารเป็นเด็กฉลาด
จึงทรงร้องตวาดไล่ไปด้วยหวังจะข่มให้กลัวแล้วหนีไป

แล้วเฒ่าชูชกก็เข้าเฝ้าพระเวสสันดร
พยายามอ้างถึงความลำบากยากเข็ญนานาประการ
ในการเดินทางฝ่าอันตรายมาถึงป่านี้
ก็เพื่อขอปิยบุตรไปช่วยงานที่บ้าน
เนื่องจากตนจนยากไม่มีเงินซื้อทาสได้

พระเวสสันดรทรงตรัสอนุญาต
ชาลีกุมารแอบได้ยินจึงพาน้องสาวไปซ่อนที่ใต้ใบบัวข้างสระน้ำ

เฒ่าชูชกเห็นเด็กทั้งสองหายไป
ก็แกล้งติเตียนตัดพ้อพระเวสสันดรด้วยคำบริภาษว่า

"ไหนล่ะที่พระองค์บริจาคทาน
ปากยกให้แต่ไหนละเด็กร้ายทั้งสองคงจะคิดหนีไปแล้ว
พระองค์มิได้มีจิตบริจาคทานตามที่ลั่นสัจจะไว้เลย"

เมื่อสดับดังนั้น พระเวสสันดรจึงทรงเสด็จออกตามหาทั่วบริเวณ

ชาลีราชกุมารมิอยากให้พระราชบิดาออกร้องเรียกนานไป
จึงจูงน้องออกมา
พระเวสสันดรขอให้กัณหา ชาลี ติดตามเฒ่าชูชกไปเถิด
แต่ให้รอร่ำลาพระนางมัทรีก่อน

เฒ่าชูชกไม่ยอมฟัง
รีบหาเชือกเถาวัลย์มาผูกมัดพระโอรสพระธิดา
แล้วเอาหวายเฆี่ยนตีต่อหน้าพระเวสสันดร
พลางฉุดกระชากลากไปอย่างโหดเหี้ยม

กัณหา ชาลี ถูกตีรุนแรงก็ร่ำไห้หาพระบิดาพระมารดา
พระเวสสันดรทรงกันแสง
แต่ก็ตั้งมั่นในสัจจะที่พระองค์ตั้งจิตไว้

ก่อนไปนั้นชูชกว่า
ถ้าจะไถ่ตัวกันหาชาลีได้ต้องให้
ทาส ทาสี ช้าง ม้า โคนม ทองคำ สิ่งละ ๑๐๐ แก่ชูชก

ครั้นเมื่อเฒ่าร้ายนำตัวพระกุมารและกุมารีไปแล้ว
ก็ให้เกิดอัศจรรย์ดินฟ้าวิปโยคครืนครั่น
ฟ้าผ่าน่าสะพรึงกลัวไปทั่วป่าหิมพานต์

ฝ่ายพระนางมัทรีอยู่ในป่า ประสบแต่เหตุอาเพศ
ทรงหลงทางและมีสัตว์ป่ามานอนขวางมิให้เสด็จกลับได้
จนเย็นย่ำถึงกลับอาศรมได้สำเร็จ
เรียกหาธิดากับโอรสอยู่นานก็มิพบเห็น

พระเวสสันดรทรงเล่าความทั้งหมดให้พระนางทราบ
พระนางมัทรีทรงตกพระทัยกันแสงจนสลบไป
ครั้นฟื้นขึ้นมาจึงทรงยอมอนุโมทนา
ในพระโพธิญาณซึ่งบริจาคทานด้วยบุตรไป

ขณะนั้นท้าวสหัสนัยบนสวรรค์
เกรงว่าจะมีชายโฉดมาทูลขอพระนางมัทรี
จึงจำแลงกายเป็นนักบวชชรามาทูลขอพระนาง
พระเวสสันดรทรงยินดีบริจาคทานให้



องค์อินทร์ประสาทพร

พระสหัสนัยจึงทูลว่าขอฝากไว้
แล้วให้พระเวสสันดรรับพร ๘ ประการดังนี้ คือ

หนึ่ง
ให้ทรงได้รับอภัยโทษ

สอง
ให้ทรงช่วยคนถูกฆ่าได้

สาม
ให้ไพร่ฟ้าได้พึ่งพา

สี่
ให้มั่นคงในมเหสี ไม่ลุ่มหลงสตรีอื่น

ห้า
ให้ได้สืบสันติวงศ์

หก
ให้มีสิ่งของบริจาคทานมิสิ้น

เจ็ด
ให้มีอาหารทิพย์พอเพียงทุกรุ่งเช้า

แปด
ให้ได้สำเร็จพระโพธิญาณ

แล้วท้าวสหัสนัยก็เนรมิตรร่างเป็นพระอินทร์เหาะขึ้นฟ้าไปทันที

ด้านชูชกเฒ่านั้นฉุดลากสองกุมารน้อยไปพลางทุบตีไปพลาง
ด้วยหวังจะกลับไปหาภรรยาโดยเร็ว
เมื่อถึงทางแยกเข้าเมืองกลิงคราฐ
เทพยดาก็ดลบันดาลให้ชูชกเดินเข้ามาในเมืองสีพีรัฐ

พระเจ้ากรุงสัญชัยก็ได้ทรงสุบินประหลาดว่า
มีชายอัปลักษณ์นำดอกบัวตูมและดอกบัวบานมาถวายให้
พระองค์รับมาทัดที่พระกรรณแล้วก็ทรงตื่นบรรทม

เหล่าโหรก็ถวายคำทำนายว่า
พระราชวงศ์ที่จากพลัดไปจะเสด็จคืนวัง

วันรุ่งขึ้นนั้นเฒ่าชูชกจูงกุมารน้อยผ่านหน้าพระลาน
พระราชาทรงเฉลียวพระทัย
จึงให้เรียกตัวเฒ่าอัปลักษณ์และกุมารน้อย
มอมแมมแต่ผิวพรรณเปล่งปลั่งนั้นเข้ามาเฝ้า

เมื่อพระราชาสอบถาม
ชูชกก็กราบทูลว่าได้รับบริจาคมามิได้ไปฉุดคร่ามาที่ใด

พระราชาจึงทรงรู้ว่า ๒ กุมารน้อยนั้นเป็นหลานของพระองค์
จึงทรงไถ่ตัวหลานและพระราชทานรางวัลให้แก่ชูชกมากมาย
ทั้งยังจัดอาหารคาวหวานชั้นเลิศมาให้แก่ชูชกอีกด้วย

ขอทานเฒ่าไม่เคยเห็นอาหารชั้นดี
มีความโลภจะกินให้หมด
จึงกินเข้าไปไม่หยุดจนกระทั่งท้องแตกตายไป

พระราชาเจ้ากรุงสัญชัยทรงจัดพิธีเวียนเทียนบายศรี
สมโภชรับขวัญหลานเป็นที่ยิ่งใหญ่สมเกียรติ
ครั้นแล้วก็ทรงถามถึงพระนางมัทรีและพระเวสสันดร
ที่จากไปนานเป็นเวลา ๑ ปี ๑๕ วันแล้ว

"พระมารดาทรงลำบากเหลือแสนพระเจ้าข้า"

ชาลีราชกุมารทูลพระราชาด้วยสุรเสียงกำสรดยิ่งนัก



เสด็จคืนเวียงวัง

พระราชาจึงทรงให้จัดขบวนแต่งกองเกียรติยศ
ยกออกนครไปรับพระเวสสันดร
กลับสู่เวียงวังด้วยทรงคิดถึงราชบุตรและสำนึกผิดแล้ว

กองขบวนเกียรติยศ พร้อมมโหรีและไพร่พล
ก็เคลื่อนสู่ป่าด้วยเสียงอันกึกก้องลั่นป่า
พระเวสสันดรเข้าพระทัยว่า
กองในพระราชวังคงจะมาประหารพระองค์
จึงทรงพาพระนางมัทรีไปหลบซ่อนในพุ่มไม้

ครั้นพระเจ้ากรุงสัญชัยบอกความให้ทราบ
พระนางมัทรีก็ออกมาถวายบังคม
ต่างก็ร่ำไห้ด้วยสลดใจกันถ้วนทั่วในเคราะห์กรรมนี้
แม้บรรดาเสนาอำมาตย์และนางกำนัลต่างก็ร้องไห้กันทั่ว

พระราชาตรัสให้พระเวสสันดรลาผนวชกลับคืนสู่เวียงวัง
พระนางผุสดีก็ขอให้พระนางมัทรีคืนสู่พระราชวังเถิด
พระนางมัทรีได้แต่กันแสงสวมกอดกัณหาพระธิดา
และพระโอรสชาลีไว้แนบอกด้วยทรงคิดถึงยิ่ง
บริเวณป่าเต็มไปด้วยเสียงคร่ำครวญระงมจนหมดสติไปทั้งสิ้น

พระอินทร์บนสรวงสวรรค์เล็งทิพยเนตรเห็นดังนั้น
จึงทรงบันดาลสายฝนให้โปรยปรายเป็นอัศจรรย์
ในป่าชุ่มชื้นด้วยในโบกขรพรรษที่มิสาดให้ผู้ใดเปียกปอน
บรรดาพระราชวงศ์ก็ทรงฟื้นขึ้นมาด้วยความแช่มชื่นปราโมทย์

พระเวสสันดรเสด็จขึ้นครองราชย์ครองแผ่นดิน
ให้ไพร่ฟ้าเสนาอำมาตย์มีสุขสงบกันทั่วทั้งแคว้น
ชาวเมืองต่างก็หมั่นถือศีลบำเพ็ญกุศลตามสัตย์อธิษฐานของพระเวสสันดร
กษัตริย์เมืองกลิงคราฐก็นำช้างปัจจัยนาเคนทร์มาถวายคืน
เพราะบ้านเมืองมีฝนตกต้องตามฤดูกาลแล้ว
พระเวสสันดรก็ทรงอยู่ในทศพิธราชธรรม
ทรงบริจาคทานตราบจนสิ้นพระชนมายุ

ชาดกเรื่องนี้มีคติธรรม
สั่งสอนให้คนเราเพียรประกอบคุณงามความดีโดยมิท้อถอย
หากรู้จักสละทรัพย์บริจาคทานเนื่องนิจก็จะเป็นที่สรรเสริญทั่วไป
คนโลภคนจิตบาปหยาบร้ายก็ต้องได้ภัยเพราะตัวเอง ดั่งชูชกนั้นเอง


ทศชาติ ผ่านมาจนครบสิบชาติแล้ว
กราบขอบพระคุณทุกท่านที่ติดตามงาน และติชมกันมา
หากมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดขาดตกบกพร่องไปบ้าง
ต้องกราบขออภัยอย่างสูงขอรับ
มีความยินดีอย่างยิ่ง ให้นำเสนอ เผยแพร่ คัดลอก ได้ความสะดวก
ด้วยความมุ่งหวังสร้างธรรมะเป็นทาน ตลอดไป...





เอาบุญมาฝากจะถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ สักการะพระธาตุ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาทสร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ ให้อาหารสัตว์เป็นทานเป็นประจำ กรวดน้ำอุทิศบุญ อนุโมทนากับพ่อแม่ญาติพี่น้องที่รักษาศีล ฟังธรรม ให้ทาน อนุโมทนากับเพื่อนๆที่รักษาศีล ศึกษาการรักษาโรค ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ถวายสังฆทานมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ปิดทองพระ รักษาอาการป่วยของผู้อื่นกับผู้ร่วมงาน และที่ผ่านมาได้รักษาอาการป่วยของบิดามารดา ปล่อยชีวิตสัตว์มาโดยตลอด ถวายยาแก่ภิกษุ ขัดองค์พระ จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย ให้ความรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพเป็นวิทยาทาน ที่ผ่านมาคุณแม่ได้ทำบุญหลายอย่างมาโดยตลอด ที่ผ่านมาได้ถวายสังฆทานและทำบุญสร้างอาคารผู้ป่วยและกฐินกับเพื่อนๆและให้อาหารเป็นทานแก่สรรพสัตว์กับเพื่อนๆและเพื่อนคนหนึ่งและบริวารของเพื่อนและครอบครัวของเพื่อนได้มีจิตเมตตาให้ทานและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่ตลอดและเพื่อนได้เคยสวดมนต์เย็นกับคุณแม่และที่ผ่านมาได้ทำบุญสักการะพระธาตุทำบุญปิดทองชำระหนี้สงฆ์และไหว้พระและทำบุญตามกล่องรับบริจาคตามวัดต่างๆกับเพื่อนและตั้งใจว่าจะสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอให้อนุโมทนาบุญด้วย


ขอเชิญถวายสังฆทาน เจริญวิปัสสนา ให้ธรรมะเป็นทาน ให้อภัยทาน บอกบุญ ให้อาหารสัตว์เป็นทาน สักการะพระธาตุ ฟังธรรม สวดมนต์ ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน
รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ สร้างพระสร้างเจดีย์สร้างธรรมจักรสร้างรอยพระพุทธบาท
สร้างระฆังและอัครสาวกซ้ายขวาสร้างพระสีวลีสร้างพระกัสสะปะสร้างพระอุปคุตสร้างพระองคุลีมารผสมทองคำเปลวพร้อมนำดอกไม้มาบูชาถวายพระรัตนตรัย กรวดน้ำอุทิศบุญ ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น สนทนาธรรม
ถวายข้าวพระพุทธ อนุโมทนาบุญกับผู้อื่น รักษาอาการป่วยของผู้อื่น รักษาอาการป่วยของบิดามารดา จุดเทียนถวายพระรัตนตรัย
ปิดทอง สักการะพระธาตุ กราบอดีตสังขารเจ้าอาวาสที่ไม่เน่าเปื่อย ที่วัดแจ้ง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ปิดทองพระ ปล่อยชีวิตสัตว์ถวายยาแก่ภิกษุ ไหว้พระตามวัดต่างๆ ขัดองค์พระ ให้ความรู้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพเป็นทาน
และสร้างบารมีให้ครบทั้ง 10 อย่างขอเชิญร่วมบุญกุศลร่วมกันนะ

..

อนุโมทนาแล้วๆๆ..

.. ผู้ให้สิ่งที่ประเสริฐ..ย่อมได้สิ่งที่ประเสริฐกว่า ..