32867.ขันธ์ อุปาทานขันธ์

mes

อ่านกระทู้ ขันธ์5 ขันธ์1

ทำให้เกิดคำถามขึ้นในใจว่า

แท้จริงแล้ว เรากำลังพิจารณาเรื่องขันธ์ หรืออุปาทานขันธ์

ผมอาจจะสับสนครับ

แต่ความสำคัญอยู่ที่

ถ้าเรายึดหลักตำรา

ปัญหาอยู่ที่ ตำราให้ความรู้ได้แค่ไหน

ตามหลักสภาวะละ

ใครเล่าที่บรรลุธรรมแล้ว

หลักสองประการนี้มักเดินคู่ขนานกัน

ผมนึกถึงไม้สองกำของท่านพระสารีบุตร

ไม้กำหนึ่งคือรูป ไม้อีกกำคือนาม

ไม้สองกำนี้ตั้งค้ำกันอยู่ เมือกำใดกำหนึ่งล้ม หมายถึงล้มทั้งสองกำ

ไม้ทั้งสองกำเป็นเรื่องสมมุติ

ถ้าเอาตำรามากาง

ตำรายืนยันว่าขันธ์ไม่มีเป็นแค่อุปาทาน

แต่ในสภาวะที่เรารับรู้ปัจจุบัน

ทุกข์ สูข หิว อิม เจ็บ เสียว นั้นมีอยู่

ถามว่าจิต หรือวิญญาณอย่างเดียวมีไหม โดยไม่มีรูป

จิตหรื่อวิญญาณหมายถึง รู้

จากพุทธพจน์

ตัวรู้มี แต่ผู้รู้นั้นไม่มี

อะไรคือรู้

รู้คือ รู้รส รู้กลี่น รู้เสียง รู้เห็น รู้ลึก

คืออายตนะ6

ถ้าไม่มีอายตนะ6จะยังมีรู้ไหม

เป็นข้อถกเถียงกัน

ถ้าสมมุติว่า

เราไม่ติดตัวอักษรละ

เมื่อรูปแตกสลายจิตก็ดับด้วย แตไม่หาย

ยังเป็นสังขตธรรม

หมายถึงยังมีเชื้อเป็นปัจจัยสู่สภาวะอื่นๆต่อไปได้

เช่น มีชีวิตเป็นขันธ์5เป็นต้น

ผมสรุปเอาเองว่า

ความรู้จากอายตนะของเรายังไม่มากพอที่จะรู้เรื่องนอกเหนือจากโลกหรือโลกียะ

นอกจากวิญญาณขันธ์แล้วยังมีปัญญาขันธ์ วิมุติขันธ์

ถึงแม้ไม่ใช่เบญจขันธ์

แต่ก็เป็นขันธ์จะทำเป็นว่าไม่มีไม่เกี่ยวไม่ได้

กระทู้นี้ผมคิดถึงคุณกบนอกกะลา

หมายความว่า

บางครั้งการคิดนอกกรอบอาจจะมีคำตอบที่ดีๆให้กับเราได้

ท่านอื่นๆคิดเห็นอย่างไรครับ

mes

Quote Tipitaka:

ขันธ์ กอง, พวก, หมวด, หมู่, ลำตัว;
หมวดหนึ่งๆ ของรูปธรรมและนามธรรมทั้งหมดที่แบ่งออกเป็น ๕ กอง คือ
รูปขันธ์ กองรูป
เวทนาขันธ์ กองเวทนา
สัญญาขันธ์ กองสัญญา
สังขารขันธ์ กองสังขาร
วิญญาณขันธ์ กองวิญญาณ
เรียกรวมว่า เบญจขันธ์ (ขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 2 / 13
ทุกขขันธ์ กองทุกข์

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 3 / 13
ธรรมขันธ์ กองธรรม, หมวดธรรม, ประมวลธรรมเข้าเป็นหมวดใหญ่ มี ๕ คือ สีลขันธ์ สมาธิขันธ์ ปัญญาขันธ์ วิมุตติขันธ์ วิมุตติญาณทัสสนขันธ์;
กำหนดหมวดธรรมในพระไตรปิฎกว่ามี ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ แบ่งเป็นวินัยปิฎก ๒๑,๐๐๐ สุตตันตปิฎก ๒๑,๐๐๐ และอภิธรรมปิฎก ๔๒,๐๐๐ พระธรรมขันธ์

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 4 / 13
นามขันธ์ ขันธ์ที่เป็นฝ่ายนามธรรม มี ๔ คือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 5 / 13
เบญจขันธ์ ขันธ์ ๕, กองหรือหมวดทั้ง ๕ แห่งรูปธรรมและนามธรรมที่ประกอบเข้าเป็นชีวิต ได้แก่
๑. รูปขันธ์ กองรูป
๒. เวทนาขันธ์ กองเวทนา
๓. สัญญาขันธ์ กองสัญญา
๔. สังขารขันธ์ กองสังขาร
๕. วิญญาณขันธ์ กองวิญญาณ

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 6 / 13
ปัญจขันธ์ ขันธ์ห้า คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 7 / 13
ปัญญาขันธ์ กองปัญญา, หมวดธรรมว่าด้วยปัญญา เช่น
ธรรมวิจยะ การเลือกเฟ้นธรรม กัมมัสสกตาญาณ ความรู้ว่าสัตว์มีกรรมเป็นของตัวเป็นต้น
(ข้อ ๓ ในธรรมขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 8 / 13
วิมุตติขันธ์ กองวิมุตติ,
หมวดธรรมว่าด้วยวิมุตติ คือการทำจิตให้พ้นจากอาสวะ
เช่น ปหานะ การละ, สัจฉิกิริยา การทำให้แจ้ง
(ข้อ ๔ ในธรรมขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 9 / 13
วิมุตติญาณทัสสนขันธ์ กองวิมุตติญาณทัสสนะ,
หมวดธรรมว่าด้วย ความรู้ความเห็นว่า จิตหลุดพ้นแล้วจากอาสวะ
เช่น ผลญาณ ปัจจเวกขณญาณ
(ข้อ ๕ ในธรรมขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 10 / 13
เวทนาขันธ์ กองเวทนา (ข้อ ๒ ในขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 11 / 13
สมาธิขันธ์ หมวดธรรมจำพวกสมาธิ เช่น ฉันทะ วิริยะ จิตตะ ชาคริยานุโยค กายคตาสติ เป็นต้น

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 12 / 13
สีลขันธ์ กองศีล, หมวดธรรมว่าด้วยศีล เช่น กายสุจริต สัมมาอาชีวะ อินทรียสังวร โภชเนมัตตัญญุตา เป็นต้น
(ข้อ ๑ ในธรรมขันธ์ ๕)

แสดงผลการค้น ลำดับที่ 13 / 13
อุปาทานขันธ์ ขันธ์อันเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน, ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน ได้แก่ เบญจขันธ์ คือ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณที่ประกอบด้วยอาสวะ

พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=ขันธ์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_see ... 2%D1%B9%B8%

mes

Quote Tipitaka:

อุปาทานขันธ์ ขันธ์อันเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน, ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน ได้แก่ เบญจขันธ์ คือ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณที่ประกอบด้วยอาสวะ

ที่เราสนทนากันอยู่คือุปาทานขันธ์ มิใช่ขันธ์

ขันธ์ที่เป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน

อุปาทานที่ประกอบด้วยอาสวะ

mes

ต้องอาศัยสติปัฏฐานสี่เท่านั้นจึงจะเห็นขันธ์

ชาติสยาม

ขันธ์ คือ รูปนามที่ใจเราครอง

อุปาทาน เป็นกริยา เป็นกิจกรรม หมายถึงประมาณว่า ทึกทักเอาเองว่านี่ของเรา นั่นของเรา
พูดโดยย่อคือความยึดถือนั่นเอง ว่านี่เป็นนั่น นั่นเป็นนี่

อุปทานขันธ์ หมายถึงว่า เป็นการทึกเทาเอาเองว่ารูปนามทั้งหลายเป็นของตน เป้นตัวเป้นตนของเรา
เป็นตัวกู ของกู ขึ้นมาครับ

ผู้กระทำกิจกรรมที่เรียกว่า อุปทาน ก็คือ จิต

เพราะจิต ขาดความรู้ที่ถูกต้อง (มีอวิชชา) จึงอุปทานไปเอง ว่ารูปนามทั้งหลายนี้ เป้นตัวเป็นตน
จึงก่อภพสร้างชาติ ซึ่งเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดดับเวียนว่ายอยู่ในสังสารวัฏ

:b8:

chatpracha

พระธรรม84000 พระธรรมขันธ์ ไม่มีตรงไหนเลยที่ไม่กล่าวถึงขันธ์5

mes

chatpracha เขียน:

พระธรรม84000 พระธรรมขันธ์ ไม่มีตรงไหนเลยที่ไม่กล่าวถึงขันธ์5

คุณchatprachaเข้าใจกระทู้ว่าอย่างไรครับ

หลับอยุ่

mes เขียน:

ต้องอาศัยสติปัฏฐานสี่เท่านั้นจึงจะเห็นขันธ์

ตอบได้เฟี้ยวมากครับ

สติปัฏฐาน4เป็นโลกุตระฌาณใช่หรือไม่ครับและต้องมีฌาณ1234...ก่อนไหมครับ
แล้วต้องมีธรรมเอกผุดขึ้นไหมครับ คุณmes

murano

ลองแบบนี้ไม๊...
Windows นั้นไม่มี มันมีแต่ประจุไฟฟ้าที่วิ่งกระโดดไปกระโดดมาเท่านั้น แต่การประชุมกันและจัดสรรอย่างเป็นระบบ ทำให้เราเรียกมันว่า Windows
มันเป็นอุปทาน แท้จริงนั้น Windows ไม่มี อิอิ

การศึกษาบางอย่าง ต้องกำหนดด้วยว่า เราศึกษาในขอบเขตใด user, power user, developer หรือ engineer
มันคล้ายๆ ว่า วัตถุทั้งหลายในโลกนี้ มันไม่มีจริงหรอก มันเป็นเพียงการประกอบกันของธาตุ 100 กว่าชนิดเท่านั้น
และธาตุที่ว่านี้ จริงๆ มันก็ไม่มีหรอก มันเป็นการประกอบรูปของอนุภาค 3 ชนิดเท่านั้น
และอนุภาค 3 ชนิดนั้น จริงๆ ก็ไม่มีอีกหรอก เพราะมันประกอบด้วยอนุภาคที่เล็กลงไปอีก 6 ชนิดเท่านั้น อะไรแบบนั้น...

chatpracha

mes เขียน:

chatpracha เขียน:

พระธรรม84000 พระธรรมขันธ์ ไม่มีตรงไหนเลยที่ไม่กล่าวถึงขันธ์5

คุณchatprachaเข้าใจกระทู้ว่าอย่างไรครับ

เรามีความรู้สึกว่า ธรรมะทุกหมวดหมู่ของพระพุทธองค์ทั้งหมด 84000 พระธรรมขันธ์ ท่านทรงสอนเรื่องการละการยึดมั่นถือมั่นในขันธ์5 เสีย.....(เราอาจจะเข้าใจไม่ถูกต้องก็ได้)

mes

murano เขียน:

ลองแบบนี้ไม๊...
Windows นั้นไม่มี มันมีแต่ประจุไฟฟ้าที่วิ่งกระโดดไปกระโดดมาเท่านั้น แต่การประชุมกันและจัดสรรอย่างเป็นระบบ ทำให้เราเรียกมันว่า Windows
มันเป็นอุปทาน แท้จริงนั้น Windows ไม่มี อิอิ

การศึกษาบางอย่าง ต้องกำหนดด้วยว่า เราศึกษาในขอบเขตใด user, power user, developer หรือ engineer
มันคล้ายๆ ว่า วัตถุทั้งหลายในโลกนี้ มันไม่มีจริงหรอก มันเป็นเพียงการประกอบกันของธาตุ 100 กว่าชนิดเท่านั้น
และธาตุที่ว่านี้ จริงๆ มันก็ไม่มีหรอก มันเป็นการประกอบรูปของอนุภาค 3 ชนิดเท่านั้น
และอนุภาค 3 ชนิดนั้น จริงๆ ก็ไม่มีอีกหรอก เพราะมันประกอบด้วยอนุภาคที่เล็กลงไปอีก 6 ชนิดเท่านั้น อะไรแบบนั้น...

จนสุดท้ายที่ภาษาวิทยาศาสตร์เรียกว่าภาวะสมมูลย์ ก็ยังหาไม่ได้ครับ

เดี๋ยวนี้เราศึกษาควอนตัม(ผมเรียนมานานอาจไปไลกกว่านี้แล้ว)

อนุภาค6ชนิดที่ท่านmuranoกล่าวถึงอาจแยกลงไปได้อีกจนสุดท้ายเป็นอะไรยังไม่ทราบ

คือถ้าทราบได้นักวิทยาศาสตร์จะสามารถทราบถึงการกำเนิดจักรวาลเลย

แต่ผมอ่านพระสูตรแล้วออกจะแน่ใจว่า

ในที่สุดนักฟิสิกส์ก็ไม่สามารถค้นพบได้ครับ

mes

หลับอยุ่ เขียน:

mes เขียน:

ต้องอาศัยสติปัฏฐานสี่เท่านั้นจึงจะเห็นขันธ์

ตอบได้เฟี้ยวมากครับ

สติปัฏฐาน4เป็นโลกุตระฌาณใช่หรือไม่ครับและต้องมีฌาณ1234...ก่อนไหมครับ
แล้วต้องมีธรรมเอกผุดขึ้นไหมครับ คุณmes

หลายท่านยังใหม่ต่อคำว่าธรรมเอก ผมเลยนำตัวอย่างมาแสดงครับ

Quote Tipitaka:

เพราะภัยย่อมไม่มีแก่ผู้ตื่นอยู่ ผู้ใดตื่นอยู่มีสติสัมปชัญญะ มีจิตตั้งมั่น เบิกบาน และผ่องใสพิจารณา ธรรมอยู่โดยชอบโดยกาลอันควร ผู้นั้นมีสมาธิเป็นธรรมเอกผุดขึ้นแล้ว พึงกำจัดความมืดเสียได้ เพราะเหตุนั้นแล ภิกษุพึงคบธรรมเครื่องเป็น ผู้ตื่น ภิกษุผู้มีความเพียร มีปัญญาเป็นเครื่องรักษาตน มีปรกติได้ฌาน ...

[url]http://www.dhammajak.net/forums/search.php?fid[]=2[/url]

ตรงประเด็น เขียน:

ซึ่ง จะตรงกับ สมาธิอันมีคุณไม่มีประมาณ หรือ เอโกธิภาวะ ใน อังคิกสูตร ที่ว่า สมาธินี้ละเอียด ประณีต ได้ด้วยความสงบระงับ บรรลุได้ด้วยความเป็น ธรรมเอก ผุดขึ้น และ มิใช่บรรลุได้ด้วยการข่มธรรมที่เป็นข้าศึก ห้ามกิเลสด้วยจิตอันเป็นสสังขาร อนึ่ง ทุติยฌานนี้ มักจะบรรยายด้วย ภาษาที่ว่า "....เข้าทุติยฌาน ...

mes

สวิตักกปัญหาสูตร

Quote Tipitaka:

พระผู้มีพระภาคเสด็จเข้าไปหาเราด้วยพระฤทธิ์ แล้วได้ตรัสว่าโมคคัลลานะๆ เธอ อย่าประมาทปฐมฌาน จงดำรงจิตไว้ในปฐมฌาน จงกระทำจิตให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้นในปฐมฌาน

สามัญญผลสูตร พระไตรปิฎกเล่ม 09 หัวข้อ 128

"....ภิกษุบรรลุทุติยฌานมีความผ่องใสแห่งจิต ในภายใน
เป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตก วิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุข เกิดแต่สมาธิอยู่ ...."

พระไตรปิฎก ฉบับที่ 35 หัวข้อที่ 661

"...คำว่า เป็นธรรมเอกผุดขึ้นแก่ใจ ได้แก่ ความตั้งอยู่แห่งจิต ฯลฯ สัมมาสมาธิ "

หลับอยุ่

ดวงธรรม,ดวงพุทโธ ผุดขึ้นในภายใน
สมาธิทางปริยัติ ก็เห็นได้เพียงตัวอักษร ในตำราเท่านั้น ไม่มีทางเห็นได้จริงๆ
ในทางปฏิบัติ หากถูกส่วนไม่ส่งออกนอก... มีทางเห็นได้จริงๆ
หากธรรมเอกคือ วิตก วิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุข
แล้วฌาณที่เหนือและละเอียดไปกว่านั้นละ ย้อนกลับไปอ่านโมคลานะสังยุตต์ได้ครับ :b8:

เจริญธรรมครับ :b8:

ปล ต่อยอดไปถึง พุทธอุทานคาถา พราหมณ์ผู้มีเพียรเพ่งอยู่ได้

สวัสดี

mes

หลับอยุ่ เขียน:

ดวงธรรม,ดวงพุทโธ ผุดขึ้นในภายใน
สมาธิทางปริยัติ ก็เห็นได้เพียงตัวอักษร ในตำราเท่านั้น ไม่มีทางเห็นได้จริงๆ
ในทางปฏิบัติ หากถูกส่วนไม่ส่งออกนอก... มีทางเห็นได้จริงๆ
หากธรรมเอกคือ วิตก วิจารสงบไป ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุข
แล้วฌาณที่เหนือและละเอียดไปกว่านั้นละ ย้อนกลับไปอ่านโมคลานะสังยุตต์ได้ครับ :b8:

เจริญธรรมครับ :b8:

ปล ต่อยอดไปถึง พุทธอุทานคาถา พราหมณ์ผู้มีเพียรเพ่งอยู่ได้

สวัสดี

ท่านหลับอยู่ทำลิงค์ให้ด้วยก็จะดีครับ

จะได้เข้าไปอ่านได้ถูกครับ

32867.ขันธ์ อุปาทานขันธ์

ผู้ใช้งานขณะนี้