สภาวรูป

ส ( มี ) + ภาว ( ความมี , ความเป็น ) + รูป ( รูป )

รูปที่มีภาวะ หมายถึง รูปที่มีลักษณะประจำตัวปรากฏให้รู้ได้ เช่น ...

วัณณรูป ( สี ) มีภาวลักษณะคือ ปรากฏให้รู้ได้ทางตา

สัททรูป ( เสียง ) มีภาวลักษณะคือ ปรากฏให้รู้ทางหู เป็นต้น

สภาวรูปมีทั้งหมด ๑๘ รูป คือ ...

มหาภูตรูป ๔

ปสาทรูป ๕

ภาวรูป ๒

วิสยรูป ๔ ( สี เสียง กลิ่น รส )

หทยรูป ๑

ชีวิตรูป ๑

โอชารูป ๑



รูปที่เป็นรูปใหญ่ที่เป็นประธานมี ๔ รูปได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม

ธาตุไฟ คือ อุตุ เมื่อเกิดแล้วเป็นปัจจัยทำให้รูปอื่นเกิดด้วย เพราะฉะนั้นรูปทั้งหลาย

ในร่างกายเราที่เจริญเติบโตมาเพราะอุตุเป็นปัจจัย เพราะฉะนั้นแล้วแต่อุตุที่เกิดเพราะ

กรรมว่า อุตุนั้นจะมีขนาดไหน จะทำให้คนนี้สูง ต่ำ ดำ ขาว อย่างไร เพราะว่าเป็น

ไปตามกรรมอีกเหมือนกัน อุตุที่เกิดเพราะกรรมก็เป็นปัจจัยหนึ่งซึ่งทำให้รูปเกิด นี่ก็

แสดงให้เห็นว่าที่รูปของเราที่เจริญเติบโตมาทั้งหมดนั้น ไม่ใช่เพราะกรรมชรูป เพราะ

เหตุว่ากรรมชรูปนั้นเล็กมาก นิดเดียวเท่านั้นเอง เพราะฉะนั้นต้องมีอุตุชรูป แล้วที่จะ

เคลื่อนไหวไปได้ก็เพราะมีจิตเป็นสมุฎฐานทำให้รูปนั้นเกิด ยกมือ เดินไป ทำอะไรก็

ได้ทุกอย่าง ยิ้มบ้าง ร้องไห้บ้าง พูดบ้าง นี่ก็เป็นเรื่องของจิตชรูป แม้ว่าจะมีรูปซึ่ง

เกิดจากกรรม มีรูปที่เกิดจากจิต ยังต้องอาศัยอาหาร ที่มีโอชะอยู่ในอาหารนั้นรับประ-

ทานเข้าไป แล้วก็เป็นปัจจัยให้เกิดรูป เพราะฉะนั้น ในร่างกายนี้ที่ดำรงอยู่ได้จะขาด

อาหารไม่ได้ เพราะอาหารเป็นส่วนหนึ่งซึ่งทำให้รูปเกิด ด้วยเหตุนี้ในรูปของสัตว์

บุคคล จึงมีรูปที่เกิดจากสมุฎฐานทั้ง ๔ ได้แก่ รูปที่เกิดจากอุตุ รูปที่เกิดจากกรรม

รูปที่เกิดจากจิต และรูปที่เกิดจากอาหาร

อนุโมทนาสาธุด้วยครับ