ฟัง พูด อ่าน เขียน (สุ จิ ปุ ริ ) สิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานของปัญญา ทั้งในด้านทางโลกและทางธรรม
ฟังมาก อ่านมาก เขียนมาก แล้วนำมาพิจารณาอย่างละเอียดย่อมเกิดความแตกฉาน เชียวชาญ
ชำนาญ นำไปสู่ปัญญา ส่วนการพูด เราพูดน้อยๆ พูดแต่ในสิ่งที่จำเป็น สร้างสรร แต่ฟังมากๆ เพราะ
ถ้าเราพูดมาก เราก็จะไม่ฟังคนอื่น หรือไม่มีใครพูดให้เราฟัง เพราะเราไปแย่งเขาพูดหมดแล้วนั่นเอง
ขัดกับหลัก สุ จิ ปุ ริ อันจะทำให้การขัดเกลาปัญญาไม่เจริญงอกงาม

เจริญธรรม

การฝึก "ปัญญา" ก็เหมือนการเรียนหนังสือแหละครับ ..

๑. เรียนรู้จากตำรับตำรา สอบถามท่านผู้รู้ ครูบา อาจารย์
๒. การทบทวน ตรวจสอบ การคิดพิจารณา ทำการบ้าน วิทยานิพนธ์
๓. การนำความรู้นั้น มาประยุกติใช้เพื่อการดำรงชีพ ..

เมื่อเทียบกับ "ปัญญาสาม" ก็จะได้ ..

๑. การศึกษาเล่าเรียน คือ สุตะมยปัญญา
๒. การคิดพิจารณาหาเหตุผล คือ จินตามยปัญญา
๓. การนำมาประพฤติปฏิบัติ คือ ภาวนามยปัญญา

"ปัญญา" ..
ทางโลกท่านเรียก โลกียะปัญญา
ทางธรรมท่านเรียก โลกุตระปัญญา

ขอบคุณคะ