วรรคแรก เป็นความเข้าใจของ "ฝึกจิต" ใช่ไหมครับ

ส่วนที่ยกบทในพระอภิธรรม ต้องการคำอธิบาย หรือว่า ฝึกจิต นำบทนี้อธิบายความหมายด้านบนครับ

ที่บอกว่าแตกกระทู้ซอยออก เพราะมีการอ้างอิงแยกออกจากพระสูตร

จึงต้องทำความเข้าใจในตัวกระทู้หลักก่อน ยังไม่ยุ่งกับกระทู้ซอยครับ

แล้วท่านเห็นเป็นเช่นไรครับ

มันเป็นส่วนหนึ่งในการเอามาวิปัสสนา นะครับ ผมว่า


มันจะแทงตลอด จนเหลือ กำมือเดียว

อวิชชาจิตผมว่ายังงั้น

ก็คงทั้ง 2 อย่างนะครับท่าน ท่านมีอะไรชี้แนะ กล่าวมาได้ครับ และขอบคุณครับ

ขอความแน่นอนครับ คาดเดาแล้ว อธิบายไม่ได้ครับ

ก็เอาอย่างที่ท่านคิดว่ามันถูกอ่ะครับ ด้านบนส่วนนึ่ง ด้านล่างส่วนนึงก็ได้ครับ ด้านล่างอธิบายเฉพาะตัวแดงก็ได้ครับ

เมื่อ จิตปรุงแต่ง ด้วยธรรมอันเป็นสิ่งปรุงแต่งคืออริยมรรคมีองค์ 8 อันสมบูรณ์
จิตนั้น เรียกว่า สัมมาญาณะทัสสนะประกอบด้วยวิชชา อวิชชาย่อมดับลง
จิตนั้น บรรลุความหลุดพ้น อันเรียกสภาวะนั้นว่า สัมมาวิมุตติ อันไม่ปรุงแต่งด้วยกิเลสต่อไป
จิตนั้นจึงหลุดพ้นจากอาสวะ เพราะความสิ้นเหตุปัจจัยอันก่อให้เกิดอาสวะ เรียกสภาวะนั้นว่า หลุดพ้นด้วยสอุปทิเสสนิพพานธาตุ
เพราะยังมีวิบากแห่งขันธ์เหลืออยู่จิตจึงเพียงดำเนินไปตามวิบากแห่งขันธ์ที่เหลืออยู่ จนกระทั่งหมดอายุขัย
จิตนั้นจึงทำหน้าทีสุดท้ายคือเคลื่อนไปและ ไม่ก่อปฏิสนธิอีกเพราะความสิ้นเหตุปัจจัย คือเคลื่อนไปดับไปด้วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุ
จิตจะมีก็ไม่ใช่ จะไม่มีก็ไม่ใช่ เพียงแต่เป็นธรรมธาตุหนึ่งที่ เนื่องด้วยเหตุปัจจัย
.....

จิต จะกล่าวว่าเจือกับจิตก็ไม่ได้ ว่าไม่เจือกับจิตก็ไม่ได้
เพราะจิตเป็นธรรมธาตุที่รู้ แลเนื่องด้วยเหตุปัจจัย
เพราะสังขารเป็นเหตุปัจจัย ความปรากฏแห่งจิตจึงปรากฏ
จึงกล่าวได้ว่า เจือกับจิตก็ไม่ได้ ไม่เจือกับจิตก็ไม่ได้ ...เพราะด้วยเหตุด้วยปัจจัย

ลุงหมานก็ไปได้เรื่อยๆนะครับ ตอบเป็นกำปั่นทุบดิน
พูดป่าวๆว่าเห็นการเกิดดับของจิต ตัวอะไรแน่ที่สั่นสะเทือน(พูดซะน่ากลัว)

อุปมาคำว่าสั่นสะเทือน มันก็คือการเปรียบเทียบของสองสิ่งที่เหมือนกัน
แต่แตกต่างกันที่คุณสมบัติ อย่างเช่นการได้ยินเสียงที่แตกต่างกัน ครั้งแรกได้ยิน
เสียงเบา ต่อมาเป็นเสียงดัง มันย่อมเป็นสภาวะที่มีการเปลี่ยนแปลง ...
สภาวะแบบนี้แหล่ะที่เรียกว่าการสั่นสะเทือน

และการสั่นสะเทือนมันเกิดขึ้นที่ไหน มันก็เกิดขึ้นที่ผัสสะ(วิญญาณขันธ์)
ที่สำคัญ อายตนะที่จะทำให้เกิดความสั่นสะเทือนได้
จะต้องเป็นอายตนะภายใน ตัวใดตัวหนึ่งเพียงตัวเดียว แต่อาตนะภายนอก
ที่มากระทบต้องมีตั้งแต่สองตัวขึ้นไปและต้องมีความแตกต่างกัน เช่นเสียง
เบากับเสียงดัง พูดง่ายๆก็คือ หูได้ยินเสียงสองชนิดที่สืบเนื่องกัน


บางคนวิริยะก็มี สติก็พร้อม แต่ขาดกัลยณมิตรหรือคนที่คอยชี้แนวทางครับ
ถ้าได้คนที่ไม่เข้าใจธรรมมาแนะนำ บางที่ทำให้เราหลงก็ได้ สิ่งที่เรามีเราอาจจะนำไปใช้
ผิดทำให้หลงทางครับ

มีเยอะแยะไปครับ ที่เห็นสภาวะไตรลักษณ์มาตั้งแต่เด็ก
เพียงแต่ไม่เข้าใจว่า มันเป็นอะไร มีเพียงแค่ความรู้สึกแปลกๆเกิดขึ้นที่ใจ
แต่ความรู้สึกหรือสภาวะนี้จะไม่ลืมครับ จนกว่าจะได้ครูบาอาจารย์หรือกัลยณมิตรผู้รู้
มาชี้แนะครับ

ความเห็นของลุงก็เหมือนกันครับ จะบอกอะไรใครเขา
โดยที่ตัวยังมีบารมีธรรมอ่อนกว่าผู้ที่ตัวแนะนำ ผมว่าลุงหมานจะไปดึงเขาลงต่ำนะครับ
อย่าเที่ยวได้ไปแนะนำคนที่กำลังรุดหน้าทางธรรมว่า "จิตเกิดดับ" เดียวจะทำให้เขาสับสน
กับสิ่งที่เขาได้มาหรือเป็นอยู่ครับ จะบอกลุงหมานครับว่า..
อย่าบอกหรือแนะนำสิ่งที่เข้าใจยากนอกเหนือจากสิ่งที่เขากำลังเป็นอยู่
ลุงหมานไปบอกเขาว่าการเกิดดับของจิต ผมว่าลุงก็ไม่รู้หรอกครับว่า
จิตเกิดดับอย่างไร อธิบายในสิ่งที่เขากำลังเป็นอยู่ซิครับ
บอกเขาไปว่าเป็น....
การเกิดดับตามเหตุปัจจัยของกระบวนการขันธ์ห้า

แล้วคุณเช่นนั้น รู้ความในใจของจขกทหรือเปล่าครับว่า...ตั้งกระทู้นี่ขึ้นมา
เพื่อจุดประสงค์ใด ที่คนอื่นเขาแตกกระทู้ซอยออกไปน่ะดีแล้ว
กระทู้จะได้เป็นกุศล

ธรรมหลวงปู่ดุลย์ บางส่วน

จิตนี้ ไม่ใช่จิตซึ่งเป็นความคิดปรุงแต่ง มันเป็นสิ่งซึ่งอยู่ต่างหาก ปราศจากการเกี่ยวข้องกับรูปธรรมโดยสิ้นเชิง ฉะนั้นพระพุทธเจ้าทั้งหลาย และสัตว์โลกทั้งปวงก็เป็นเช่นนั้น พวกเราเพียงแต่สามารถปลดเปลื้องตนเองออกจากความคิดปรุงแต่งเท่านั้น พวกเราจะประสบความสำเร็จทุกอย่าง

หลักธรรมที่แท้จริงก็คือ จิต นั่นเอง ซึ่งถ้านอกไปจากนั้นแล้ว ก็ไม่มีหลักธรรมใดๆ เลย จิตนี่แหละคือหลักธรรม ซึ่งถ้านอกไปจากนั้นแล้วมันก็ไม่ใช่จิต จิตนั้นโดยตัวมันเองก็ไม่ใช่จิต แต่ถึงกระนั้นมันก็ยังไม่ใช่ มิใช่จิต การที่กล่าวว่าจิตนั้น มิใช่จิตดังนี้ นั่นแหละ ย่อมหมายถึงสิ่งบางสิ่งซึ่งมีอยู่จริงสิ่งนี้มันอยู่เหนือคำพูด ขอจงเลิกละการคิดและการอธิบายเสียให้หมดสิ้น เมื่อนั้นเราอาจกล่าวได้ว่า คลองแห่งคำพูดก็ได้ผูกตัดขาดไปแล้ว และพฤติของจิตก็ถูกเพิกถอนขึ้นสิ้นเชิงแล้ว

ตอบคำถาม ท่านฝึกจิต

เรื่องจิต กับวิญญาณ และ ปัญจวิญญาณ





สรุป ให้ว่า เวลาพูดถึงจิต หมายถึงเป็น การพูด กลางๆ คือไม่ระบุเฉพาะเจาะจง
แต่เวลาพูด ถึงวิญญาณ ก็มุ่งแต่เฉพาะ วิญญาณ6

แต่ทั้งหมด ทั้ง วิญญาณ6 และมโนธาตุ3 นั้นคือ .... จิต

ยกตัวอย่าง เหมือนการพูด ถึงคน ก็หมายถึงคนทั้งหมด คนทั่วๆ ไป แต่ถ้าระบุว่า คนไทย คนฝรั่ง คนเยอรมัน นั่นเป็นการชี้เฉพาะกลุ่ม เฉพาะบุคคลไป

ที่นี้มา อธิบายเรื่อง ปัญจวิญญาณ
ก็อย่างที่ท่านฝึกจิต เข้าใจ ถูกต้องแล้วครับ ยกเว้น มโนวิญญาณ ที่เหลือคือ ปัญจวิญญาณครับ

ปัญจวิญญาณ ประกอบด้วย จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ

ครบ 5 พอดี ............................ เขาถึงเรียกว่า ปัญจวิญญาณ

วิญญาณทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ........................เรียกว่า ปัญจวิญญาณ ..........ถูกครับ

ขอบคุณครับ

สาธุครับ

ทำไมจึง มีบัญญัติคำ ว่า ปัญจวิญญาณ
เป็นการจัดกลุ่มนั่นเอง
ปัญจวิญญาณ ก็กลุ่มหนึ่ง มโนวิญญาณ ก็อีกกลุ่มหนึ่ง

เวลาพูดว่า ปัญจวิญญาณ เป็นการพูดที่ไม่เจาะจงว่า เป็นจักขุวิญญาณ หรือ กายวิญญาณ เป็นต้น
แต่เป็นการพูดรวมๆ

ก็เหมือน การพูดว่า คนเอเซีย ........ ก็เป็นการพูดรวมๆ ไม่ระบุว่าคนไทย หรือคนญี่ปุ่น เป็นต้น เช่นกัน




จากพระไตรปิฏกที่ผมยกมา อยากให้เห็นว่า จิต ไม่เกิดร่วมกับจิต

เพื่อเป็นการเน้นย้ำว่า แม้จิตจะมีเป็นร้อยดวง แต่ละดวง ไม่มีการเกิดพร้อมกัน

ยกตัวอย่าง เมื่อจิตทางตา คือ จักขุวิญญาณเกิดขึ้น ตั้งอยู่และดับไปแล้ว ต่อจากนั้น จิตอื่นจึงค่อยเกิดขึ้นทีหลัง

ความเข้าใจไม่ละเอียดตรงนี้ มีบางคน ถึงกับอธิบายว่า จิตเกิดเหมือนพลุ คือ เกิดพร้อมกันทั้งหกวิญญาณ แล้วดับไป เป็นต้น ซึ่งแท้จริงไม่ใช่อย่างนั้น
แท้จริงคือเกิดได้ทีละดวง

ดวงเก่าที่ดับไป กับดวงใหม่ที่เกิดขึ้นสืบต่อนั้น ไม่มีเว้นช่วง คือเกิดต่อทันทีไม่มีระหว่างคั่น เป็นไปตามอนันตรปัจจัย

แล้วรู้มั้ยว่าทำไมต้องแยก มโนวิญญาณออกต่างหากจาก ปัญจวิญญาณ