ขอถามค่ะ...ปัจจุบันเอเป็นมนุษย์ที่สวดมนต์เยอะมากเมื่อก่อนเริ่มจากเพียงไม่กี่บท สวดไป สวดไป ไหงตอนนี้สวดในคู่มือพุทธบริษัทเกือบทั้งเล่มแล้ว และเวลาสวดก็จะสวดพร้อมคำแปลเพราะรู้สึกว่าการที่เราสวดโดยไม่รู้คำแปลเราจะได้แค่สมาธิในการสวดแต่ปัญญาเราไม่เกิด...ทีนี้ปัญหาก็มีอยู่ว่าเมื่อก่อนสวดอย่างเดียวไม่ได้ฝึกกรรมฐานร่างกายก็ยังไหวอยู่สมองก็ยัง OK นะ แต่ปัจจุบันนี่สิพอเราเริ่มฝึกนั่งกรรมฐานหลังสวดมนต์เรียบร้อยแล้ว...เอเริ่มไม่ไหวคือเรานั่งสวดมนต์มาหลายชั่วโมงแล้ว...พอนั่งกรรมฐานต่อเนี่ยร่างกายเหมือนล้าพลังมันเหมือนจะหมดและรู้สึกเหนื่อย ก็เลยทำให้การฝึกนั่งกรรมฐานของเอไม่ค่อยก้าวหน้าเลย...มีอยู่เพียงครั้งเดียวเท่านั้นที่นั่งจนพุท-โธหายไป และก็หายไปเลยแต่ดึงกลับมาได้...ที่นี้เลยอยากถามผู้ทรงคุณวุฒิ และวัยวุฒิ ทุกท่านว่าถ้าเอตัดบทสวดบางบทเหลือเพียง...

คำบูชาพระรัตนตรัย และคำสมาทานศีล/ทำวัตรเย็น/ปุพพภาคนมการ/สรณคมนปาฐะ/อัฎฐะสิกขาปทปาฐะ/ทวัตติงสาการปาฐะ/เขมาเขมสรณทีปิกคถา/อริยธนาคาถา/ติลักขณาทิคาถา/ภาราสุตตคาถา/ภัทเทกรัตตคาถา/ธัมมคาราวาทิคาถา/โอวาทปาติโมกขคาถา/ปฐมพุทธภาสิตคาถา/ปัจฉิมพุทโธวาทปาฐะ/บทพิจารณาสังขาร/บทกรดน้ำแผ่เมตา (อุททิสสนาธิฐานคาถา, ยันทานิเมกะตัง, กรวดยังกัญจิ, กรวดน้ำย่อ, อานิสงฆ์แผ่เมตตา, บทแผ่เมตตา )/อริยมรรคมีองค์แปด,อานาปานสติปาฐะที่สมบูรณ์แบบ/ปรมกัลยาณมิตตคาถา/พระมหาปัฎฐาน/มงคลสูตร/กรณียเมตตสูตร/ยันทุนนิมิตตัง/เทวะตาอุยโยชะนะคาถา/พุทธชัยมงคลคาถา/ชยันโต/มงคลจักรวาลน้อย/พระคาถาชินบัญชร/อาราธนาศีล5/อาราธนาพระปริตร/อาราธนาธรรม/ภาวนาสุญญตาพุทโธ/มหาพุทธโถมนาการปาฐะ พระพุทธคุณร้อยบท...ไม่ทราบว่ายังเยอะไปอยู่หรือเปล่ายังไงช่วยชี้แนะด้วยเถอะค่ะว่าควรตัดหรือเพิ่มบทไหน...เพราะอยากให้เวลาฝึกกรรมฐานหลังสวดมนต์ร่างกายจะได้ไม่หนักเกินไป และจะได้ฝึกได้มากขึ้นและดีขึ้นค่ะ
ขอขอบคุณในคำแนะนำล่วงหน้าค่ะ

นู๋เอค่ะ

แนะนำให้คุณเอตัดบทสวดมนต์ทั้งหมดซัก ๗-๑๕ วัน ก่อน ไม่ต้องสวดเลย ทำกรรมฐานอย่างเดียว

ตามสามารถ นะโมก็ตัด

อาจต้องลดสวนมนต์ลองอย่างคุณ กรัชกายว่า แล้วมานั่งสมาธิแทนคับ

หาความพอดีให้กับกำลังของตัวเราเอง

อานาปาสสติ ทำง่าย ติดตัวอยู่ตลอด ทำได้ทั้งวันทั้งคืน เว้นตอนนอน

วิธีทำสมาธิเบื้องต้น

วิธีทำสมาธิเบื้องต้น (ท่านเจ้าคุณพุทธทาส)
พระธรรมโกศาจารย์ (ท่านเจ้าคุณพุทธทาส อินทปัญโญ)
ในกรณีปกติให้นั่งตัวตรง
(กระดูกสันหลังจรดกันสนิทเต็มหน้าตัดของมันทุกๆข้อ)

๑. ศรีษะตั้งตรงตามองไปที่ปลายจมูกให้อย่างยิ่งจนไม่เห็น
สิ่งอื่น จะเห็นหรือไม่เห็นอะไรหรือไม่ก็ตามขอให้จ้อง
มองเท่านั้น พอชินเข้าจะได้ผลดีกว่าหลับตา และไม่ชวน
ง่วงนอนได้ง่ายด้วย โดยเฉพาะคนขี้ง่วงให้ทำอย่างลืมตานี้
แทนหลับตา ทำไปเรื่อยๆ ตามันจะหลับของมันเองในเมื่อ
ถึงขั้นที่มันจะต้องหลับ หรือจะทำอย่างหลับตาเสียตั้งต่ต้น
ก็ตามใจ แต่วิธีที่ลืมตานั้นจะมีผลดีกว่าหลายอย่าง แต่ว่า
สำหรับบางคนรู้สึกว่าทำยาก โดยเฉพาะพวกที่ยึดถือใน
การหลับตาย่อมไม่สามารถทำอย่างลืมตาได้เลย

๒. มือปล่อยวางไว้บนตักซ้อนกันตามสบาย ขาขัดหรือ
ซ้อนกันโดยวิธีที่จะช่วยยันน้ำหนักตัวให้นั่งได้ถนัดและ
ล้มยาก ขาขัดอย่างซ้อนกันธรรมดา หรือจะขัดไขว้กันนั้น
แล้วแต่จะชอบหรือทำได้ คนอ้วนจะขัดขาไขว้กันอย่างที่
เรียกว่า ขัดสมาธิเพชรนั้น ทำได้ยากและไม่จำเป็น ขอแต่
ให้นั่งคู้ขาเข้ามา เพื่อรับน้ำหนักตัวให้สมดุลล้มยากก็พอ
แล้ว ขัดสมาธิอย่างเอาจริงเอาจัง ยากๆแบบต่างๆ นั้น ไว้
สำหรับเมื่อจะเอาจริงอย่างโยคีเถิด
๓. ในกรณีพิเศษสำหรับคนป่วยคนไม่ค่อยสบายหรือแม้
แต่คนเหนื่อย จะนั่งอิงหรือนั่งเก้าอี้หรือเก้าอี้ผ้าใบสำหรับ
เอนทอดเล็กน้อย หรือนอนเลย สำหรับคนเจ็บไข้ก็ทำได้
ทำในที่ไม่อับอากาศ หายใจได้สบายไม่มีอะไรกวนใจเกิน
ไป

๔. เสียงอึกทึกที่ดังสม่ำเสมอ และไม่มีความหมายอะไร
เช่น เสียงคลื่น เสียงโรงงาน เหล่านี้ไม่มีอุปสรรค เว้นแต่
จะไปยึดถือเอาว่าเป็นอุปสรรคเสียเอง เสียงที่มีความหมาย
ต่างๆ เช่น เสียงคนพูดกันนั้นเป็นอุปสรรคแก่ผู้หัดทำ ถ้า
หาที่เงียบเสียงไม่ได้ ก็ให้ถือว่าไม่มีเสียงอะไร ตั้งใจทำไป
ก็แล้วกัน มันจะค่อยได้เอง

๕. ทั้งที่ตามองเหม่อดูปลายจมูกอยู่ก็สามารถรวม ความ
นึกหรือความรู้สึก หรือเรียกภาษาวัดว่า สติ ไปกำหนดจับ
อยู่ที่ลมหายใจเข้าออกของตัวเองได้ คนที่ชอบหลับตา ก็
หลับตาแล้วตั้งแต่ตอนนี้ คนที่ชอบลืมตาลืมไปได้เรื่อยจน
มันค่อยๆหลับของมันเองเมื่อเป็นสมาธิมากขึ้นๆ

๖. เพื่อจะให้กำหนดได้ง่ายๆ ในขั้นแรกหัด ให้พยายาม
หายใจให้ยาวที่สุดที่จะยาวได้ด้วยการฝืนทั้งเข้าและออก
หลายๆครั้ง เสียก่อน เพื่อจะได้รู้ของตัวเองให้ชัดเจนว่าลม
หายใจที่มันลากเข้าลากออกเป็นทางอยู่ ภายในนั้น มันลาก
ถูหรือกระทบอะไรบ้าง ในลักษณะอย่างไร และกำหนดได้
ง่ายๆ ว่ามันไปรู้สึกว่าสุดลงที่ตรงไหนที่ในท้อง โดยเอา
ความรู้สึกที่กระเทือนนั้นเป็นเกณฎ์พอเป็นเครื่องกำหนด
ง่ายๆ เท่าที่จะกำหนดได้


๗. คนธรรมดาจะรู้สึกลมหายใจกระทบปลายจะงอยจมูก
ให้ถือเอาตรงนั้นเป็นที่สุดข้างนอก ถ้าคนจมูกแฟบ หน้า
หัก ริมฝีปากบนเชิด ลมจะกระทบริมฝีปากบน อย่างนี้ก็
ให้กำหนดเอาที่ตรงนั้นว่าเป็นที่สุดท้ายข้างนอก แล้วก็จะ
ได้จุดทั้งข้างนอกและข้างในโดยกำหนดเอาว่าที่ปลายจมูก
จุดหนึ่งที่สะดือจุดหนึ่ง แล้วลมหายใจได้ลากตัวมันเองไป
มาอยู่ระหว่างสองจุดนี้ ขึ้นลงอยู่เสมอ

๘. ทีนี้ทำใจของเราให้เป็นเหมือนอะไรที่คอยวิ่งตามลม
นั้นไม่ยอมพรากทุกครั้งที่ หายใจทั้งขึ้นและลงตลอดเวลา
ที่ทำสมาธินี้ จัดเป็นขั้นหนึ่งของการกระทำ เรียกกันง่ายๆ
ในที่นี่ก่อนว่า ขั้น 'วิ่งตามตลอดเวลา' กล่าวมาแล้วว่าเริ่ม
ต้นทีเดียวให้พยายามฝืนหายใจให้ยาวที่สุด และแรงๆ และ
หยาบที่สุดหลายๆครั้ง เพื่อให้พบจุดหัวท้ายแล้วพบเส้นที่
จะลากอยู่ตรงกลางๆให้ชัดเจน

๙. เมื่อ จิตหรือสติ จับหรือกำหนดลมหายใจที่เข้าๆ ออกๆ
ได้โดยทำความรู้สึกที่ๆ ลมมันกระทบลากไปแล้วไปสุด
ลงที่ตรงไหน แล้วจึงกลับเข้าหรือกลับออกก็ตามดังนี้แล้ว
ก็ค่อยๆ ผ่อนให้การหายใจนั้นค่อยๆ เปลี่ยนเป็นหายใจ
อย่างธรรมดา โดยไม่ต้องฝืน แต่สตินั้นคงกำหนดที่ลมได้
ตลอดเวลา ตลอดสาย เช่นเดียวกับเมื่อแกล้ง หายใจหยาบ
แรงๆ นั้น เหมือนกัน คือ กำหนดได้ตลอดสายที่ลมผ่าน
จากจุดข้างในคือสะดือ หรือท้องส่วนล่างก็ตาม ถึงจุดข้าง
นอกคือปลายจมูก หรือปลายริมฝีปากบนแล้วแต่กรณี ลม
หายใจจะละเอียดหรือแผ่วลงอย่างไร สติก็คงกำหนดได้
ชัดเจนอยู่เสมอไปโดยให้การกำหนดนั้นละเอียดเข้ามาตาม
ส่วน

๑๐. ถ้าเผอิญเป็นว่าเกิดกำหนดไม่ได้ เพราะลมหายใจ
ละเอียดเกินไปก็ให้ตั้งต้นหายใจให้หยาบ หรือแรงกันไป
ใหม่ แม้จะไม่เท่าทีแรกก็เอาพอให้กำหนดได้ชัดเจนก็แล้ว
กัน กำหนดกันใหม่จนให้มีสติรู้สึกอยู่ที่ลมหายใจไม่มีขาด
ตอนให้จนได้ คือจนกระทั่งหายใจอยู่ตามธรรมดาไม่มีฝืน
อะไรก็กำหนดได้ตลอด มันยาวหรือสั้นแค่ไหนก็รู้ มัน
หนักหรือเบาเพียงไหนก็รู้พร้อมอยู่ในนั้น เพราะสติเพียง
แต่คอยเกาะแจอยู่ติดตามไปมาอยู่กับลมตลอดเวลา ทำได้
อย่างนี้เรียกว่า ทำการบริกรรมใน ขั้น 'วิ่งตามไปกับลม'
ได้สำเร็จ

๑๑. การทำไม่สำเร็จนั้นคือ สติ หรือความนึก ไม่อยู่กับลม
ตลอดเวลา เผลอเมื่อไหร่ก็ไม่รู้ มารู้เมื่อมันไปแล้ว และก็มี
รู้มันไปเมื่อไร โดยอาการอย่างไร เป็นต้น พอรู้ก็จับตัวมัน
มาใหม่และฝึกกันไปกว่าจะได้ขั้นนี้ ครั้งหนึ่ง ๑๐ นาที
เป็นอย่างน้อยแล้วค่อยฝึกขั้นต่อไป

๑๒. ขั้นต่อไปซึ่งเรียกว่า ขั้นที่สอง หรือ ขั้น 'ดักดูอยู่แต่
ตรงที่แห่งใดแห่งหนึ่ง' นั้น จะทำต่อเมื่อทำขั้นแรกข้างต้น
ได้แล้วเป็นดีที่สุด หรือใครจะสามารถข้ามมาทำขั้นที่สอง
นี้ได้เลยก็ไม่ว่า ในขั้นนี้จะให้ สติหรือความนึก คอยดัก
กำหนดอยู่ตรงที่ใดแห่งหนึ่งโดยเลิกการวิ่งตามลมเสีย ให้
กำหนดความรู้สึกเมื่อลมหายใจเข้าไปถึงที่สุดข้างใน คือ
สะดือ ครั้งหนึ่งแล้วปล่อยว่างหรือวางเฉย แล้วมากำหนด
รู้สึกกันเมื่อลมออกมากระทบที่สุดข้างนอก คือปลายจมูก
อีกครั้งหนึ่งแล้วก็ปล่อยว่างหรือวางเฉย จนมีการกระทบ
ส่วนสุดข้างในคือสะดืออีก ทำนองนี้เรื่อยไปไม่มีการ
เปลี่ยนแปลง

๑๓. เมื่อเป็นขณะที่ปล่อยวาง หรือวางเฉยนั้น จิตก็ไม่ได้
หนีไปอยู่บ้านช่องไร่นา หรือที่ไหนเลยเหมือนกัน แปลว่า
สติคอยกำหนดที่ส่วนสุดข้างในหนึ่ง ข้างนอกแห่งหนึ่ง
ระหว่างนั้นปล่อยเงียบหรือว่าง เมื่อทำได้อย่างนี้เป็นที่แน่
นอนแล้ว ก็เลิกกำหนดข้างในเสีย คงกำหนดแต่ข้างนอก
คือที่ปลายจมูกแห่งเดียวก็ได้ สติคอยเฝ้ากำหนดอยู่แต่ที่
จะงอยจมูกไม่ว่าลมจะกระทบเมื่อหายใจเข้าหรือเมื่อหาย
ใจออกก็ตาม ให้กำหนดรู้ทุกครั้ง สมมติเรียกว่า เฝ้าแต่ตรง
ปากประตูให้มีความรู้สึกครั้งหนึ่งๆ เมื่อลมผ่านออกนั้น
ว่างหรือเงียบ ระยะกลางที่ว่างหรือเงียบนั้น จิต ไม่ได้หนี
ไปอยู่ที่บ้านช่องหรือที่ไหนอีกเหมือนกัน

๑๔. ทำได้อย่างนี้เรียกว่า ทำบริกรรมใน ขั้น 'ดักอยู่แต่ใน
ที่แห่งหนึ่ง' นั้นได้สำเร็จ จะไม่สำเร็จก็ตรงที่จิตหนีไปเสีย
เมื่อไหร่ก็ไม่รู้ มันกลับเข้าไปในประตู หรือเข้าประตูแล้ว
ลอดหนีไปทางไหนเสียก็ได้ ทั้งนี้เพราะระยะที่ว่างหรือ
เงียบนั้น เป็นไปไม่ถูกต้องและทำไม่ดีมาตั้งแต่ข้างต้นของ
ขั้นนี้ เพราะฉะนั้น ควรทำให้ดีหนักแน่นและแม่นยำมาตั้ง
แต่ขั้นแรก คือ ขั้น 'วิ่งตามตลอดเวลา' นั้นทีเดียว

๑๕. แม้ขั้นต้นที่สุดหรือที่เรียกว่า 'วิ่งตามตลอดเวลา' นั้น
ก็ไม่ใช่ทำได้ง่ายสำหรับทุกคน และเมื่อทำได้ก็มีผลเกิน
คาดมาแล้วทั้งกายและใจ จึงควรทำให้ได้และทำให้เสมอๆ
จนเป็นของเล่น อย่างการบริหารกายมีเวลาสองนาทีก็ทำ
เริ่มหายใจให้แรงจนกระดูกลั่นก็ยิ่งดี จนมีเสียงหวีดหรือ
ซูดซาดก็ได้ แล้วค่อยบ่อนให้เบาๆ ไปจนเข้าระดับปกติ
ของมัน

๑๖. ตามธรรมดาที่คนเราหายใจอยู่นั้นไม่ใช่ระดับปกติ
แต่ว่าต่ำกว่าหรือน้อยกว่าปกติโดยไม่รู้สึกตัว โดยเฉพาะ
เมื่อทำกิจการงานต่างๆ หรืออยู่อิริยาบถที่ไม่เป็นอิสระนั้น
ลมหายใจของตัวเองอยู่ในลักษณะที่ต่ำกว่าปกติที่ควรจะ
เป็นทั้งที่ตนเองไม่ ทราบได้ เพราะฉะนั้นจึงให้เริ่มด้วย
หายใจอย่างรุนแรงเสียก่อน แล้วจึงค่อยปล่อยให้เป็นไป
ตามปกติ อย่างนี้จะได้ลมหายใจที่เป็นสายกลางหรือพอดี
และทำร่างกายให้อยู่ในสภาพปกติด้วย เหมาะสำหรับจะ
กำหนดเป็นนิมิตของอานาปานัสสติในขั้นต้นนี้ด้วย

๑๗. ขอย้ำอีกครั้งหนึ่งว่า การบริกรรมขั้นต้นที่สุดนี้ ขอให้
ทำจนเป็นของเล่นปกติสำหรับทุกคน และทุกโอกาสเถิด
จะมีประโยชน์ในส่วนสุขภาพทั้งทางกายและทางใจ อย่าง
ยิ่งแล้วจะเป็นบันไดสำหรับขั้นสองต่อไปอีกด้วย แท้จริง
ความแตกต่างกันในระหว่าง ขั้น 'วิ่งตามตลอดเวลา' กับ
ขั้น 'ดักดูอยู่เป็นแห่งๆ' นั้น มีไม่มากมายอะไรนัก เป็นแต่
การผ่อนให้ประณีตเข้า คือ มีระยะการกำหนดด้วยสติน้อย
แต่คงมีผล คือ จิตหนีไปไม่ได้เท่ากัน

๑๘. เพื่อให้เข้าใจง่าย จะเปรียบกันกับพี่เลี้ยงที่ไกวเปลเด็ก
อยู่ข้างเสาเปล ขั้นแรกก็จับเด็กใส่ลงในเปลแล้วเด็กยังไม่
ง่วง ยังคอยจะดิ้นหรือลุกออกไปจากเปล ในขั้นนี้พี่เลี้ยง
จะต้องคอยจับตาดูแหงนหน้าไปมา ดูเปลไม่ให้วางตาได้
ซ้ายทีขวาทีอยู่ตลอดเวลา เพื่อไม่ให้เด็กมีโอกาสตกลงมา
จากเปลได้ ครั้นเด็กชักจะยอมนอนคือไม่ค่อยจะดิ้นรน
แล้ว พี่เลี้ยงก็หมดความจำเป็นที่จะต้องแหงนหน้าไปมา
ซ้ายทีขวาที ตามระยะที่เปลไกวไปไกวมา พี่เลี้ยงคงเพียง
แต่มองเด็กเมื่อเปลไกวมาตรงหน้าตนเท่านั้นก็พอแล้ว
มองแต่เพียงครึ่งหนึ่งๆ เป็นระยะๆ ขณะที่เปลไกวไปมา
ตรงหน้าตนพอดี เด็กก็ไม่มีโอกาสลงจากเปลเหมือนกัน
เพราะเด็กชักจะยอมนอนขึ้นมาดังกล่าวแล้ว

๑๙. ระยะแรกของการบริกรรม กำหนดลมหายใจในขั้น
'วิ่งตามตลอดเวลา' นี้ก็เปรียบกันได้กับระยะที่พี่เลี้ยงต้อง
คอยส่ายหน้าไปมาตามเปลที่ไกวไม่ ให้วางตาได้ ส่วน
ระยะที่สองที่กำหนดลมหายใจเฉพาะที่ปลายจมูกหรือที่รี
ยกว่า ขั้น 'ดักอยู่แห่งใดแห่งหนึ่ง' นั้น ก็คือขั้นที่เด็กชักจะ
ง่วงและยอมนอนจนพี่เลี้ยงจับตาดูเฉพาะเมื่อเปลไกวมา
ตรงหน้าตนนั้นเอง

๒๐. เมื่อฝึกหัดมาได้ถึงขั้นที่สองนี้อย่างเต็มที่ ก็อาจฝึกต่อ
ไปถึงขั้นที่ผ่อนระยะการกำหนดของ สติ ให้ประณีตเข้าๆ
จนเกิด สมาธิชนิดแน่วแน่ เป็นลำดับไปจนถึง ฌานขั้นใด
ขั้นหนึ่งได้ ซึ่งพ้นไปจากสมาธิ อย่างง่ายๆในขั้นต้น
สำหรับคนธรรมดาทั่วไปและไม่สามารถนำมากล่าวรวม
กันไว้ในที่นี้เพราะเป็น เรื่องละเอียดรัดกุม มีหลักเกณฑ์ที่
ซับซ้อนต้องศึกษากัน เฉพาะผู้สนใจถึงขั้นนั้น ในขณะนี้
เพียงแต่ขอให้สนใจในขั้นมูลฐานกันไปเรื่อยๆ จนกว่าจะ
เป็นของเคยชินเป็นธรรมดาอันอาจจะตะล่อมเข้าขั้นสูงขั้น
ไปตามลำดับใน ภายหลัง


สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้พบ

ขอให้ฆราวาสทั่วไปได้มีโอกาสทำสมาธิ ชนิดที่อาจทำ
ประโยชน์ทั้งทางกายและทางใจ สมความต้องการในขั้น
ต้นเสียขั้นหนึ่งก่อน เพื่อจะได้เป็นผู้ชื่อว่ามี ศีล สมาธิ
ปัญญา ครบสามประการ หรือ มีความเป็นผู้ประกอบตน
อยู่ในมรรคมีองค์แปดประการได้ครบถ้วน แม้ในขั้นต้น ก็
ยังดีกว่าไม่มีเป็นไหนๆ กายระงับลงไปกว่าที่เป็นกันอยู่
ตามปกติก็ด้วยการฝึกสมาธิขั้นสูงขึ้นไปตาม ลำดับๆ เท่า
นั้น และจะได้พบ 'สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้พบ' อีกสิ่งหนึ่งซึ่ง
ทำให้ไม่เสียทีที่เกิดมา

ภาวนาหรือการสวดมนต์ คนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจกันว่า การภาวนาสวดมนต์มีประโยชน์น้อย และเสียเวลามากแต่ความจริงแล้วการสวดมนต์ภาวนา มีประโยชน์อย่างมากมาย เพราะการสวดมนต์ภาวนาเป็นการกล่าวถึงคุณงามความดีของพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์การสวดมนต์ภาวนาด้วยความตั้งใจจนจิตเป็นสมาธิ และใช้สติพิจารณาจนเกิดเป็นปัญญา เป็นความรู้ความเข้าใจ ประโยชน์สูงสุดของการสวดมนต์ภาวนา ทำให้บรรลุไปสุ่พระนิพพาน ...

สมเด็จพุฒาจาีรโต พรหมรังสี่

คุณเอครับ ถ้าเวลาผมสวดมนต์ผมเหมือนกดจิตให้เป็นสมาธิเพราะจิตมันฟุ้งซ่าน คุณเอมีวิธีทำให้สวดมนต์ได้ยาวนานอย่างไรโดยไม่ต้ิองกดจิตให้เป็นสมาธิครับ

อื้ม...คือเอไม่ได้มีวิธี หรือแนวปฏิบัติอะไรที่เป็นทางการหรือวิชาการที่ซับซ้อนนะคะ...เมื่อก่อนเอเคยสวดมนต์แบบที่เขาเรียกว่าสวดในใจ แต่สวดในใจเอแวปบ่อยมาก ๆ ก็เลยลองเปลี่ยนวิธีใหม่ดูคือการสวดแบบใช้เสียง (สวดในใจกลัวสิ่งศักดิ์สิทธิ สัพพะเวสี วิญญาณทั่วไปไม่ได้ยิน เดี๋ยวเขาไม่มาอนุโมทนาบุญด้วย อิอิอิ...)ทีนี้ก็ได้ผลคะเสียงที่เราสวดมนต์ออกมาบวกกับจิตที่จดจ่ออยู่กับบทสวดทำให้เรามีสมาธิมากขึ้น และที่สามารถสวดมนต์ได้ยาว ๆ เกิดจากความอยากรู้ในคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าเพราะทุกบทมีคำสั่งสอนที่เราสามารถนำมาใช้ในการดำเนินชีวิตได้ดีค่ะ (สวดทั้งบาลี และแปล) ดังนั้นเวลาสวดก็จะตั้งใจทุกครั้งที่สวดมนต์ตัดทุกสิ่งทุกอย่างออกไป มีเพียงเรา กับคำสอนของพระพุทธเจ้าเท่านั้น...ถามว่ามีแวปบ้างไหม ก็มีนะคะแต่ส่วนใหญ่เสียงของตัวเองเนี่ยแหล่ะดึงกลับมาได้ทุกครั้ง...(แต่วิธีของเออาจจะผิดไปจากหลักของทางศาสนาก็ได้นะคะ...อันนี้ไม่รู้เหมือนกันเพราะฝึกเอง...ส่วนที่เป็นแนวปฏิบัติตามหลักศาสนาอันนี้ไม่ทราบจริง ๆ)

***บางทีคุณกรัชกาย คุณmurano คุณmoddam คุณเช่นนั้น และอีกหลายท่านอาจช่วยคุณได้เยอะเลยนะคะ เพราะเอก็ได้คำแนะนำที่ดีหลาย ๆ อย่างจากท่านเหล่านี้

นู๋เอค่ะ

การสวดมนต์ ที่จริงเป็นการฝึก หรือการได้สมาธิไปในตัวขณะสวดอยู่แล้ว ไม่ต้องบังคับให้จิตเป็นสมาธิ เพราะถ้าบังคับ จะไม่ใช่สมาธิทันที

แต่เป็นการกดจิตให้ทำตามคำสั่ง ซึ่งทำให้จิตอ่อนเพลียได้ง่าย

แตุุ่้ถ้าสวดไปเรื่อย ได้จังหวะตามพระบาลีที่สวดแล้ว จิตก็จะเป็นสมาธิโดยอัตโนมัติ แถมยังทำให้ร่างกายฟื้นจากอาการอ่อนเพลียได้อีกด้วย ถ้าสวดอย่างถูกวิธี มีจังหวะจะโคนที่ดี ที่ถูกต้อง ที่ไพเราะ

ลองทดลองดูนะครับ ผมก็สวดไม่ช้าไม่เร็ว ไม่บังคับ สวดไปเรื่อย ๆ ทำให้จิต และ กายสบาย

นั่งไม่ไหวก็เดินซิครับ...เปลี่ยนอิริยาบทบ้างครับ...ธรรมดาร่างกายเราเวลาอยู่ในอิริยาบทไหนนานๆ เวทนามันมักจะบีบคั้นอย่างนี้แหละครับ..สู้เขาครับ

ืทำจนกว่าจะอยู่ตัวจริง คืออัตโนมัติ

จนเป็นนิสัย ขาดการกระทำแบบนั้นไม่ได้ ถึงจะเรียกว่า ติดจิตใจแล้ว

ถ้ายัง ก็ยัง

ต้องทำต่อไปครับ

ผมก็พยายามอยู่เหมือนกันครับ ทำให้เป็นนิสัีย

สวดมน ต์ นั่ง สมาธิทุกวัน และพยายามเดินจงกรมบ้าง เป็นการผ่อนคลาย

จิตได้ดีมาก

ทำกรรมฐานอย่างเดียวไปก่อน แล้วๆคุณเอก็มีทางออกให้ตัวเอง เองว่า ความพอเหมาะพอดีของตัวเองแค่ไหน
ถ้ายังหาไม่พบก็หาแฟนแล้วแต่งงานสะเลย รู้แล้วรู้รอด

สู้ สู้ค่ะคุณmoddam เอาใจช่วยค่ะ เห็นคุณmoddamบอกว่าการเดินจงกรมเป็นการผ่อนคลาย อึ้ม...เอยังไม่เคยลองฝึกเดินจงกรมเลยค่ะ... ไม่ทราบว่ายากมั๊ย และเราต้องกำหนดจิตยังไงบ้าง...อย่างถ้าเป็นการปฏิบัติกรรมฐานเราก็จะกำหนดด้วยพุท-โธ หรือยุบหนอ-พองหนอแล้วเดินจงกรมหล่ะค่ะจะเหมือนกันมั๊ย...เดี๋ยวจาลองเข้าไปหาข้อมูลดูดีก่า

นู๋เอค่ะ

แนวที่พระอาจารย์ท่านสอนผมนั้นการเดิน ก็ไม่ได้กำหนดอะไรเลยครับ

แต่หาที่เหมาะ ๆ จากทิศตะวันตกไปออก เดินให้ได้ระยะ 14 ก้าวเป็นอย่างต่ำ ถ้าต่ำกว่านี้จะเวียนหัว

เดินวนขวา ไม่ข้าไม่เร็ว ก่อนเดินอธิฐาน ว่า อิมัง จังกัมมัง อธิฏฐามิ
ทุติยัมปิ อิมัง จังกัมมัง อธิฏฐามิ
ตะติยัมปิ อิมัง จังกัมมัง อธิฏฐามิ

ตามด้วยแผ่เมตตา แล้วกำหนด ว่าเดินโดยให้รู้ว่าก้าวเท้าไหนออกก่อน แล้วก็เดินตามสลาย มือจะประสานกันหรือปล่อยก็ได้ ตามสบายเอาให้เราสบายที่สุด เดินไปเรื่อย ๆ

อย่าไปบังคับ อะไร เดินดูไปเฉย ๆ ดูความคิดก็ได้ ที่ผมใช้ก็วิธีนี้่

หรือจะมีวิธีอื่นที่ถูกจริตกว่า ก็ลองศึกษาดูก่อน เผื่อว่าวิธีนี้ไม่ถูกกับจริต

การเร่งทำสมาธิน่ะดี ครับ การได้สมาธิก็ดี ยังเป็นของง่ายกว่า

การจะตามรักษา สมาธิที่เราได้แล้วนั้น ยากที่สุด