เอาตรงเวทนาไม่ทัน....

ก็มาเอาตรงไม่ให้มี..ตัณหา..ก็ได้...

บางทีความถนัดแต่ละคนไม่เหมือนกัน...ก็เอาที่ตรงเราถนัดนั้นแหละ

๒๑. การอบรมจิตของบุถุชนผู้มิได้สดับ และอริยสาวกผู้ได้สดับ

"ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จิตนี้ผ่องใส ก็แต่ว่าจิตนั้นแล เศร้าหมองได้เพราะอุปกิเลส๑ ที่จรมา บุถุชนผู้มิได้สดับเรื่องนั้น ย่อมไม่รู้ตามความจริง เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวว่า การอบรมจิตของบุถุชนผู้มิได้สดับย่อมไม่มี"

"ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จิตนี้ผ่องใส ก็แต่ว่าจิตนั้นแล หลุดพ้นได้จากอุปกิเลสที่จรมา อริยสาวกผู้ได้สดับเรื่องนั้น ย่อมรู้ตามความจริง เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวว่า การอบรมจิตของอริยสาวกผู้ได้สดับมีอยู่."

๑๐. อุปกิเลสสูตร

ว่าด้วยเครื่องเศร้าหมอง ๔ อย่าง

[๕๐] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อุปกิเลส (เครื่องมัวหมอง) แห่ง

ดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ ๔ อย่างนี้ ซึ่งเป็นเหตุให้ดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ไม่

สว่างไสวไพโรจน์ อุปกิเลสแห่งดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ ๔ อย่างคืออะไรบ้าง

คือ เมฆ ๑ หมอก ๑ ควันและผงคลี ๑ อสุรินทราหู ๑ นี้แล อุปกิเลส

แห่งดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ ๔ อย่าง ซึ่งเป็นเหตุให้ดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ไม่

สว่างไสวไพโรจน์ ภิกษุทั้งหลาย ฉันเดียวกันนั้นแล อุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์ทั้งหลาย

ก็มี ๔ ประการ ซึ่งเป็นเหตุให้สมณพราหมณ์ทั้งหลายไม่งามสง่า สุกใส

รุ่งเรื่อง อุปกิเลสของสมณพราหมณ์ ๔ ประการ คืออะไรบ้าง คือ

มีอยู่ สมณพราหมณ์บางเหล่าดื่มสุราเมรัย ไม่งดเว้นจากการดื่ม

สุราเมรัย การดื่มสุราเมรัยเป็นอุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์ข้อ ๑ ซึ่งเป็นเหตุ

ให้สมณพราหมณ์ไม่งามสง่าสุกใสรุ่งเรือง

มีอยู่ สมณพราหมณ์บางเหล่าเสพเมถุนธรรม ไม่งดเว้นจากเมถุน-

ธรรม การเสพเมถุนธรรมนี้เป็นอุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์ข้อ ๒ ซึ่งเป็นเหตุ

ให้สมณพราหมณ์ไม่งามสง่าสุกใสรุ่งเรือง.

มีอยู่ สมณพราหมณ์บางเหล่ายินดีทองและเงิน ไม่งดเว้นจากการ

รับทองและเงิน ความยินดีรับทองและเงินนี้เป็นอุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์

ข้อ ๓ ซึ่งเป็นเหตุให้สมณพราหมณ์ไม่งามสง่าสุกใสรุ่งเรือง

มีอยู่ สมณพราหมณ์บางเหล่าเลี้ยงชีวิตโดยมิจฉาอาชีวะ ไม่งดเว้น

จากมิจฉาอาชีวะ การเลี้ยงชีวิตโดยมิจฉาอาชีวะนี้เป็นอุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์

ข้อ ๔ ซึ่งเป็นเหตุให้สมณพราหมณ์ไม่งามสง่าสุกใสรุ่งเรือง

ภิกษุทั้งหลาย นี้แล อุปกิเลสแห่งสมณพราหมณ์ ๔ ประการ ซึ่ง

เป็นเหตุให้สมณพราหมณ์ไม่งามสง่าสุกใสรุ่งเรือง.

สมณพราหมณ์บางเหล่าผู้มีราคะโท-

สะปกคลุมแล้ว เป็นคนอันอวิชชาปกปิด

แล้ว เพลินยินดีในปิยรูป (สิ่งที่รัก) ดื่ม

สุราเมรัย บางเหล่าเสพเมถุน บางเหล่า

โฉดเขลา ยินดีเงินและทอง บางเหล่า

เลี้ยงชีพโดยมิจฉาอาชีวะ.

บาปธรรมเหล่านั้น พระพุทธเจ้า

เผ่าพันธุ์พระอาทิตย์ ตรัสว่าเป็นอุปกิเลส

ซึ่งเป็นเหตุให้สมณพราหมณ์เหล่านั้น ปรา-

กฏว่าเป็นผู้ไม่บริสุทธิ์ มีราคีไม่งามสง่าสุกใส.

สมณพราหมณ์เหล่านั้นอันความมืด

(คืออวิชชา) หุ้มห่อแล้ว ตกเป็นทาสตัณหา

ถูกตัณหาจูงไป บำรุงเลี้ยงอัตภาพร้ายเข้า

ไว้ ต้องไปเกิดอีก.

จบอุปกิเลสสูตรที่ ๑๐

กองทุกข์ทั้งปวง เกิดจากธรรม ๓ ประการมาประชุมกัน คือ อายตนะ ผัสสะ และเวทนา จึงเกิดเป็นตัณหา อุปทาน
ที่อายตนะภายใน ยังไม่ประกอบด้วยทุกข์ ยังไม่มีการปรุงแต่ง หลังจากเกิดการปรุงแต่งไปแล้ว เกิดเวทนาแล้ว ทุกข์เกิดขึ้นแล้ว จะไปทำอะไรหลังจากนี้ ก็ไม่เป็นผล อย่างไรก็มีผลออกมาเป็นอวิชชา เรียกว่า อวิชชาเก่ามาล่อให้เกิดอวิชชาใหม่

เพราะตัณหาเป็นผลของอุึปทาน ดับตัณหาที่เหตุ ต้องดับเวทนา

ผสฺสปจฺจยา เวทนา -> ผัสสะเป็นปัจจัยให้เกิดเวทนา
เวทนาปจฺจยา ตณฺหา -> เวทนาเป็นปัจจัยให้เกิดตัณหา
ตณฺหาปจฺจยา อุปาทานํ -> ตัณหาเป็นปัจจัยให้เกิดอุปาทาน

เกิดร่วมกันในจิตดวงเดียว คือ สันตีรณจิต ไม่มีระหว่าง ไม่มีคั่น

แปลว่า...ท่านซุปฯ...เห็นว่าไม่มีระหว่างเน๊าะ

คือ..ผัสสะเกิด....เวทนา..ตัณหา..อุปาทาน..ก็เกิดขึ้นเลยไม่มีระหว่าง
(ปล. เล็ก ๆ ผัสสะเกิด..ต้องมีการปรุงก่อนมั้ย..เวทนาจึงเกิด.??.)

แล้วเมื่อผัสสะเกิด...ท่านซุปฯก็ดับเวทนาไม่ให้เกิดไม่ได้ซิเน๊าะ..ก้อมันไม่มีระหว่างนี้นา

แล้ว...สฬายาตนะ...ภายนอกภายในมี...เกิดผัสสะ...
มีระหว่างมั้ย??

หนาที่ต่อจากนี้ คือ การใต่สวนอารมณ์ และเสพอารมณ์ ถ้าเรามีโลกุตรเจตนา พิจารณาอารมณ์ที่เกิดตามความเป็นจริง เวทนาจะไม่เกิด ถ้าเราปล่อยไปตามความเคยชิน มันก็จะใหลไปตามอำนาจของอวิชชา

ถ้าวิปัสสนาถูกต้องตรงผัสสะ จะไม่มีเวทนาเหลือ หรือจะไม่มีเวทนาเกิดตามการพิจารณา กลายเป็นอุเบกขาที่ไม่ประกอบด้วยอามิส ตามมาด้วยความรู้สึกโปร่งโล่ง