รูปารมณ์ + จักขายตนะ + จักขุวิญญาณ (การประจวบกันทั้งสามสิ่งนี้เรียกว่า) + ผัสสะ

คุณโสมฯ เรียนตำราไหนมาครับ

ธรรมารมณ์ ระบุตรงๆ ชัดๆ ได้สภาวะทั้งหมดค่ะ ไม่เกิน 1 บรรทัดค่ะ ธรรมารมณ์เมื่อว่าโดยสภาวะนั้น
มีสภาวะทั้งปรมัตถ์และรวมบัญญัติค่ะเว้นแค่ ปัญจารมณ์(รูปารมณ์-โผฏฐัพพารมณ์) เท่านั้นแหล่ะค่ะ
ไม่เห็นต้องไปให้กว้าง เห็นแสดงมาย่อๆ ก็น่าจะย่อได้นะคะ ไม่เห็นต้องลองนั่งหลับตาคิดเลยค่ะ
อย่าทำนะคะ เดี๋ยวฟุ้งซ่านเพราะมันเยอะค่ะ

แหม..ว่าจะถาม มโนวิญญาณ ต่ออีกสักอย่าง ไม่ถามดีกว่า บ้ายบายนะคะ

คุณโสมฯ ดูแค่ขีดใต้พอนะครับ พ้นจากนั้นไปลึกซับซ้อนเกิน


“อาศัยตา และ รูป เกิดจักขุวิญญาณ ความประจวบแห่งธรรมทั้งสามนั้น เป็นผัสสะ พราะผัสสะเป็นปัจจัยเวทนาจึงมี บุคคลเสวยอารมณ์ใด ย่อมหมายรู้อารมณ์นั้น (สัญญา) หมายรู้อารมณ์ใด ย่อมตริตรึกอารมณ์นั้น (วิตักกะ) ตริตรึกอารมณ์ใด ย่อมผันพิสดารซึงอารมณ์นั้น (ปปัญจะ) บุคคลผันพิสดารซึ่งอารมณ์ใด เพราะการผันพิสดารนั้นเป็นเหตุ ปปัญจแง่ต่างๆ (สัญญาที่ซับซ้อนหลากหลาย) ย่อมผุดพลุ่งสุมรุมเขา ในเรื่องรูปทั้งหลาย ที่พึงรู่ได้ด้วยตา ทั้งทีเป็นอดีต อนาคต และปัจจุบัน”

(...อายตนะและอารมณ์อื่นๆ จนครบ 6 คู่ใจความอย่างเดียวกัน)

มโนวิญญาณ ความรู้ทางใจ มโน+วิญญาณ คิกๆๆ

ยังไม่ตอบเลยครับ เรียนจากไหนมา

http://www.youtube.com/watch?v=bAYyqDJHhg4

นั่นสินะ ตำราที่สอนเรื่องวิถีจิตละมั้งคะ ลองศึกษาดูนะคะว่าดิฉันกล่าวผิดตรงไหนแล้วช่วยมา
อธิบายให้ดิฉันฟังด้วยนะคะ แหม..สัญญาไม่เที่ยงอีกแระ เอ๊ะรึป่าวนะ

ไม่ไ้ด้พูดถึงวิถีจิต แล้วจะไปเอาวิถีจิตมาแต่ไหน นั่งนับนานไหมครับวิถีจิต

มโนวิญญาณ คือจิตที่เหลือทั้งหมดไงคะ เว้น ทวิปัญจวิญญาณจิต- จักขุวิญญาณ เป็นต้นค่ะ

ไปละค่ะ คำตอบคุณนี่เค้าเรียกว่า อะไรนะ อ๋อ กำปั้นทุบดินค่ะ
บ้ายบายค่ะ วันหน้าจะมาสนทนาใหม่
ขอเชิญร่ายยาวต่อไปเรื่อยๆ นะคะ

1. รูปารมณ์ - จักขายตนะ - จักขุวิญญาณ

2. ฯลฯ - โสตวิญญาณ

3. ฯลฯ - ฆานวิญญาณ

4. ฯลฯ - ชิวหาวิญญาณ

5. ฯลฯ - กายวิญญาณ

6. ธรรมารมณ์ + เรื่องในใจ +มโนวิญญาณ - รู้เรื่องในใจ

อย่าเพิงใปนะครับ กรัชกายไม่ให้คุณไป

อ้อ อย่าถามนะเรื่องในใจเรื่องอะไรบ้าง

มาเรื่องนาม กันแล้วหรือ

พูดเรื่องรูป อยู่ดีๆ

ความจริง จิตที่ทำหน้าที่เป็นมโนทวาร
มีแค่ดวงเดียว คือ ภวังคุปัจเฉทจิต เท่านั้น

ฝากคุณโสมอุสา ไปลองค้นดูครับ

หทยรูป หทยวัตถุ ไม่ได้ทำหน้าที่ เป็นทวารเลย ............อันนี้บ่นครับ
หทยวัตถุ ไม่กระทบอารมณ์ได้

รูปที่กระทบอารมณ์ ได้ ให้สังเกตุว่า เป็น ปสาทรูป5 เท่านั้น

แล้ว มโนผัสสะ หรือมโนสัมผัส จะเกิดได้อย่างไร

ก็ต้องมี 3 สิ่งประจวบกัน เหมือนผัสสะช่องทางอื่น

คือ มโน+ธรรมารมณ์+มโนวิญญาณ

ไม่ยืนยันนะครับ เพราะยังไม่ได้เปิดตำรา

มาว่าเรื่องรูปธรรม เ็ห็นๆนี่่แหละต่ออีกนิด (นามธรรม เอาไว้ก่อน) ถามคุณ govit ถ้าพูดตามสมมติ ตัวคุณเองเรียกว่ารูปมั้ยครับ ว่าไม่ใช่รูปก็แล้วไป ถ้าเรียกว่า รูป คุณจำแนกคร่าวๆสิครับ ไม่ต้องละเอียดก็ไ้ด้ บอกพอเห็นเค้า

ตัวผมหรือ

เรียก กายก็ได้ เพราะเป็นที่รวมที่ประชุมของรูป

เรียก รูปขันธ์ ก็ได้ เพราะเป็นกองแห่งรูปทั้้ง 27

ขาดอยู่รูปเดียว ผมไม่มีคือ อิตถีภาวะรูป

เพื่อให้เห็นภาพกว้างอีก (สังเกตความหมาย บัญญัติ)



ตัวสภาวะ

พุทธธรรมมองเห็นสิ่งทั้งหลายเป็นธาตุ เป็นธรรม เป็นสภาวะ (เรียกยาวว่า “สภาวธรรม” ตามคำบาลีว่า “สภาวธมฺม “ส+ภาว+ธมฺม แปลว่า สิ่งที่มีภาวะของมันเอง) อันมีอยู่เป็นอยู่ตามภาวะของมันเอง ที่เป็นของมันอย่างนั้น เช่นนั้น ตามธรรมดาของมัน มิใช่มีเป็น สัตว์ บุคคล อัตตา ตัวตน เรา เขา ที่จะยึดถือเอาเป็นเจ้าของ ครอบครอง บังคับบัญชาให้เป็นไปตามปรารถนาอย่างไรๆได้

บรรดาสิ่งทั้งหลายที่รู้จักเข้าใจกันอยู่โดยทั่วไปนั้น มีอยู่เป็นอยู่เป็นไปในรูปของส่วนประกอบต่างๆ ที่มาประชุมกันเข้า ตัวตนแท้ๆ ของสิ่งทั้งหลายไม่มี เมื่อแยกส่วนต่างๆ ที่มาประกอบกันเข้านั้นออกไปให้หมด ก็จะไม่พบตัวตนของสิ่งนั้นเหลืออยู่ ตัวอย่างง่ายๆ ที่ยกขึ้นอ้างกันบ่อยๆ คือ “รถ” เมื่อนำส่วนประกอบต่างๆ มาประกอบเข้าด้วยกันตามแบบที่กำหนด ก็บัญญัติเรียกกันว่า “รถ” แต่ถ้าแยกส่วนประกอบทั้งหมดออกจากัน ก็จะหาตัวตนของรถไม่ได้ มีแต่ส่วนประกอบทั้งหลาย ซึ่งมีชื่อเรียกต่างๆ กันจำเพาะแต่ละอย่างอยู่แล้ว คือ ตัวตนของรถมิได้มีอยู่ต่างหากจากส่วนประกอบเหล่านั้น มีแต่เพียงคำบัญญัติว่า “รถ” สำหรับสภาพที่มารวมตัวกันข้าวของส่วนประกอบเหล่านั้น แม้ส่วนประกอบแต่ละอย่างๆนั้นเอง ก็ปรากฏขึ้นโดยการรวมกันเข้าของส่วนประกอบย่อยๆ ต่อๆไปอีก และหาตัวตนที่แท้ไม่พบเช่นเดียวกัน เมื่อจะพูดว่าสิ่งทั้งหลายมีอยู่ ก็ต้องเข้าใจในความหมายว่า มีอยู่ในฐานะมีส่วนประกอบต่างๆ มาประชุมเข้าด้วยกัน



เมื่อมองสภาพของสิ่งทั้งหลายในรูปของการประชุมส่วนประกอบเช่นนี้ พุทธธรรมจึงต้องแสดงต่อไปว่า ส่วนประกอบต่างๆ เหล่านั้น เป้นอย่างไร มีอะไรบ้าง อย่างน้อยก็พอเป็นตัวอย่าง และโดยที่พุทธธรรมมีความเกี่ยวข้องเป็นพิเศษกับเรื่องชีวิต โดยเฉพาะในด้านจิตใจ การแสดงส่วนประกอบต่างๆ จึงต้องครอบคลุมทั้งวัตถุและจิตใจ หรือทั้งรูปธรรม และนามธรรม และมักแยกแยะเป็นพิเศษในด้านจิตใจ

การแสดงส่วนประกอบต่างๆนั้น ย่อมทำได้หลายแบบ สุดแต่วัตถุประสงค์จำเพาะของการแสดงแบบนั้นๆ แต่ในที่นี้ จะแสดงแบบขันธ์ 5 ซึ่งเป็นแบบที่นิยมในพระสูตร


โดยวิธีแบ่งแบบขันธ์ 5 พุทธธรรมแยกแยะชีวิตพร้อมทั้งองคาพยพทั้งหมดที่บัญญัติ เรียกว่า “สัตว์” “บุคคล” ฯลฯ ออกเป็นส่วนประกอบต่างๆ 5 ประเภท หรือ 5 หมวด เรียกทางธรรมว่า เบญจขันธ์

1. รูปขันธ์ ได้แก่ องค์ประกอบฝ่ายรูปธรรมทั้งหมด ร่างกาย และพฤติกรรมทั้งหมดของร่างกาย หรือสสารและพลังงานฝ่ายวัตถุ พร้อมทั้งคุณสมบัติ และพฤติกรรมต่างๆ ของสสารพลังงานเหล่านั้น

2. เวทนาขันธ์
3. สัญญาขันธ์
4.สังขารขันธ์
5. วิญญาณขันธ์



ลงให้สังเกตเพียงรูปขันธ์พอ

ข้อ 1 เป็นฝ่ายรูปธรรม ข้อ 2-5 เป็นฝ่ายนามธรรม (รูป นาม)

ฝ่ายอภิธรรมจำแนกแจกแจงรูปขันธ์ออกเป็น 28 รูป (มหาภูตรูป 4 อุปาทายรูป 24)

อันนี้ขอแย้งนิดหนึ่งครับ เป็นเวลานานแล้วที่ผมนั่งสมาธิแล้วศึกษาเรื่องหทัยอย่างหลายๆกระทู้ก็เคยเอามาเล่า หากกำหนดรู้ละเอียดลงไป ให้ธรรมเกิดความละเอียด เราจะสัมผัสถึงหทัยในส่วนของนาม คือเกิดผัสสะ จะส่งผลถึงหทัย แม้สังขารขันธ์ ก็ระงับลงได้ ผมก็ศึกษาอยู่ยังไม่รู้ลึกเท่าไหร่ แต่สนใจมาก แม้หทัยรูปก็เป็นตัวแปลที่สำคัญในการทำให้การกระทบเกิดความหยาบหรือละเอียด นี่เป็นความเห็นส่วนตัวนะครับ เพราะศึกษาอยู่ ผิดอย่างไรก็ขออภัยมากๆ

เรียกทั้งสองอย่างไม่ได้ครับ ต้องเอาอย่างใดอย่างหนึ่ง

กาย เป็นบัญญัติที่พระพุทธกำหนดให้รู้ว่า....รูปธรรมที่ปราศจากอุปาทายรูป
เป็นเพียงธาตุสี่

รูปขันธ์ เป็นบัญญัติที่พระพุทธองค์กำหนดให้รู้ว่า.....รูปธรรมที่ประกอบด้วยธาตุสี่
และอุปาทายรูป



พูดแบบนี้คุณก็ไม่สามารถแยกภาวะรูปได้น่ะซิครับ
หญิงชายต่างกันอย่างไรคุณก็คงไม่รู้

ผมเห็นคุณอธิบายความมาตั้งแต่เริ่ม มันเป็นความเข้าใจผิดในเรื่องรูปปรมัตถ์ของคุณ
รูปปรมัตถ์ เป็นสิ่งที่เกิดภายในกายใจของเราครับ แต่คุณโกวิทไปเอาสิ่งที่อยู่นอกกายใจมาพูด
เป็นแบบนี้เลยทำให้คุณสับสน

อย่างเช่นกรณีนี้ คุณเข้าว่า อิตถีรูปเป็นผู้หญิง คุณก็เลยบอกว่าคุณไม่มีอิสถีรูป
เพราะคุณเป็นผู้ชายนั้นเอง มันไม่ใช่อย่างที่คุณคิดครับ

ภาวะรูปหมายถึง มีสิ่งภายนอกมากระทบครับ อย่างเช่น เห็นผู้หญิง
มันจะเกิดเป็นอิสถีรูปขึ้นที่ใจเราครับ หรือเห็นผู้ชายก็จะเป็นปุริสรูป

ภาวะรูป.....ไม่ได้หมายถึงความเป็นหญิงชายของเราครับ
แต่หมายถึงความเป็นหญิงหรือชายมากระทบที่กายใจเราครับ