อยากทราบว่า กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ คืออะไร และได้แก่อะไรบ้างครับ

Google...จ้า...ช่วยด้วย

http://www.84000.org/tipitaka/pitaka3/v ... 36&Z=12199

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๗ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๔
กถาวัตถุปกรณ์

อรูปธาตุกถา
........
[๑๒๑๙] สกวาที อรูปธรรม เป็นอรูปธาตุ หรือ?
ปรวาที ถูกแล้ว
..........

๒. ธาตุสูตร

[๒๒๙] จริงอยู่ พระสูตรนี้พระผู้มีพระภาคตรัสแล้ว พระสูตรนี้
พระผู้มีพระภาคผู้เป็นพระอรหันต์ตรัสแล้ว เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วว่า
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธาตุ ๓ อย่างนี้ ๓ อย่างเป็นไฉน คือ รูปธาตุ ๑ อรูปธาตุ ๑
นิโรธธาตุ ๑ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธาตุ ๓ อย่างนี้แล ฯ

พระผู้มีพระภาคได้ตรัสเนื้อความนี้แล้ว ในพระสูตรนั้น พระผู้มีพระภาค
ตรัสคาถาประพันธ์ดังนี้ว่า
ชนเหล่าใดกำหนดรู้รูปธาตุแล้ว ไม่ดำรงอยู่ในอรูปธาตุ
น้อมไปในนิโรธ ชนเหล่านั้นเป็นผู้ละมัจจุเสียได้ พระสัมมา-
สัมพุทธเจ้าผู้หาอาสวะมิได้ ถูกต้องอมตธาตุอันหาอุปธิมิได้
ด้วยนามกาย แล้วกระทำให้แจ้งซึ่งการสละคืนอุปธิ ย่อม
แสดงบทอันไม่มีความโศก ปราศจากธุลี ฯ
เนื้อความแม้นี้พระผู้มีพระภาคตรัสแล้ว เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าได้สดับ




อรรถกถาธาตุสูตร

ในธาตุสูตรที่ ๒ พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-
บทว่า ธาตุโย ความว่า ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้ซึ่งผลและสภาวะของตน. เพราะว่า บรรดาผลและสภาวะทั้ง ๒ อย่างนี้ สิ่งที่ให้เกิดผล ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้ซึ่งผลของตนและสภาวะของตน นอกจากนี้ ชื่อว่าธาตุ เพราะหมายความว่า ทรงไว้เฉพาะสภาวะอย่างเดียว.
รูปภพ ชื่อว่า รูปธาตุ ที่มาของธาตุพึงกำหนดด้วยภพที่มาของภพ พึงกำหนดด้วยธาตุ ดังนั้น ในที่นี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสการกำหนดด้วยภพ เพราะฉะนั้น รูปธาตุ คือรูปาวจรธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้อย่างนี้ว่า

รูปาวจรธรรม คืออะไร? คือ ขันธ์ ธาตุ อายตนะที่ท่องเที่ยวไปในภพนี้ คือนับเนื่องในภพนี้ โดยเบื้องต่ำกำหนดเอาเทวโลกเป็นที่สุด เบื้องบนกำหนดเทพ (พรหม) ชั้นอกนิฏฐาไว้ในภายใน ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่ารูปาวจร.๑-

อรูปภพ ชื่อว่า อรูปธาตุ ถึงในพระสูตรนี้ก็ตรัสถึงการกำหนดด้วยภพ ดังนั้น อรูปธาตุ คือ อรูปาวจรธรรม ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้อย่างนี้ว่า

อรูปาวจรธรรม คืออะไร? คือ ขันธ์ ธาตุ อายตนะที่ท่องเที่ยวไปในภพนี้ คือนับเนื่องในภพนี้โดยเบื้องต่ำกำหนดด้วยเทพ (พรหม) ผู้เกิดในชั้นอากาสานัญจายตนะ ไว้ในภายใน เบื้องบนกำหนดด้วยเทพ (พรหม) ที่เกิดในชั้นเนวสัญญานาสัญญายตนะ ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่าอรูปาวจรธรรม.๒-
พระนิพพานพึงทราบว่า ชื่อว่า นิโรธธาตุ.




[๘๒๘] ธรรมเป็นกามาวจร เป็นไฉน?
ขันธ์ ธาตุ อายตนะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งท่องเที่ยวอยู่
นับเนื่องอยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ เบื้องต่ำกำหนดอเวจีนรกเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนดเทพชั้น
ปรนิมมิตวสวัตตีเป็นที่สุด อันใด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นกามาวจร.

[๘๒๙] ธรรมเป็นรูปาวจร เป็นไฉน?
ธรรมคือจิตและเจตสิก ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือของท่านผู้อุปบัติ
(วิปากฌาน) หรือของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน) ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่อง
อยู่ ในภูมิระหว่างนี้ คือ เบื้องต่ำกำหนดพรหมโลกเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนดเทพชั้นอกนิษฐ์
เป็นที่สุด อันใด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นรูปาวจร.

[๘๓๐] ธรรมเป็นอรูปาวจร เป็นไฉน?
ธรรมคือจิตและเจตสิก ของท่านผู้เข้าสมาบัติ (กุศลฌาน) หรือของท่านผู้อุปบัติ
(วิปากฌาน) หรือของท่านผู้อยู่ด้วยทิฏฐิธรรมสุขวิหาร (กิริยาฌาน) ซึ่งท่องเที่ยวอยู่ นับเนื่องอยู่
ในภูมิระหว่างนี้ คือเบื้องต่ำกำหนดเทพผู้เข้าถึงอากาสานัญจายตนภูมิเป็นที่สุด เบื้องสูงกำหนด
เทพผู้เข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ เป็นที่สุด สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นอรูปาวจร.

กามธาตุ...สภาพสภาวะในกามคุณทั้งห้า

รูปธาตุ...สภาพสภาวะในฌาน1-4

อรูปธาตุ...สภาพสภาวะในอากาสานัญจายะตะนะ,วิญญานัญจายะตะนะ,อากิญจัญญายะตะนะ,เนวะสัญญานัญสัญญายะตะนะ

ขอบคุณทุกท่านครับ

กามาวจรธรรม รูปาวจรธรรม อรูปาวจรธรรม

ตอนแรกผมก็เข้าใจว่า กามคุณ ๕ เท่านั้น เป็น กามธาตุ แต่ที่จริงกามธาตุกินความหมายกว้างกว่านั้น

ขอบคุณท่านพุทธฎีกา เป็นอย่างยิ่งครับ

อุปปัตตานุปปัตติวาร
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka3/v ... 73&Z=14102

อนุโมทนาสาธุครับ

ลองศึกษาอันนี้เพิ่มเติมอีกอัน ภูมินานัตตญาณครับเจริญพร ^^
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=31&A=2029&Z=2050

เข้าไปอ่านแล้วครับ