ธรรมะก่อนนิทรา : สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช

คำว่ากาย ก็คือรูปกายนามกายดังกล่าวมานั้นๆ เอง สังขารก็คือว่าความปรุงแต่ง หรือเครื่องปรุงแต่งกาย กายสังขารความปรุงแต่ง หรือเครื่องปรุงแต่งรูปกาย ก็คืออาการของกาย อาการของรูปกาย เช่นเมื่ออยู่ในอิริยาบถนั่ง บางทีก็นั่งเอียงไปซ้าย บางทีก็นั่งเอียงไปทางขวา บางทีก็นั่งเอียงไปข้างหน้า บางทีก็นั่งเอียงไปข้างหลัง บางทีก็นั่งเอียงไปเอียงมา ที่เรียกว่ากระสับกระส่าย เหล่านี้เป็นกายสังขารส่วนรูป หายใจเข้าหายใจออกก็เป็นกายสังขาร คือกายนี้เองปรุงแต่งการหายใจ กายส่วนที่หายใจอยู่โดยธรรมชาติ กับกายที่ปรุงแต่ง เช่นที่ปอดปอดก็ปรุงแต่ง ตั้งแต่จมูกไปจนถึงท้องที่พองยุบก็ปรุงแต่ง เหล่านี้ก็เป็นกายสังขาร ปรุงแต่งกายส่วนรูป คราวนี้ถ้าหากว่าปรุงแต่งกายส่วนรูปนี้หยาบ กายก็จะเอียงไปเอียงมา หายใจเข้าหายใจออกก็จะฮืดฮาด หรือบางทีเป็นแบบนั่งปลุกตัว ปุปปับๆ ขึ้นๆ ลงๆ เหล่านี้เป็นการปรุงกายทั้งนั้น ส่วนรูป.





"..ทาน ศีล ภาวนา เป็นรากเหง้าของความเป็นมนุษย์ และเป็นรากเหง้าของพระศาสนาที่มนุษย์ต้องคอยสั่งสมให้มาอยู่ในนิสัย หากปล่อยใจโดยไม่มีธรรมเป็นเครื่องยับยั้ง คงไม่ได้รับความสุข แม้จะมีสมบัติก่ายกอง.."

โอวาทธรรมคำสอน..
องค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต